Η μετατόπιση της κυβέρνησης από μια θέση συνεχούς άμυνας και απαντήσεων προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην αντεπίθεση με «παραδοτέα» και με «θετικούς αιφνιδιασμούς» για μεγάλες κοινωνικές ομάδες καταγράφηκε αμέσως μετά το Πάσχα. Σε αυτή την εν εξελίξει επιχείρηση ανάκαμψης με τον πήχη να προσδιορίζεται στο 32% έως τον Οκτώβριο, όπως δημοσίευσαν «ΤΑ ΝΕΑ» – προστέθηκε πλέον και ο τρίτος άξονας: το «όραμα». Διότι «δεν σε ψηφίζει ποτέ κανείς για αυτά τα οποία έκανες», σύμφωνα με το πρωθυπουργικό σκεπτικό, αλλά «για αυτά τα οποία θα κάνεις». Αυτό σημαίνει ότι ταυτόχρονα με την προσπάθεια του Μαξίμου να οριοθετήσει την πολιτική ατζέντα, μετακινώντας την καθημερινή δημόσια συζήτηση σε ευνοϊκά για τη ΝΔ πεδία, σκοπεύει να διατυπώνει εγκαίρως και τα μελλοντικά ορόσημα. Στόχος, να βάζει πρώτο τους δικούς του όρους στο πολιτικό τραπέζι, απευθυνόμενο σε ακροατήρια που σύμφωνα με πρωθυπουργικούς συνεργάτες «δεν θέλουν άλλες τοξικότητες και εντάσεις, ζητούν “αλλαγές” και “αποτέλεσμα”». Ενδεικτική η εκκίνηση της συζήτησης για τη συνταγματική αναθεώρηση με μεγάλο επίδικο – ως πολιτική διαιρετική τομή – την άρση μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων. Για το θέμα, όπως αναμενόταν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενημέρωσε χθες τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κώστα Τασούλα, μιλώντας για «μήνυμα ωρίμασης για τις ευθύνες τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της δημόσιας διοίκησης». Από την πλευρά του ο Πρόεδρος ανέφερε ότι θα πρέπει «η συναινετική διάσταση της συνταγματικής αλλαγής να παρασύρει το πολιτικό κλίμα και όχι το αντίθετο».
Την απόπειρα επανασύνδεσης του Μητσοτάκη με το κοινό του 2023 επιβεβαίωσε ο ίδιος και μέσα από το CNBC, όταν περιέγραψε την «πρόκληση του 2027»: τα ποσοστά της ΝΔ αυξήθηκαν «σε διπλές εκλογές το 2023», είπε, «πείθοντας τους ψηφοφόρους πως μπορούμε να υλοποιήσουμε τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις και να τους προσφέρουμε ένα καλύτερο μέλλον». Στο πλαίσιο αυτό ο στρατηγικός προσανατολισμός του «μένει στο Κέντρο», λένε συνεργάτες του, και η προσοχή επιστρέφει σε δύο δεξαμενές ως εκείνες που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τον δείκτη των δυνητικών ψηφοφόρων της ΝΔ. Πρόκειται για έναν δείκτη – για εκείνους που δηλώνουν ότι θα μπορούσαν να ψηφίσουν το κόμμα –, ο οποίος, σύμφωνα με τις αναλύσεις μετρήσεων στο Μαξίμου, περιορίστηκε σημαντικά στους προηγούμενους πιεστικούς μήνες παράλληλα με την πτώση στα χαμηλότερα επίπεδα της εξαιτίας του γαλάζιου ποσοστού στην πρόθεση ψήφου.
Οι αναποφάσιστοι και οι κεντρώοι
Η μία είναι η γκρίζα ζώνη των αναποφάσιστων, που θεωρείται καθοριστική για τη δημοσκοπική εικόνα του κυβερνώντος κόμματος. Οι διαρροές ψηφοφόρων της ΝΔ στην αδιευκρίνιστη ζώνη ήταν η μεγάλη μαύρη τρύπα προ μηνών, ενώ από την ίδια δεξαμενή του «Δεν ξέρω/Δεν απαντώ» άρχισε το κόμμα να ξανατραβά δυνάμεις, αυξάνοντας τη συσπείρωσή του. Η δεύτερη δεξαμενή – κλειδί είναι όσοι αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι: οι ενδιάμεσοι ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, ειδικά από τη στιγμή που η ΝΔ πετυχαίνει να μαζέψει το πρόβλημα που αντιμετώπιζε προ μηνών στα δεξιότερά του, έχοντας ωστόσο τώρα ένα άλλο προβληματικό μέτωπο, που είναι, σύμφωνα με τις αναλύσεις των γκάλοπ, μια τάση διείσδυσης και της Πλεύσης Ελευθερίας στους κεντρώους. Σε κάθε περίπτωση απέναντι σε αυτές τις δύο κατηγορίες ψηφοφόρων πασχίζει το Μαξίμου να ξαναφτιάξει το προφίλ του – μια εικόνα και «μεταρρυθμιστική» και διαχειριστικής «επάρκειας».
Στο στόχαστρο το… σημερινό ΠΑΣΟΚ
Πολιτικοί παρατηρητές συμφωνούν ότι η απόπειρα του Μαξίμου να συνομιλήσει και πάλι με ομάδες κοινού του 2023 δεν είναι εύκολη. Πέραν της κόπωσης της εξαετίας και του βάρους που κουβαλά η ΝΔ από μια σειρά λανθασμένων πολιτικών χειρισμών, δεν δίνουν την πλήρη εικόνα οι όποιες αναλύσεις και στοχεύσεις με βάση τον παραδοσιακό άξονα Δεξιάς – Κέντρου – Αριστεράς, αφού η ρευστότητα στο πολιτικό σκηνικό (οι εύκολες μετακινήσεις ψηφοφόρων στο κομματικό φάσμα) δείχνει ότι αυτή η διάκριση έχει πάψει να ισχύει. Το βέβαιο είναι ότι στον πυρήνα της προσπάθειας του Μητσοτάκη να «γοητεύσει» ομάδες κοινού που τον ψήφισαν το 2023 βρίσκεται η πίεση στο ΠΑΣΟΚ «του Νίκου Ανδρουλάκη», δηλαδή ο διαχωρισμός του παλιού ΠΑΣΟΚ από το σημερινό, το οποίο, σύμφωνα με την πρωθυπουργική αιχμή, «μάλλον “αλληθωρίζει” προς άλλου είδους κατευθύνσεις» – ως επιβεβαίωση ότι το Μαξίμου δεν κοιτάζει μόνο τις εισροές – διαρροές στο ΠΑΣΟΚ αλλά και τις απώλειες ακόμα πιο αριστερά, στη Ζωή Κωνσταντοπούλου. Το στενό μαρκάρισμα του Ανδρουλάκη έχει να κάνει με όσα διαβάζει το Μαξίμου στις μετρήσεις: η ΝΔ αφότου πέρασε μια περίοδο υποχώρησής της στον κεντρώο χώρο με εμφανή πίεση (και προβάδισμα) του ΠΑΣΟΚ, έχει καταφέρει – το λιγότερο – να ισορροπήσει τη δυναμική. Φράσεις του Μητσοτάκη όπως ότι η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης «θα είναι μια δοκιμασία πρωτίστως για το ΠΑΣΟΚ» ή «από το ΠΑΣΟΚ περίμενα κάτι πολύ καλύτερο» στοχεύουν στην ενεργοποίηση αντανακλαστικών στον ενδιάμεσο χώρο και σε συγκρίσεις σε επίπεδο τόσο κομμάτων όσο και προσώπων σε μια αναβίωση της παραδοσιακής μάχης δύο πόλων. Το Μαξίμου, παρότι δεν εντοπίζει θεαματικές βελτιώσεις στους δείκτες της ΝΔ ή στους δείκτες της πρωθυπουργικής αξιολόγησης, «πατάει» σε δημοσκοπικά ευρήματα που δείχνουν τις μεγάλες δυσκολίες της Χαριλάου Τρικούπη. Σύμφωνα με την έρευνα της Metron Analysis για το Mega, ο Μητσοτάκης κερδίζει μόνο μία μονάδα στην καταλληλότητα για την πρωθυπουργία και φτάνει στο 27% πλησιάζοντας τα επίπεδα του περασμένου Ιανουαρίου, ενώ παραμένουν οι χαμηλές πτήσεις για τον Νίκο Ανδρουλάκη (στο 5% όπως ήταν και τον Απρίλιο). Αντίστοιχα οι αρνητικές αξιολογήσεις για τον Πρωθυπουργό επιμένουν, αλλά ο δείκτης διορθώνεται ελαφρώς, απέχοντας βέβαια ακόμα από τα δεδομένα του Ιανουαρίου, την ώρα που οι αρνητικές αξιολογήσεις για τον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ παραμένουν στα υψηλότερα επίπεδα του έτους.