Μάνα, μητέρα, μανούλα, μαμά.
Μια λέξη τόσο όμορφη, σε πολλές εκδοχές, που χωρά περισσότερα συναισθήματα από κάθε άλλη.
Οι περισσότεροι την προφέρουν προσφωνώντας τη γυναίκα που τους γέννησε και άλλοι μιλώντας σε εκείνη που τους ανέθρεψε.
Ορισμένοι αναπολούν τις μέρες που φώναζαν τη δική τους μητέρα, που ίσως δεν υπάρχει πια.
Πολλές είναι εκείνες που την ακούν να ηχεί στ’ αφτιά τους από τα στόματα των δικών τους παιδιών και ακόμη περισσότερες εκείνες που θέλουν να αποκτήσουν τώρα ή στο μέλλον αυτόν τον «τίτλο τιμής».
«Μάνα είναι μόνο μία!», σύμφωνα με τη λαϊκή ρήση. Αυτό ισχύει πράγματι για τους περισσότερους. Αναφερόμενοι ωστόσο στην έννοια της μητρότητας το 2025, είναι κάθε άλλο παρά μονοδιάστατη. Υπάρχουν μητέρες που συνέλαβαν και γέννησαν τα παιδιά τους με φυσικό – βιολογικό τρόπο.
Μάνα όμως είναι και εκείνη που υποβάλλεται σε εξωσωματική γονιμοποίηση, υποβοηθούμενη από την άκρως εξελιγμένη – πια – ιατρική γυναικολογική επιστήμη.
Μάνα κι αυτή που δεν γεννά το παιδί της, αντιθέτως γίνεται ανάδοχος και το αναθρέφει, υιοθετώντας το από τη βιολογική του μητέρα. Μάνα και όποια δεν εγκυμονεί, αλλά εμπιστεύεται μία «παρένθετη» να κυοφορήσει το δικό της έμβρυο πριν το πάρει στην αγκαλιά της.
Πλέον η μητρότητα λογίζεται ως μία ευρύτερη έννοια. Γυναίκες που μιλούν στα «ΝΕΑ» περιγράφουν η καθεμία το δικό της ταξίδι προς τη μητρότητα. Ολες είχαν τον ίδιο στόχο και το κατάφεραν. Και στις 8 Μαΐου γιορτάζουν.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΘΑΝΑΣΟΥΛΗ
Η συγκλονιστική εμπειρία της «φυσιολογικής» μητρότητας
Είχα συνηθίσει να είμαι ελεύθερη. Πίστευα ότι ίσως γίνω μητέρα, όταν νιώσω έτοιμη. Αποφάσισα να κάνω παιδί όταν κατάλαβα ότι ποτέ δεν είσαι πραγματικά έτοιμη γι’ αυτό. Η ανεξαρτησία που με χαρακτήριζε μπήκε στη «ζυγαριά» με την αγάπη που είχα μέσα μου και ήθελα να τη δώσω σε μία νέα ύπαρξη. Το βάρος της αγάπης αποδείχθηκε μεγαλύτερο. Η αγάπη πήρε μορφή στη θέα του περιγράμματός του στον υπέρηχο.
Η παλάμη του απλωμένη σαν να μας χαιρετούσε, σαν να προσπαθούσε να διαλύσει όλους τους φόβους μου. Περίμενα με αγωνία τα αποτελέσματα των τυπικών διαγνωστικών εξετάσεων. Το τηλέφωνο χτύπησε και άκουσα τέσσερις λέξεις: «Είναι ένα φυσιολογικό αγοράκι!». Δεν περίμενα ποτέ η λέξη «φυσιολογικό» να έχει τόση αξία για μένα. Η δυσκολία που έχει ο θηλασμός με εξέπληξε, όμως το είδα σαν χρέος. Ο αλτρουιστικός χαρακτήρας της μητρότητας είναι αδιαμφισβήτητος.
Για να μεγαλώσει αυτό, εγώ πρέπει να μικρύνω, οι δικές μου ανάγκες συρρικνώνονται. Ταυτόχρονα η δύναμή μου μεγάλωσε, γιατί αν αντέχεις να είσαι σωστή μάνα, τότε μπορείς να αντέξεις τα πάντα. Στα πρώτα έξι χρόνια ζωής το παιδί διαμορφώνει το ογδόντα τοις εκατό του χαρακτήρα του. Γι’ αυτό η προσχολική αγωγή είναι πρόκληση.
Κάθε μου ενέργεια ξέρω ότι θα έχει αντίκτυπο με δαιδαλώδεις συνέπειες.
Κάποιες προβλέψιμες, κάποιες όχι. Ο γονιός καλύτερα να μην είναι τέλειος, για να δώσει στο παιδί του την ευκαιρία να τον ξεπεράσει. Ανακουφιστική διατύπωση που άκουσα από το στόμα ψυχολόγου σε σχολή γονέων που παρακολούθησα. Ο Αντώνης έχει ήδη μια προσωπικότητα που σέβομαι απεριόριστα και με αφήνει με το στόμα ανοιχτό – ξέρετε, αυτό του θαυμασμού. Με λογοτεχνική σκέψη τον φαντάζομαι σε λίγο καιρό να μου λέει: Μαμά, το μυαλό σου όπως είναι, έτσι κράτα το, παράθυρο μου ανοίγει στη ζωή και το δικό μου ήσυχο παράτα το, να δίνει μια άλλη εκδοχή…
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΟΥ
«Δίδυμη» χαρά με εξωσωματική γονιμοποίηση
Αισθάνομαι ιδιαιτέρως ευλογημένη που από την πρώτη προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης έμεινα έγκυος στα δίδυμα παιδιά μου. Οι πιθανότητες που μου έδινε τότε ο γιατρός μου για να τα καταφέρω ήταν μόλις 2%.
Η αλήθεια είναι ότι δεν είχα κανέναν ενδοιασμό, γιατί και εγώ τυγχάνω το πρώτο παιδί εξωσωματικής γονιμοποίησης στην Ελλάδα. Η μητέρα μου τότε είχε ταξιδέψει στο Ηνωμένο Βασίλειο και με τη βοήθεια δύο γιατρών που ήταν οι «πατέρες» της μεθόδου τα κατάφερε και γεννήθηκα. Εχω μεγάλη εμπιστοσύνη στην επιστήμη, λοιπόν, γιατί χωρίς αυτήν δεν θα υπήρχα ούτε εγώ, αλλά ούτε και ο γιος μου και η κόρη μου.
Το πιο επίπονο στο ταξίδι προς τη μητρότητα δεν ήταν ούτε οι ενέσεις που έπρεπε να κάνω μόνη μου στο γραφείο, στην τουαλέτα ή ακόμα και τη νύχτα όταν είχα βραδινή βάρδια ως δημοσιογράφος δελτίου. Αλλά ούτε όταν από τον 7ο μήνα κύησης έπρεπε να είμαι ξαπλωμένη για να αποκλείσω την πιθανότητα να γεννήσω πρόωρα. Ούτε καν το γεγονός ότι έπαθα διαβήτη κύησης. Οι πραγματικές δυσκολίες που έχουν να αντιμετωπίσουν οι μαμάδες και οι μελλοντικές μαμάδες στην Ελλάδα είναι αυτές που ρίχνουν την ψυχολογία τους: τα ταμπού και οι προκαταλήψεις σε εργασιακούς χώρους ή η έλλειψη μηχανισμού από την πολιτεία για να στηρίζονται.
Ισως γι’ αυτό να υπάρχει και τόσο μεγάλη υπογεννητικότητα στη χώρα μας. Εύχομαι τα επόμενα χρόνια η ίδια η πολιτεία να σκεφτεί σοβαρά να χρηματοδοτεί γυναίκες που θέλουν να γίνουν μητέρες με εξωσωματική γονιμοποίηση. Σε μία γυναίκα που σκέφτεται να κάνει εξωσωματική θέλω να πω να μη φοβάται, γιατί αξίζει τον κόπο να μπει στη διαδικασία για να γίνει μάνα. Να ψάξει να βρει τον κατάλληλο γιατρό και να δείξει εμπιστοσύνη στην ιατρική επιστήμη γιατί χάρη σε αυτή θα τα καταφέρει.
ΜΑΤΙΝΑ Π.
Η υιοθεσία δεν σε κάνει λιγότερο μάνα
Είχα πρόβλημα και δεν μπορούσα να μείνω έγκυος, παρά τις αλλεπάλληλες εξωσωματικές. Προσπαθούσα ήδη τρία χρόνια και πλησίαζα τα 40 και ο γυναικολόγος μου δεν αναλάμβανε να μου κάνει κι άλλες, διότι θα διακινδύνευα την υγεία μου. Είχε όμως και ο ίδιος υιοθετήσει και μας προέτρεψε. Επειδή μιλάμε για 20 χρόνια πίσω, τα πράγματα ήταν ακόμη πιο δύσκολα, όμως η επιθυμία να γίνεις μάνα τα υπερβαίνει όλα. Το αποφασίσαμε και καταφύγαμε στην ιδιωτική υιοθεσία. Θεωρώ πως «κλειδί» ήταν ότι το επικοινωνήσαμε. Εναν χρόνο αφότου εκκινήσαμε τις διαδικασίες είχα το παιδί μου στην αγκαλιά μου.
Πήραμε τον γιο μας μωρό και για εμάς αυτό ήταν καλό. Αλλαξε η ζωή μας. Τον μεγαλώσαμε και ποτέ δεν του κρύψαμε ότι ήταν υιοθετημένος. Ο δικός μας ο γιος μεγάλωσε από την πρώτη στιγμή που είπε «μαμά», γνωρίζοντας ότι είναι υιοθετημένος και αυτό λειτούργησε άψογα σ’ εμάς. Ως ζευγάρι με τον σύζυγό μου το παιδί μάς συνέδεσε ακόμα περισσότερο. Ανέκαθεν το έλεγα και του λέω: «Εγώ θέλω να φιλήσω τα χέρια της γυναίκας που σε γέννησε, την ευχαριστώ και την αγαπώ πάρα πολύ».
Του εξηγούσα ότι την αγαπώ γιατί τον έφερε στον κόσμο και έτσι είναι σήμερα ο γιος μου. Είμαι ευλογημένη που υιοθέτησα αυτό το παιδί και το ανέθρεψα. Ολες οι γυναίκες είμαστε μάνες. Είτε το γεννήσει είτε το κρατήσει αγκαλιά της και ακουμπήσει το μάγουλό της στο δικό του. Το παιδί τρέχει σ’ εσένα όταν φοβάται, σε λέει «μαμά» και γεμίζει το στόμα του. Το προσέχεις, το φροντίζεις. Αυτά τα συναισθήματα προσδιορίζουν τον όρο της «μητρότητας».
Είναι κάτι πολύ πιο δυνατό από οποιαδήποτε νομική ή βιολογική διαδικασία. Η έννοια της μητρότητας χωρά πολύ περισσότερο από μία βιολογική πράξη. Οποια θέλει να υιοθετήσει, να το κάνει με κλειστά μάτια. Αξίζει τον κόπο: γίνεσαι και είσαι μάνα!
ΡΟΥΛΑ Τ.
Μάνα με «παρένθετη» την αδελφή της
Είχα αφαιρέσει τις σάλπιγγες και είχα κάνει πολλές εξωσωματικές και πολλές αποβολές. Επειδή ήθελα πολύ να γίνω μάνα και η αδελφή μου το γνώριζε, προσφέρθηκε από μόνη της. Μάλιστα επειδή είχε δύο παιδιά δικά της, τα οποία έβλεπαν τον γολγοθά μου, την προέτρεψαν κι εκείνα: «Βρε μαμά, αφού εσύ μπορείς να κάνεις παιδί, γιατί δεν βοηθάς και τη θεία να αποκτήσει το δικό της;».
Στην εγκυμοσύνη της ήμασταν τόσο μαζί και τόσο κοντά που ήταν σαν να κυοφορούσα εγώ. Δεν την άφηνα καθόλου από τα μάτια μου, γιατί είχα και τον φόβο της αποβολής. Πήγαινα μαζί στον γυναικολόγο και στους υπερήχους και άκουγα την καρδιά της να χτυπάει. Ποτέ δεν είχα δεύτερες σκέψεις για αυτό: ήξερα ότι το παιδί είναι δικό μου και η αδελφή μου θα το έφερνε στον κόσμο. Η αδελφή μου επίσης ήξερε ότι είναι το ανιψάκι της.
Την ώρα της γέννας δεν μπορούσα να μην είμαι μέσα στον θάλαμο. Εβαλαν την αδελφή μου, μπήκα κι εγώ, ντύθηκα με τον εξοπλισμό και όταν το κοριτσάκι μου γεννήθηκε, ήρθε κατευθείαν στην αγκαλιά μου. Εκλαιγα, γέλαγα, δεν το πίστευα γιατί είχα περάσει πολλά και μέχρι να το πιάσω στα χέρια μου δεν πίστευα ότι είναι αλήθεια. Πριν δεν είχα ενδιαφέρον για ζωή. Σήμερα ζω για αυτό το παιδί. Τώρα η κόρη μου είναι τεσσάρων ετών.
Στο μέλλον έχω σκοπό να της το πω, όταν θα μπορεί να καταλάβει.
Δεν έχω να κρύψω κάτι, είναι δικό μου παιδί. Δεν θα της κρύψω ότι τη γέννησε η θεία της. Στη γυναίκα που σκέφτεται να κάνει παιδί με παρένθετη θέλω να της πω να μη διστάζει! Αξίζει να γίνεις μητέρα με παρένθετη και δεν έχεις τίποτα να φοβηθείς. Μη φοβάστε ότι θα χάσετε το παιδί σας, είναι δικό σας. Και αν έχετε δικό σας άνθρωπο, ακόμα καλύτερα!