Το άλμα στις τιμές του πετρελαίου, αμέσως μετά την πυραυλική επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, πριν καν απαντήσει η Τεχεράνη, είναι μια πρόγευση από όσα θα ακολουθήσουν στο οικονομικό επίπεδο.
Ο Βασίλης Κορκίδης, πρόεδρος του Εμπορικού Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΒΕΠ) εξέδωσε σήμερα ένα νέο επικαιροποιημένο ενημερωτικό σημείωμα, για τις οικονομικές επιπτώσεις των πολεμικών συγκρούσεων Ισραήλ-Ιράν, στη διεθνή και ελληνική οικονομία.
Σύμφωνα με την ανάλυση του ΕΒΕΠ, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, οι σημαντικότερες επιπτώσεις από μια κλιμάκωση της σύρραξης στη Μέση Ανατολή, εστιάζονται σε πέντε βασικούς τομείς: τουρισμό, ναυτιλία, εμπόριο, ενεργειακό κόστοςκαι γεωπολιτική σταθερότητα.
πηγή: ΕΒΕΠ
Πλήγμα στον τουρισμό
Όσο παρατείνονται οι συγκρούσεις, αυξάνονται οι πιθανότητες να πληγεί ο τουρισμός σε όλη τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για τον τουρισμό κρουαζιέρας, των λεγόμενων «πολυπροορισμών», με πακέτα που περιλαμβάνουν στάσεις σε λιμάνια και εξορμήσεις σε πολλές χώρες – π.χ. Ελλάδα – Τουρκία – Ισραήλ – Αίγυπτος.
Η Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί “γειτονική ζώνη αστάθειας”, ειδικά από επισκέπτες τρίτων χωρών, π.χ. από τις ΗΠΑ και την Ασία.
Ακόμα και αν δεν υπάρξουν άμεσες ακυρώσεις τουριστικών πακέτων, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξει αύξηση των ασφαλιστικών καλύψεων για ταξιδιωτικούς παρόχους.
Ελληνική Ναυτιλία
Η στρατηγική θέση-κλειδί που βρίσκεται στα χείλη όλων, όχι μόνο όσων ασχολούνται με τη ναυτιλία, είναι τα Στενά του Ορμούζ.
Πρόκειται για μια στενή λωρίδα νερού ανάμεσα στο Ιράν και το Ομάν, από την οποία διέρχεται καθημερινά το 1/5 της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου.
H νέα πληροφορία ότι το Ιράν εξετάζει σοβαρά να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, αναζωπυρώνει τους φόβους ότι το χειρότερο σενάριο μπορεί να γίνει πραγματικότητα.
Ακόμα και αν δεν κλείσουν εντελώς τα Στενά του Ορμούζ, ενδεχόμενες επιθέσεις ή εμπλοκές στην Ερυθρά Θάλασσα, θα διαταράξουν τη διεθνή και ελληνική ναυτιλία.
Σε ό,τι αφορά τις ελληνόκτητες ναυτιλιακές εταιρείες το ΕΒΕΠ θεωρεί πιθανή την άνοδο του λειτουργικού κόστους και τις αυξητικές πιέσεις σε ναυλώσεις.
Θα υπάρξει αύξηση των ναύλων και των ασφαλίστρων και rerouting, αναδρομολόγηση των διαδρομών των πλοίων, μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδα στην Αφρική. Αντίστοιχα θα παραταθούν οι χρόνοι παράδοσης εμπορευμάτων και μειώνοντας την αξιοπιστία των συστημάτων logistics
Διατάραξη Εμπορίου & Εισαγωγών
Οι καθυστερήσεις στην παράδοση εμπορευμάτων από την Ασία μέσω Σουέζ, έχουν άμεσες επιπτώσεις στα logistics, μεταποίηση και λιανικό εμπόριο.
Σε αυτή την περίπτωση, θεωρείται δεδομένη η αύξηση του κόστους των εισαγωγών και στην Ελλάδα, ειδικά σε ενέργεια, πρώτες ύλες, και τεχνολογικά προϊόντα.
Εκτός από τις αυξήσεις στις τιμές των εισαγόμενων εμπορευμάτων, ανασφάλεια επικρατεί και για τις εξαγωγές ελληνικών προϊόντων, στις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.
Ενεργειακή Αναστάτωση – Κόστος Καυσίμων
Η αύξηση των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου θα έχει άμεσο αντίκτυπο στις μεταφορές – οδικές, ακτοπλοϊκές και αεροπορικές.
Τα ελληνικά νοικοκυριά φοβούνται επιβάρυνση στην οικιακή θέρμανση και το ηλεκτρικό ρεύμα, ενώ ο πληθωρισμός, ειδικά σε τρόφιμα και ενέργεια θα πάρει ξανά την ανηφόρα.
Γεωπολιτική και Διπλωματική Πίεση
Το ΕΒΕΠ είναι συγκρατημένο στις γεωπολιτικές εκτιμήσεις του για το ρόλο της Ελλάδας.
Θεωρεί ότι «θα ενταθεί η πίεση στην Ελλάδα να διατηρήσει ισορροπία μεταξύ ΗΠΑ, Ισραήλ και αραβικών χωρών».
Στα θετικά προσμετρά την πιθανή «ενίσχυση του ρόλου της Ελλάδας ως ενεργειακού και γεωπολιτικού κόμβου(LNG, EastMed).
Θα υπάρξει αναβάθμιση της έντασης και στο πεδίο της άμυνας, με ενδεχόμενη αύξηση στρατιωτικής επιτήρησης σε Αιγαίο και Κύπρο.
πηγή ΕΒΕΠ
Εκτιμώμενες Οικονομικές απώλειες για την Ελλάδα
Το ΕΒΕΠ «τρέχει» ένα μετριοπαθές σενάριο, παράτασης της κρίσης στη Μέση Ανατολή για το επόμενο τρίμηνο, με έντονη γεωπολιτική αστάθεια και αβεβαιότητα.
Ακόμα και χωρίς γενικευμένο πόλεμο, θα υπάρξουν διακοπές στο εμπόριο και την ενεργειακή ροή. Η Ελλάδα επηρεάζεται έμμεσα, όχι άμεσα από στρατιωτικές επιχειρήσεις.
- Ο τουρισμός θα επηρεαστεί άμεσα, καθώς πρόκειται για ένα κατεξοχήν ευαίσθητο τομέα στην «αντίληψη ασφάλειας». Σε περίπτωση τρίμηνης κρίσης, είναι πιθανή η ακύρωση του 10%-15% των αφίξεων, με εκτίμηση απώλειας 600 με 800 εκατομμύρια ευρώ και μείωση -6% σε ετήσια τουριστικά έξοδα
- Στον ενεργειακό τομέα θα υπάρχει το μεγαλύτερο οικονομικό κόστος, λόγω της εξάρτησης της Ελλάδας από εισαγωγές. Το ΕΒΕΠ εξετάζει το σενάριο αύξησης των τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου κατά 20%, το οποίο αντιστοιχεί σε αύξηση 1 δισ ευρώ σε ενεργειακές εισαγωγές, με επιβάρυνση στο ΑΕΠ κατά 0,4% σε κόστος.
- Η ναυτιλία βλέπει αύξηση κόστους, αλλά μπορεί να μετακυλήσει μέρος του στα ναύλα. Η αύξηση του κόστους ασφάλισης και το rerouting έχει ένα εκτιμώμενο επιπλέον λειτουργικό κόστος από 300 ως 500 εκατ. ευρώ, με μείωση -1% στα καθαρά έσοδα του στόλου της ελληνικής ναυσιπλοΐας.
- Το εμπόριο, θα επηρεαστεί πολλαπλά, εξαιτίας των καθυστερήσεων στις μεταφορές και της αύξησης του κόστους εισαγωγών. Το ενδιάμεσο σενάριο του ΕΒΕΠ ανεβάζει την επιβάρυνση στα 200-300 εκατομμύρια ευρώ, με αύξηση του κόστους εισαγωγών από την Ασία κατά 5%με 7%.
Συνολικά, στο σενάριο της τρίμηνης κλιμάκωσης των πολεμικών συγκρούσεων Ισραήλ-Ιράν, οι εκτιμώμενες οικονομικές απώλειες για την Ελλάδα, ανέρχονται στα 2,1 με 2,6 δις. ευρώ – και πτώση του ΑΕΠ κατά -1%.