Η επόμενη μέρα του Χάρβαρντ, ευκαιρία για την Ελλάδα;

Οι φόβοι ότι οι διαταγές και απειλές της κυβέρνησης Τραμπ εναντίον του Χάρβαρντ και ιδιαίτερα των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών ξένων φοιτητών του, δεν είναι απλά ένα κακό όνειρο αλλά μια πραγματικότητα.

Πού θα πάνε αυτές οι χιλιάδες ξένοι φοιτητές, ερευνητές και καθηγητές μετά την εκδίωξή τους από το Χάρβαρντ και τις ΗΠΑ;

Ηδη ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία εργάζονται αθόρυβα να προσελκύουν προσωρινά ή μόνιμα αυτήν την ακαδημαϊκή «αφρόκρεμα» για το καλό των δικών τους χωρών.

Απ’ ό,τι μαθαίνουμε το Χονγκ Κονγκ των 10 εκατομμυρίων κατοίκων (όσων και η Ελλάδα) έχει επίσης αρχίσει μια έντονη προσπάθεια να φιλοξενήσει τους ασιάτες φοιτητές του Χάρβαρντ, που από Ινδία και Κίνα αποτελούν ίσως τη μεγαλύτερη κοινότητα ξένων φοιτητών στο Χάρβαρντ.

Το Χονγκ Κονγκ τα τελευταία χρόνια έχει δώσει μεγάλη έμφαση στην Ανώτατη Παιδεία, με τα δύο δημόσια πανεπιστήμιά του, το Chinese University of Hong Kong και το HK University να ευρίσκονται στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου.

Βέβαια η χρηματοδότηση της παιδείας στο Χονγκ Κονγκ έχει διψήφιο αριθμό στον προϋπολογισμό του και η προτεραιότητα στην εκπαίδευση αποτελεί βασική πολιτική του επιλογή.

Θα μπορούσε η Ελλάδα να «εκμεταλλευτεί» αυτήν την απροσδόκητη και απίστευτη νέα πραγματικότητα με το Χάρβαρντ; Θα μπορούσε, με άλλα λόγια, γρήγορα και αποτελεσματικά να δημιουργήσει εκείνον τον Ακαδημαϊκό Οργανισμό που θα μπορούσε να υποδεχθεί τους ξένους φοιτητές για να παρακολουθήσουν τα μαθήματα του Χάρβαρντ στην Ελλάδα;

Προφανώς αυτό είναι ένα πολύ δύσκολο στοίχημα, με ασφυκτικούς χρονικούς περιορισμούς και κυρίως μεγάλες οικονομικές υποχρεώσεις.

Η ανάλογη εμπειρία μας από τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 ίσως επιτρέπει να τολμήσει κανείς να κάνει αυτή την πρόταση στην ελληνική κυβέρνηση.

Υπάρχουν στη χώρα μας και στις ΗΠΑ απόφοιτοι τόσο του Χάρβαρντ, όσο και άλλων κορυφαίων αμερικανικών πανεπιστημίων που θα μπορούσαν να ανταποκριθούν θετικά σε ένα τέτοιο κάλεσμα.

Μια ολιγομελής οργανωτική επιτροπή σε συνεργασία με την κυβέρνηση αλλά και όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης θεωρητικά θα μπορούσε να προχωρήσει σε συζητήσεις με την ηγεσία του Χάρβαρντ, ώστε κανείς ξένος προπτυχιακός ή μεταπτυχιακός φοιτητής του να μη χρειασθεί να διακόψει τις σπουδές του ή να αναγκαστεί να συνεχίσει σε άλλο πανεπιστήμιο.

Το «Χάρβαρντ στην Ελλάδα», από ανιστόρητο πολιτικό σύνθημα (μια και ποτέ στο παρελθόν δεν υπήρξε ούτε καν η σκέψη να δίνει πτυχία το Χάρβαρντ εκτός Κέιμπριτζ, MA) θα μπορούσε σήμερα να αποτελεί μια προσωρινή ή μόνιμη εναλλακτική πρόταση.

Ρεαλιστικά όμως επειδή το εγχείρημα αυτό θα ήταν πολύ δύσκολο να το αναλάβει μόνη της η Ελλάδα, η επόμενη πρόταση θα ήταν η ουσιαστική συμμετοχή της είτε σε ένα «Χάρβαρντ στην Ευρώπη» είτε ακόμη ένα «Χάρβαρντ στην Ασία»!

Πριν από λίγα χρόνια το ΕΚΠΑ τίμησε με τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα της Ιατρικής τον καθηγητή Arthur Li, ο οποίος ως υπουργός Παιδείας του Χονγκ Κονγκ ανέβασε κατακόρυφα τα επίπεδα της δημόσιας εκπαίδευσής του.

Η ενεργός συμμετοχή της Ελλάδας στις διεθνείς ακαδημαϊκές εξελίξεις που συντελούνται αυτή τη στιγμή λόγω της αρνητικής στάσεως της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι στους ξένους φοιτητές και ερευνητές του Χάρβαρντ (αλλά και άλλων κορυφαίων αμερικανικών πανεπιστημίων) είναι μια ευκαιρία για τη χώρα μας να ασχοληθεί πιο δυνατά με την Παιδεία, που για κάποιους από μας αποτελεί την κύρια ελπίδα για πρόοδο και ευημερία της χώρας μας.

Ο Δημήτριος Λινός είναι καθηγητής Ιατρικής ΕΚΠΑ, Lecturer Harvard Medical School, εθελοντής ιερέας