Πρόταση για την Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας: Μία ιστορία που άρχισε το 2014

Ολα ξεκίνησαν την άνοιξη του 2014 στην Ιταλία, όταν ο Γιάννης Κορίνθιος, τότε πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων και Αδελφοτήτων Ιταλίας, άκουσε στο ραδιόφωνο μια συζήτηση για την Παγκόσμια Ημέρα Φραγκοφωνίας. «Σκέφτηκα, τότε, γιατί να μην υπάρχει και Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας, μιας γλώσσας που μιλιέται αδιαλείπτως επί χιλιάδες χρόνια;», διηγείται. Οντας καθηγητής νεοελληνικής γλώσσας από το 1979 στο Πανεπιστήμιο της Νάπολης και σημαίνουσα προσωπικότητα στους ακαδημαϊκούς κύκλους της Ιταλίας, συνέταξε χωρίς καθυστέρηση μία εμπεριστατωμένη πρόταση προς το ελληνικό κράτος και την Κυπριακή Δημοκρατία ζητώντας τους να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες για την καθιέρωση μιας Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας. Ακολούθησαν 11 χρόνια εντατικής δουλειάς που οδήγησε τελικά, πριν από λίγες ημέρες, στην καθιέρωση της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας από την UNESCO. Το παρασκήνιο αυτής της απόφασης αφηγείται στα «ΝΕΑ» ο εμπνευστής της ιδέας, Γιάννης Κορίνθιος.

Από πολλές χώρες του κόσμου

Αξίζει να σημειωθεί ότι χάρη στις δικές του προσπάθειες, η Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας γιορτάζεται στην Ιταλία από το 2016 – στις 9 Φεβρουαρίου, δηλαδή την ημέρα θανάτου του Διονυσίου Σολωμού, που υιοθέτησε και η UNESCO –, με τη συνεργασία των Κλασικών Λυκείων της Νοτίου Ιταλίας, του Δήμου Νάπολης και άλλων φορέων με μεγάλη εκδήλωση παρουσία εκατοντάδων ανθρώπων. Αλλωστε, ο ίδιος εξηγεί πως η απόφαση της UNESCO δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία: Εργάστηκαν για αυτήν ακαδημαϊκοί από πολλές χώρες του κόσμου, ομογενειακές ενώσεις και οι αρμόδιες υπηρεσίες του ελληνικού κράτους, με αποτέλεσμα η οικουμενικότητα της ελληνικής γλώσσας να έχει ήδη αναγνωριστεί ευρέως. Η Ρουμανία έχει θεσπίσει από το 2018 με νόμο την Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας, όπως και η Κύπρος, ενώ στην απόφαση της UNESCO συνέβαλε και το παγκόσμιο Δίκτυο προώθησης της Ελληνικής Γλώσσας «Πατρίδα μας η Γλώσσα» που μάχεται για αυτόν τον σκοπό από την Ιταλία και την Αίγυπτο, μέχρι την Κίνα, την Αργεντινή και τη Νότια Καλιφόρνια.

Η επιστολή στον Παπούλια

«Πράγματι όλα ξεκίνησαν το 2014 από μια δική μου πρωτοβουλία ως προέδρου της ΟΕΚΑΙ την οποία στη συνέχεια αγκάλιασε το ελληνικό κράτος», λέει ο Γιάννης Κορίνθιος ο οποίος αισθάνεται μεγάλη χαρά για τις πρόσφατες εξελίξεις. «Στη συνείδηση πολλών η ελληνική γλώσσα, περιλάλητη επί αιώνες ταυτίζεται με τη βαθύτερη ουσία του ελληνικού πολιτισμού», έγραφε στην επιστολή του προς τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κάρολο Παπούλια, στις 14 Ιουνίου 2014 ο Γιάννης Κορίνθιος. «Ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός θεμελίωνε το γλωσσικό του πιστεύω σε δύο λέξεις: ελευθερία και γλώσσα. Σήμερα με δεδομένη την τάση συμπίεσης των μικρών γλωσσών προβάλλει και πάλι επιτακτική η ανάγκη εξίσωσης της γλώσσας με την ελευθερία», συνέχιζε. «Μετά την ανακοίνωση της πρότασής μας, ο τότε πρέσβης της Ελλάδας στη Ρώμη, Θεμιστοκλής Δεμίρης, την απέστειλε στο υπουργείο Εξωτερικών και ύστερα από μερικούς μήνες με κάλεσε στην Ελλάδα ο Σάββας Αναστασιάδης, πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Απόδημου Ελληνισμού. Εδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον. Μου ζήτησαν να παρουσιάσω την πρόταση στην Ολομέλεια της Επιτροπής όπως και έγινε, παρουσία των υπουργών Παιδείας και Εξωτερικών». Ετσι ξεκίνησαν όλα. Οι αρμόδιες επιτροπές του ελληνικού κράτους άρχισαν να κινούν τις διαδικασίες. «Η ιδέα αγκαλιάστηκε πάρα πολύ στην Ιταλία από φιλέλληνες, από ιταλούς εκπαιδευτικούς, από τα Κλασικά Λύκεια της χώρας και από την Ομογένεια. Αρχίσαμε αμέσως να συλλέγουμε υπογραφές με αυτό το αίτημα και η ανταπόκριση ήταν πολύ μεγάλη. Σε αυτό είχε βοηθήσει και η Μητρόπολη Ιταλίας, καθώς σε κάθε ελληνική εκκλησία οι εφημέριοι μάζευαν υπογραφές», λέει ο Γιάννης Κορίνθιος. «Επίσης, εκτός από την πολύ στενή συνεργασία που διατηρήσαμε με τον κ. Αναστασιάδη, με τον μετέπειτα πρόεδρο της επιτροπής και τους αρμόδιους υπουργούς, συνεργάστηκε μαζί μας η ΚΕΔΕ, με 230 Δήμους της Ελλάδας να στηρίζουν το σχετικό ψήφισμα. Συνέβαλαν πάρα πολλοί άνθρωποι. Οι διαδικασίες προχώρησαν και το 2017 με Κοινή Υπουργική Απόφαση ορίστηκε στην Ελλάδα η 9η Φεβρουαρίου ως Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας», συμπληρώνει.

Ακολούθησαν τα κατάλληλα διαβήματα και διεθνείς επαφές ώσπου τελικά το εκτελεστικό συμβούλιο της UNESCO καθιέρωσε πριν από δύο εβδομάδες – με την ψήφο 88 κρατών – την Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας βασισμένη στο κείμενο που είχαν συντάξει ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην UNESCO, Γιώργος Κουμουτσάκος και οι καθηγητές Γιώργος Μπαμπινιώτης και Χρήστος Κλαίρης από το Πανεπιστήμιο Σορβόννης.

«Η απόφαση αυτή είναι ένα μήνυμα αισιοδοξίας σε μια εποχή που οι ουμανιστικές σπουδές δεν αποτελούν πλέον προτεραιότητα ούτε των πανεπιστημίων ούτε των τεχνοκρατών που κυβερνούν τον κόσμο. Θεωρώ ότι όσοι αγκαλιάσαμε και υποστηρίξαμε αυτήν την ιδέα θα πρέπει τώρα να εξετάσουμε τους τρόπους βέλτιστης αξιοποίησης αυτής της απόφασης», λέει ο Γιάννης Κορίνθιος. «Και ξέρετε δεν είναι τυχαίο ότι όλο αυτό ξεκίνησε από τη Νάπολη. Στη Νάπολη όλοι αισθάνονται ότι στο DNA τους υπάρχει κάτι ελληνικό. Στα Κλασικά Λύκεια της Νοτίου Ιταλίας διδάσκονται πολύ καλά τα αρχαία ελληνικά και αυτά τα σχολεία αποτελούν φυτώρια νέων φιλελλήνων. Φέτος, που η Νάπολη γιορτάζει τα 2.500 χρόνια από την ίδρυσή της από τους Ελληνες, οι εορτασμοί ξεκίνησαν με την εκδήλωσή μας για την Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας, με τη συμμετοχή περισσότερων των 1.000 μαθητών, στον περίλαμπρο ναό του Σαν Τζιοβάνι ντι Ματζιόρε, όπου βρίσκεται και το παρεκκλήσι των Παλαιολόγων στο οποίο εκκλησιάζονταν οι Ελληνες που έφτασαν στη Νάπολη την περίοδο 1532-1534».