Μειωμένες κατά 38% εμφανίζονται οι μεταναστευτικές αφίξεις στα νησιά του Αιγαίου συγκριτικά με την περσινή χρονιά, ωστόσο δεν συμβαίνει το ίδιο με τις ροές προς τη Γαύδο και την Κρήτη, περιοχές στις οποίες καταγράφεται τρομακτική αύξηση το πρώτο εξάμηνο του 2025.
Συνολικά 18.179 πρόσφυγες και μετανάστες έφτασαν στη χώρα μέχρι και τα μέσα Ιουνίου, εκ των οποίων οι 16.350 επέλεξαν να διασχίσουν τα νερά του Αιγαίου ή της Μεσογείου. Ωστόσο, τα κυκλώματα των διακινητών έχουν εστιάσει στη μεταναστευτική διαδρομή από τις αφρικανικές ακτές από τα νότια της χώρας, αφήνοντας για λίγο στην άκρη τον δρόμο που για χρόνια έφερνε… καραβιές στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Με 7.037 αφίξεις η Κρήτη και η Γαύδος έχουν μετατραπεί στην πρώτη πύλη εισόδου στη χώρα, την ώρα που νησιά τα οποία τα χρόνια της προσφυγικής κρίσης είχαν σηκώσει δυσανάλογα μεγάλο βάρος πλέον καταγράφουν μικρούς αριθμούς. Είναι ενδεικτικό πως στη Λέσβο οι αφίξεις έφτασαν τις 1.702, στη Χίο τις 1.366 και στη Σάμο τις 2.280.
Αξίζει να σημειωθεί πως αργά το βράδυ του περασμένου Σαββάτου 501 μετανάστες – στην πλειονότητά τους άνδρες, ηλικίας 20 έως 30 ετών, με καταγωγή από την Αίγυπτο, το Σουδάν και το Μπανγκλαντές – εντοπίστηκαν 49 ναυτικά μίλια νότια της Κρήτης και μεταφέρθηκαν στο γήπεδο Τσεσμέ Ρεθύμνου, όπου είχαν στηθεί σκηνές. Ωστόσο, υπήρξαν αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία.
2024: Το 1/3
των αφίξεων ήταν παιδιά
Στο μεταξύ, μια νέα έκθεση της οργάνωσης The HOME Project αναδεικνύει την ανάγκη για μια εθνική πολιτική παιδικής προστασίας και ένταξης των ασυνόδευτων παιδιών προσφύγων. Σύμφωνα με την έκθεση, το 2024 σχεδόν το ένα τρίτο όλων των προσφυγικών αφίξεων στην Ελλάδα ήταν παιδιά. Εξ αυτών, σχεδόν το 60% ήταν κάτω των 12 ετών και το 22% του συνόλου των παιδιών καταγράφηκαν ως ασυνόδευτα ή αποχωρισμένα ανήλικα.
Περισσότερα από 100 παιδιά πρόσφυγες – συμπεριλαμβανομένων ασυνόδευτων ανηλίκων – πνίγηκαν το 2024 σε ναυάγια εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων, κατά μήκος της Ανατολικής Μεσογειακής Διαδρομής, σύμφωνα με την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και τη Refugee Support Aegean. Η διαδρομή αυτή παραμένει ένας από τους πλέον θανατηφόρους μεταναστευτικούς διαύλους τόσο στην Ευρώπη όσο και παγκοσμίως.
Κατά την άφιξή τους, τα ασυνόδευτα και αποχωρισμένα παιδιά τοποθετούνται σε ειδικές «Ασφαλείς Περιοχές» εντός των Κέντρων Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) στα νησιά του Αιγαίου – Λέσβος, Σάμος, Κως, Λέρος και Χίος – καθώς και σε ηπειρωτικές δομές, όπως η Μαλακάσα (Αττική), τα Διαβατά (Θεσσαλονίκη) και το Φυλάκιο (Εβρος). Οπως επισημαίνεται από τους συγγραφείς της έκθεσης, οι «Ασφαλείς Περιοχές» προορίζονται ως προσωρινές δομές, όπου τα παιδιά θα έπρεπε να παραμένουν το πολύ για 25 μέρες προκειμένου να καταγραφούν προτού μεταφερθούν σε κατάλληλες δομές φιλοξενίας. Ωστόσο, αυτό το χρονικό όριο των 25 ημερών συχνά δεν τηρείται και πολλά παιδιά παραμένουν στις «Ασφαλείς Περιοχές» για παρατεταμένα διαστήματα, κάποιες φορές για μήνες, λόγω έλλειψης χωρητικότητας σε ξενώνες φιλοξενίας.