Η Τουρκία ασκεί δραστήρια και ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική και είναι παράλληλα το χαϊδεμένο παιδί του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Γι’ αυτό εξάλλου η συνάντηση Πούτιν – Ζελένσκι πρόκειται να φιλοξενηθεί στην Κωνσταντινούπολη. Η Τουρκία ανταμείβεται για τη θέση της αυτή. Ας δούμε έναν ενδεικτικό, όχι εξαντλητικό κατάλογο:
ΗΠΑ και Βρετανία, αφού ευνόησαν την εισβολή στην Κύπρο το 1974, για χρόνια ψήφιζαν αρνητικά προς την Κύπρο στο Συμβούλιο Ασφαλείας ή απείχαν από τις ψηφοφορίες.
Ο Λουνς, Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ από το 1971 ως το 1984, διατύπωσε επίσημα τη θέση ότι «το ΝΑΤΟ ως οργανισμός δεν αναμειγνύεται σε πιθανές διαφορές ανάμεσα σε συμμάχους», προσφέροντας έτσι κάλυψη στην επιθετικότητα της Τουρκίας.
Στην κρίση του 1976 οι ΗΠΑ τήρησαν την ίδια στάση. Ο Χ. Κίσινγκερ σε επιστολή προς τον έλληνα ομόλογό του κρατούσε «ίσες» αποστάσεις, δηλαδή ευνοούσε την Τουρκία.
Παρόμοια ήταν η στάση των ΗΠΑ στην κρίση του 1987. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ επανέλαβε την πολιτική των «ίσων» αποστάσεων και καλούσε σε επίδειξη καλής θέλησης για το καλό του ΝΑΤΟ.
Το 1996 η δήλωση του εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ Ν. Μπερνς στην κρίση των Ιμίων ήταν: «…οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν ελληνική ή τουρκική κυριαρχία στα Ιμια. Μπορεί να είναι και μερικά άλλα νησιά ή μικρές νησίδες επί των οποίων έχουμε παρόμοια θέση».
Το 1992 η ΔΕΕ ξεκαθάριζε ότι δεν μπορεί να γίνει «επίκληση των εγγυήσεων και δεσμεύσεων του άρθρου V σε διαμάχες μεταξύ μελών της ΔΕΕ και του ΝΑΤΟ». Αρα, η ΔΕΕ δεν θα παρενέβαινε σε τυχόν διένεξη Ελλάδας – Τουρκίας.
Τον Δεκέμβριο του 1999 στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ η απόφαση των Συμπερασμάτων αναγνώριζε την τουρκική θέση ότι δεν υπάρχει μόνο ζήτημα υφαλοκρηπίδας, νομιμοποιώντας έτσι το σύνολο των διεκδικήσεων της Τουρκίας.
Το καλοκαίρι του 2020 κατά την έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας οι ΗΠΑ έκαναν ουδέτερα λόγο για «αμφισβητούμενα ύδατα στην Α. Μεσόγειο», ενώ η τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, που ασχολήθηκε με το θέμα, εκφράστηκε γενικόλογα για «αλληλεγγύη, αποκλιμάκωση, διάλογο».
Οι ΗΠΑ αντιτάσσονται πάγια στο σαφέστατο δικαίωμα της Ελλάδας για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ., όπως η Τουρκία. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ αντίστοιχα δεν αναγνωρίζουν εναέριο χώρο 10 ν.μ. στην Ελλάδα, αλλά μόνο 6 ν.μ., όπως ακριβώς η Τουρκία.
Στις μέρες μας, Γαλλία και Ιταλία συνάπτουν συμφωνίες εξοπλιστικών προγραμμάτων με την Τουρκία, ενώ η Γερμανία κατ’ επανάληψη (και πρόσφατα ο Μερτς) έχει εκφράσει δημόσια πόσο σημαντική θεωρεί τη σχέση με την Τουρκία.
Τι αντιτάσσει σε όλα αυτά η ελληνική κυβέρνηση; Προσφέρει την Ελλάδα στο πιάτο, ως «πρόθυμο και πειθήνιο εταίρο», συμμετέχει στους πολεμικούς τυχοδιωκτισμούς του ΝΑΤΟ και της ΕΕ βάζοντας σε κίνδυνο την ειρήνη, την ασφάλεια και τα κυριαρχικά δικαιώματα του ελληνικού λαού.
Ο Δημήτρης Καλτσώνης είναι καθηγητής Θεωρίας Κράτους και Δικαίου, Πάντειο Πανεπιστήμιο