Πού τελειώνει ο αθλητισμός και πού αρχίζει η εξουσία;

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η νέα τάση διεξαγωγής κορυφαίων διοργανώσεων σε χώρες εκτός παραδοσιακού αθλητικού χάρτη. Αυτή η διεθνοποίηση απομακρύνει τις διοργανώσεις από τη «λαϊκή βάση» τους και μετατρέπει το άθλημα σε καθαρά εμπορικό προϊόν. Η παγκόσμια αθλητική βιομηχανία εκτιμάται σε πάνω από 600 δισ. δολάρια, με τεράστια συμμετοχή από χορηγούς όπως Nike, Coca-Cola και Emirates, ενώ τα νέα streams εσόδων μέσω NFTs, live betting και fantasy games απογειώνουν τις οικονομικές δυνατότητες του χώρου.

Η κατασκευή αθλητικών εγκαταστάσεων λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής επενδύσεων, ιδιαίτερα σε περιοχές που επενδύουν στο τουριστικό real estate, όπως η Νεόμ της Σαουδικής Αραβίας. Ωστόσο, πίσω από τη λάμψη ελλοχεύουν προκλήσεις: κοινωνικές ανισότητες, περιθωριοποίηση μικρών συλλόγων, καταπάτηση δικαιωμάτων και αδιαφάνεια στις αναθέσεις. Το ερώτημα παραμένει: πού τελειώνει ο αθλητισμός και πού αρχίζει η πολιτική; Και μπορούν οι μεγάλες διοργανώσεις να παραμείνουν δημοκρατικές στην εποχή των δισεκατομμυρίων;

Από την άλλη, ο κόσμος δεν αντιδρά. Στάση που αποτυπώνει μια ανησυχητική αλήθεια: παρά την έντονη εμπορευματοποίηση του αθλητισμού και τη μετατροπή του σε εργαλείο πολιτικής επιρροής, η κοινωνία παραμένει σε μεγάλο βαθμό αδρανής. Οι μεγάλες διοργανώσεις φιλοξενούνται σε αυταρχικά καθεστώτα, τα δικαιώματα εργαζομένων καταπατώνται και οι οικονομικές ανισότητες διευρύνονται, όμως οι αντιδράσεις είναι αποσπασματικές. Ο κόσμος είτε γοητεύεται από το θέαμα, είτε θεωρεί το φαινόμενο φυσιολογικό. Πολλοί δεν έχουν πρόσβαση σε ανεξάρτητη πληροφόρηση, ενώ άλλοι αισθάνονται ότι δεν μπορούν να επηρεάσουν τίποτα. Παρότι σε χώρες όπως η Γερμανία και η Βρετανία υπάρχουν κινητοποιήσεις φιλάθλων, γενικά η κριτική αποδυναμώνεται από την παντοδυναμία του θεάματος. Ο αθλητισμός έχει γίνει τόσο θελκτικός και αναπόσπαστος από την καθημερινότητα, που δύσκολα αμφισβητείται η νέα του ταυτότητα.