Οι τεμπέληδες του Βορρά

Τελικά δεν είμαστε οι τεμπέληδες του Νότου. Οι κηφήνες του τουρισμού, όπως μας έλεγαν οι πάλαι ποτέ δανειστές και επιτηρητές μας από την Εσπερία. Δεν αρμέγουμε δάνεια και δεν είμαστε αραχτοί με φρέντο σε παραλίες και ημιυπαίθριους. Και εργαζόμαστε σκληρότερα από όλους στην Ευρώπη. Και αυτό πια εξάγεται με τα επισημότερα στοιχεία της ίδιας της Eurostat για το 2024. Οι Ελληνες – σύμφωνα με αυτή – εργάζονται τις περισσότερες ώρες εβδομαδιαίως μεταξύ των εξεταζόμενων κρατών, καταγράφοντας 39,8 ώρες εργασίας την εβδομάδα κατά μέσο όρο, την ίδια στιγμή που ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι 36 ώρες.

Η χώρα μας ξεπερνάει σε ώρες εργασίας τη Βουλγαρία (39 ώρες), την Πολωνία (38,9) και τη Ρουμανία (38,8). Στον αντίποδα, οι Ολλανδοί εργάζονται λιγότερο από όλους (32,1 ώρες) και ακολουθούν οι Δανοί, οι Γερμανοί και οι Αυστριακοί (33,9 ώρες). Πάει και αυτό το αφήγημα. Το οποίο παρεμπιπτόντως είχαν για χρόνια και εδώ διάφοροι δημοσιολόγοι ασπαστεί. Η δε ζημιά που έκαναν ήταν τεράστια. Η κατασκευή συλλογικής ευθύνης κατά των εργαζομένων της χώρας ήταν το υπέδαφος πάνω στο οποίο επωάστηκε μια ολόκληρη μυθολογία για να περάσει ευκολότερα μια γενικότερη πολιτική. Οποιος έθετε αντιρρήσεις για τον τρόπο και τον πυρήνα της αποπληρωμής του δημόσιου χρέους του κράτους (που πάντως συσσωρεύεται από άλλους λόγους και όχι επειδή δεν εργάζονται οι πολίτες), ήταν υπονομευτής της συλλογικής προσπάθειας.

Τα δάνεια ήλθαν ως φάρμακο, λες και επίσης δεν ήταν λεφτά των πολιτών. Η χώρα δεσμεύτηκε για χρόνια και μαζί της ένα ολόκληρο παραγωγικό μοντέλο. Οι κήνσορες και θεράποντες της χώρας επίσης προσέθεταν για καιρό πως η χώρα δεν παράγει, πως είμαστε αεριτζήδες, εξώφυλλα ξένων εντύπων μάς ειρωνεύονταν, ενώ δημόσιοι διανοούμενοι περιέγραφαν τη χώρα σαν μια Νεφελοκοκκυγία με τεμπέλικα πτηνά που ίπτανται πάνω από τα ταξιδιωτικά πακέτα και τα εορταστικά δάνεια. Το δε κοινωνικό και οικονομικό μοντέλο που αποδομούσαν ήταν το ίδιο που εκείνοι συνδιαμόρφωσαν και επικρότησαν στη Μεταπολίτευση που επίσης δεν ήταν εποχή της παχιάς αγελάδας και της γενικής πασοκικής ευμάρειας. Ακούσατε ποτέ αυτοκριτική για όλα αυτά; Τα καλύτερα παιδιά των αριστερών νεολαιών μετατράπηκαν, σε μία εικοσαετία, είτε σε σκληρούς τεχνοκράτες που αποθέωναν το ευρωπαϊκό χρήμα, είτε σε ιδεολόγους νεοφιλελεύθερους που ενέκυπταν σε μια θεολογία της αγοράς που θα τα ρύθμιζε όλα, με μόνα εμπόδια το κράτος και τον συνδικαλισμό.

Ακόμη και μετά το 2008 που κατέρρευσε ένα είδος του νεοκαπιταλισμού και έδωσε τη θέση του σε ένα πιο επιθετικό σχήμα, οι ίδιοι παρέμειναν αρωγοί της συμπίεσης του κόστους εργασίας και της αφαίρεσης δωματίων του κοινωνικού κράτους (όλα αυτά ως κόστος τα έβλεπαν). Σήμερα; Σήμερα τα αφηγήματα έχουν εξαντληθεί. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι σε ένα αδιέξοδο κάτω από τη δική της καταστροφική αρχιτεκτονική. Η λιτότητα έφερε λιτότητα. Και τα όποια δεδομένα σήμερα είναι σε διαπραγμάτευση. Μοναδικό συνεκτικό στοιχείο είναι το σκληρό νόμισμα, ενώ η μόνη ευελιξία που επεδείχθη ήταν αυτή που πλέον χωράει και εξημερωμένους της κυβερνώσας Ακροδεξιάς. Τα όρια των πολιτικών της προσκρούουν πάνω στην ίδια την επιβίωση. Μια νέα κρίση χρέους μπορεί να είναι πιθανή, μαζί με μια νέα συνδυαστική κρίση σε άλλα πεδία (π.χ. στο κλίμα). Αναμένονται και οι νέοι αφηγητές της ντυμένοι με νέα ρούχα.