Την ίδια στιγμή που το μεγάλο μέρος των πολιτών εκφράζουν τη δυσφορία τους, την αποστροφή τους ή την αποδοκιμασία τους στα υπάρχοντα πολιτικά κόμματα, διαπιστώνουν και την ανάγκη για τη δημιουργία νέων.
Αυτό προκύπτει τουλάχιστον από την τελευταία δημοσκόπηση της Interview όπου ένα μεγάλο ποσοστό απαντά θετικά στην ανάγκη για τη δημιουργία νέων πολιτικών κομμάτων – περίπου 50% το λέει, ενώ ένα μάλλον 47% απαντάει πως όχι – και πιο ειδικά για τον χώρο που θεωρεί ότι υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη περιγράφει τον προοδευτικό (59%) στην ίδια μέτρηση.
Τι λέγανε όμως οι παλιοί πως χρειάζεται για να διαμορφωθεί ένα νέο σχήμα;
Λεφτά, εφημερίδα και αρχηγός. Θα προσθέταμε και μία κοινωνική δυναμική που θα απαιτεί έναν νέο πόλο. Και αυτό συνήθως το ξεχνάμε γιατί πολλές φορές νομίζουμε πως η δημιουργία κομμάτων είναι μια διαδικασία από τα πάνω.
Μια διοικητική διευθέτηση. Μια υπόθεση μιας αόρατης ή και πεφωτισμένης ελίτ.
Σήμερα ποια είναι τα πιο ανθεκτικά κόμματα; Αυτά που εκφράζουν μία κοινωνική ανάγκη και εκπροσωπούν συγκεκριμένα κοινωνικά στρώματα. Δύο είναι τα πιο σταθερά μέσα στον κύκλο της Μεταπολίτευσης: η Νέα Δημοκρατία και το ΚΚΕ.
Ολα τα υπόλοιπα ρευστοποιούνται, συρρικνώνονται, μεγαλώνουν ακόμα και εξαφανίζονται σε σχέση με την κάθε φορά πολιτική συγκυρία. Πολλά κόμματα τελείωσαν, πολλά κόμματα ιδρύθηκαν και διατηρήθηκαν για βραχύ διάστημα, πολλά άλλα μπήκαν στη Βουλή αλλά δεν τα κατάφεραν να κρατηθούν για μακρύ διάστημα.
Και έχει διαφορά μία ιδεολογική κρίση από μία κρίση ταυτότητας.
Εχει διαφορά μία εσωτερική δίνη που ακουμπάει πάνω σε μεταβολές της κοινωνίας από το να μην έχεις τίποτα να πεις πια στον κόσμο. Σήμερα βιώνουμε το εξής αντιφατικό: ενώ ακόμη και η Δεξιά αντιλαμβάνεται πως ένα ασύμμετρο πολιτικό σύστημα του ενάμισι κόμματος θίγει και πλήττει τους θεσμούς και τις βασικές λειτουργίες, τα υπάρχοντα σχήματα της λεγόμενης Κεντροαριστεράς δεν καλύπτουν τον χώρο τους.
Η δεξαμενή είναι εκεί έξω, αναζητώντας νέο βηματισμό. Πολλές φορές στην ιστορία των κομμάτων, αυτά δείχνουν τα πεπερασμένα όριά τους όταν δεν έχουν βρει τη θέση τους στο κάθε φορά κοινωνικό τοπίο.
Οταν δεν αντιστοιχίζονται στις αλλαγές εντός του κόσμου. Καθόλου τυχαίο πως σχεδόν κάθε μέτρηση εντοπίζει νέα ρεύματα χωρίς εκπροσώπηση. Τη γενιά Ζ, τον κλονισμένο μεσαιοταξίτη, τον υψηλά ειδικευμένο επιστήμονα του brain drain, τον τηλεργαζόμενο ή τον ενσωματωμένο μετανάστη τρίτης γενιάς.
Σήμερα ένα βασικό πρόβλημα του πολιτικού συστήματος είναι πως σχεδόν όλες οι υπάρχουσες πολιτικές δυνάμεις παλεύουν να πάρουν από μία πολύ συγκεκριμένη πίτα του κοινωνικού σώματος, αφήνοντας έξω μία σχεδόν αόρατη μεγαλύτερη πίτα η οποία ούτε ψηφίζει, ούτε συμπεριφέρεται εκλογικά, ούτε δείχνει καμία πρόσδεση με τα κόμματα.
Η πραγματική θεαματική μεταβολή θα είναι όταν μία πολιτική δύναμη θα συγχρονιστεί με τους άστεγους εκλογικά πολίτες.