Σήμα κινδύνου για αλλοίωση του φυσικού τοπίου και για καταστροφή της ανεκτίμητης πολιτιστικής κληρονομιάς ενός ιστορικού οικισμού της Ελλάδας εκπέμπουν κάτοικοι του Μικρού Πάπιγκου. Ζητούν την ακύρωση ενός μεγάλου έργου που δρομολογείται στην περιοχή, της ανέγερσης μονάδας επεξεργασίας λυμάτων στο Μικρό Πάπιγκο, επισημαίνοντας ότι το έργο θα κατασκευαστεί μέσα στον ιστορικό παραδοσιακό οικισμό, σε απόσταση λίγων μέτρων από τα πρώτα σπίτια του χωριού. «Το Ζαγόρι είναι ενταγμένο στον κατάλογο της UNESCO ως πολιτιστικό τοπίο και έχει ανακηρυχθεί εδώ και χρόνια ως τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και ως ιστορικός οικισμός. Παρ’ όλα αυτά, η Περιφέρεια Ηπείρου με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης χτίζει μέσα στον οικισμό μια βιομηχανική εγκατάσταση που θα επιφέρει σοβαρές επιβαρύνσεις στην περιοχή, με συνεχή θόρυβο, οπτική ρύπανση, οσμές και παρεμβάσεις στο έδαφος και στα ρέματα», λένε μέλη της κίνησης πολιτών SAVE PAPIGO, οι οποίοι έχουν προσφύγει κατά του έργου στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Το έργο, όπως επισημαίνουν οι ίδιοι, έχει σχεδιαστεί σε μια περιοχή, εντός του Εθνικού Πάρκου της Βόρειας Πίνδου, «με τα πετρόκτιστα σπίτια του 1700 και τα στενά καλντερίμια, όπου δεν επιτρέπεται η διέλευση οχημάτων, στοιχεία αναγνωρισμένης πολιτιστικής αξίας που προσελκύουν κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό».
Τι προτείνουν
Η Κίνηση Πολιτών κάνει λόγο για ένα «καταστροφικό και σκανδαλωδώς δαπανηρό έργο που καταπατά βάναυσα την ιστορία και την πολιτιστική ταυτότητα της περιοχής». Οπως επισημαίνουν, κανείς δεν αρνείται την αναγκαιότητα εύρεσης λύσης για τη διαχείριση των λυμάτων, όμως υποστηρίζουν ότι η τοπική κοινωνία αιφνιδιάστηκε, καθώς ο σχεδιασμός της Περιφέρειας δεν τέθηκε σε διαβούλευση, αλλά έγινε γνωστός από τοπικά δημοσιεύματα, με μεγάλη καθυστέρηση. «Ενα τεράστιο ποσό χρημάτων, ύψους 1,1 εκατ. ευρώ, προορίζεται για αυτό το έργο που, αφού καταστρέψει τα αριστουργηματικά παραδοσιακά καλντερίμια, σταματά μόλις 25 μέτρα από τις αυλές των σπιτιών και των επιχειρήσεων, αναφέρουν και σημειώνουν πως η σύνδεση του οικισμού τους με τον υφιστάμενο βιολογικό καθαρισμό στο Μεγάλο Πάπιγκο, σε απόσταση μόλις 2 χιλιομέτρων από τον οικισμό τους «θα κόστιζε το ένα τρίτο των χρημάτων χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση του περιβάλλοντος».
Σύμφωνα με τους πολίτες που έχουν αναστατωθεί από το ενδεχόμενο κατασκευής της μονάδας βιολογικού καθαρισμού, μια τέτοια εξέλιξη θα επιβαρύνει τους κατοίκους και οικονομικά, καθώς απαιτούνται περισσότερα από 25.000 ευρώ ετησίως για λειτουργικά έξοδα της μονάδας και για αποκατάσταση βλαβών στα παραδοσιακά πέτρινα καλντερίμια και στο οικοσύστημα της Πίνδου/Natura 2000. Το ποσό αυτό θα επιβαρύνει, όπως, λένε τους ιδιοκτήτες τριών ξενώνων και τους λιγοστούς κατοίκους του χωριού.
Ανεύθυνη συμπεριφορά
Η Περιφέρεια Ηπείρου από την πλευρά της υπεραμύνεται του έργου. Κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου Ηπείρου, όπου είχε συζητηθεί το θέμα, ο περιφερειάρχης Αλέξανδρος Καχριμάνης, είχε κάνει λόγο για ανεύθυνη συμπεριφορά κάποιων – οι περισσότεροι από τους οποίους, όπως είπε δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι του οικισμού – απέναντι σε ένα έργο που έρχεται να προστατεύσει το περιβάλλον ενώ έχει επισημάνει ότι όλα, σε σχέση με την ανέγερση της μονάδας, έχουν συντελεστεί με τον ενδεδειγμένο τρόπο, με περιβαλλοντικές μελέτες και με άδεια από αρχαιολογικές υπηρεσίες.
Το θέμα θα συζητηθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας την Τετάρτη 7 Μαΐου με τους κατοίκους να επισημαίνουν πως η υπόθεσή τους δεν αφορά μόνο το Μικρό Πάπιγκο και το Ζαγόρι αλλά ευρύτερα το δικαίωμα των τοπικών κοινωνιών σε διαφανή, συμμετοχικό και βιώσιμο σχεδιασμό έργων υποδομής και ανάπτυξης.