Σημαντική μείωση του αριθμού των πλοίων που χαρακτηρίστηκαν «total loss» (ολική απώλεια) καταγράφηκε παγκοσμίως το 2024 έναντι του 2023, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Allianz Commercial. Μόλις 27 μεγάλα πλοία από έναν παγκόσμιο στόλο άνω των 100.000 «χάθηκαν» παγκοσμίως το 2024, αριθμός μειωμένος κατά περισσότερο από 20% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και ο χαμηλότερος στην ιστορία της ναυτιλίας.
Ενδεικτικό της βελτίωσης της ασφάλειας του παγκόσμιου στόλου είναι το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 ο παγκόσμιος στόλος έχανε 200 και πλέον πλοία ετησίως. Αυτός ο αριθμός είχε μειωθεί στα 105 το 2015 και τώρα έφτασε στο χαμηλό ρεκόρ των 27 από το τέλος του 2024, σε σύγκριση με 35 το 2023.
Ωστόσο οι κίνδυνοι για τα πλοία παραμένουν, διαφοροποιούνται και αυξάνονται, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Allianz Commercial, που σημειώνει ότι η αυξημένη γεωπολιτική αστάθεια, οι εμπορικοί δασμοί, οι πειρατείες, τα παραπλανητικά δηλωμένα φορτία και η γήρανση του στόλου εντείνουν ξανά τους κινδύνους.
Η ευπρόσδεκτη τάση για λιγότερες μεγάλες απώλειες συνεχίζεται. Ωστόσο, παρότι οι πλοιοκτήτες προσπαθούν να λειτουργούν τα πλοία με ασφάλεια μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο και δυναμικό ρυθμιστικό πλαίσιο, αυτό γίνεται όλο και πιο δύσκολο λόγω των επιπτώσεων των περιφερειακών πολέμων, των διαταραχών της εφοδιαστικής αλυσίδας, των αεροπειρατειών, των συλλήψεων πλοίων, των κυρώσεων και των αλλαγών στους εμπορικούς δασμούς, τα οποία συμβαίνουν την ίδια στιγμή που πρέπει να σχεδιάσουν ένα μέλλον απαλλαγμένο από τις ανθρακούχες εκπομπές.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η σημασία του πολιτικού κινδύνου και των συγκρούσεων ως δυνητική αιτία ναυτιλιακών ζημιών αυξάνεται με τις αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις, δήλωσε η Rich Soja, παγκόσμιος επικεφαλής του τομέα ναυτιλίας της Allianz Commercial.
Οπως αναφέρει η έρευνα, οι πιθανές επιπτώσεις των πολέμων και της πολιτικής, όπως οι εμπορικοί πόλεμοι μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, και η αύξηση του «σκιώδους στόλου» αποτελούν ουσιαστικές προκλήσεις για τον κλάδο.
Η Allianz Commercial εκτιμά ότι ο «σκιώδης στόλος» αποτελεί πλέον περίπου το 17% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων, με σχεδόν 600 δεξαμενόπλοια να εμπορεύονται μόνο ρωσικό πετρέλαιο. Τα πλοία του «σκιώδους στόλου» έχουν εμπλακεί σε δεκάδες περιστατικά σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων πυρκαγιών, συγκρούσεων και πετρελαιοκηλίδων.
Ασταθές περιβάλλον
Ενα ολοένα και πιο ασταθές και περίπλοκο επιχειρησιακό περιβάλλον χαρακτηρίζεται από επιθέσεις κατά ναυτικών, συλλήψεις πλοίων και κυρώσεις, καθώς και από τις επιπτώσεις περιστατικών που αφορούν ζημιές σε κρίσιμα υποθαλάσσια καλώδια.
Επιπλέον, το φαινόμενο του αυξανόμενου προστατευτισμού και των δασμών απειλεί να αναδιαμορφώσει τις αλυσίδες εφοδιασμού και να κλονίσει τις καθιερωμένες εμπορικές σχέσεις.
«Οι συνολικές απώλειες από παραδοσιακές αιτίες μπορεί να έχουν μειωθεί με την πάροδο του χρόνου, αλλά θα μπορούσαμε να είμαστε σε μια θέση όπου αυτή η θετική τάση ενδεχομένως να αντισταθμίζεται από τον πόλεμο και άλλες εκθέσεις που σχετίζονται με την πολιτική», δήλωσε ο Rahul Khanna, σύμβουλος διαχείρισης των θαλάσσιων κινδύνων της Allianz Commercial.
Πάντως το 2024 καταγράφηκε αύξηση των ατυχημάτων ναυτιλιακής φύσης κατά 10% στα 3.310 σε σχέση με το 2023.
Οι βλάβες μηχανών ευθύνονται για πάνω από 50% των περιστατικών, ενώ οι πυρκαγιές/εκρήξεις σημείωσαν ρεκόρ δεκαετίας.
Κατά τη διάρκεια του 2024 αναφέρθηκαν 250 περιστατικά πυρκαγιάς, αυξημένα κατά 20% σε ετήσια βάση, και το υψηλότερο σύνολο εδώ και μία δεκαετία.
Στην περιοχή των Βρετανικών Νήσων καταγράφηκε ο μεγαλύτερος αριθμός αναφερόμενων περιστατικών (799), ακολουθούμενη από την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα (694), με τη δραστηριότητα να αυξάνεται και στις δύο περιοχές σε ετήσια βάση.
Η βύθιση ήταν η κύρια αιτία των συνολικών απωλειών που αναφέρθηκαν κατά τη διάρκεια του 2024, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 50%.
Η πυρκαγιά/έκρηξη κατέλαβε τη δεύτερη θέση (26%), παραμένοντας σταθερή σε ετήσια βάση με επτά αναφερόμενες συνολικές απώλειες. Κατά τα τελευταία 10 έτη σημειώθηκαν 109 συνολικές απώλειες πλοίων που προκλήθηκαν από πυρκαγιές. Οι ακραίες καιρικές συνθήκες αναφέρθηκαν ως παράγοντας σε τουλάχιστον 7 απώλειες κατά τη διάρκεια του 2024, ενώ μόλις μία σύγκρουση οδήγησε σε ολική απώλεια πλοίου κατά τη διάρκεια του 2024.