Για την Ελλάδα η Αίγυπτος είναι χώρα με ειδικό βάρος για τα στρατηγικά συμφέροντά της. Και για το Κάιρο, που επιδιώκει να έχει σταθερούς, θερμούς υποστηρικτές εντός της ΕΕ, η Αθήνα μπορεί να λειτουργεί ως ευρωπαϊκή γέφυρα. Αυτά, ως δεδομένα, δεν έχουν αλλάξει. Το μήνυμα αυτό – με φόντο το ιδιοκτησιακό της Μονής Σινά – πληροφορούμαι ότι μεταφέρθηκε στον αιγύπτιο πρόεδρο Σίσι από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο πρόσφατο τηλεφώνημά τους: «συμφωνία σύντομα» – κοινώς, επισπεύστε τη διαδικασία. Οσο και αν επισήμως η Αθήνα μιλάει για συζητήσεις σε προχωρημένο στάδιο, για συνεργασία που θα φέρει αποτέλεσμα και για τη θετική διάθεση του Καΐρου, δεν θέλει να αφήσει άλλα περιθώρια κωλυσιεργίας ή πιθανών ελιγμών. Και παρασκηνιακά ρίχνει στους Αιγύπτιους το χαρτί που τους καίει περισσότερο – το ευρωπαϊκό.
Στο παιχνίδι και η Unesco
Ο Μητσοτάκης ήταν ο πρώτος που πίεζε για ευρωπαϊκή στήριξη της Αιγύπτου και για την προώθηση της συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας με την ΕΕ. Είχε βρεθεί επίσης με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο Κάιρο, Μάρτιο του 2024, για την υπογραφή της συμφωνίας στρατηγικής εταιρικής σχέσης ΕΕ – Αιγύπτου. Και τώρα υπάρχει στο τραπέζι – ανακοινωμένη – η βοήθεια ύψους 4 δισ. ευρώ υπό την προϋπόθεση της προόδου της Αιγύπτου σε διάφορους τομείς. Ταυτόχρονα από την Αθήνα δεν περνά απαρατήρητο – ως προς τα πιθανά διπλωματικά όπλα της – το ενδιαφέρον του Καΐρου να πάρει τα ηνία της Unesco. Ενδεικτική η μεγάλη καμπάνια του άλλοτε υπουργού Τουρισμού και Αρχαιοτήτων Χαλίντ ελ Ανάνι με το σλόγκαν «Unesco για τον λαό». Σημειωτέον, στο κείμενο που έχει καταχωριστεί στον Οργανισμό για τη Μονή του Σινά αναφέρεται ότι αποτελεί ιδιοκτησία της ελληνορθόδοξης εκκλησίας και ανήκει στην αρχιεπισκοπή του Σινά.
«Eσφαλμένες πληροφορίες»
Ολα αυτά δείχνουν το σκηνικό στο οποίο κινούνται οι δυο πλευρές. Εχουν σημασία δύο πράγματα – το ένα του παρασκηνίου, το άλλο δημόσιο. Δείχνουν πάντως το ίδιο, ότι η διεθνοποίηση του θέματος, ειδικά σε όργανα και θεσμούς στην ΕΕ, ταράζει τους Αιγύπτιους. Στην κλήση Μητσοτάκη – Σίσι, όταν η μία πλευρά άσκησε τις πιέσεις της, η άλλη όχι μόνο έσπευσε σε επαναλήψεις (δεν θα υπάρξει παρέμβαση στη λειτουργία του μοναστηριού), αλλά με κάποιο τρόπο έδειξε αγωνία να διορθωθούν «εσφαλμένες πληροφορίες» που κυκλοφορούν στην Ευρώπη για το θέμα. Επίσης ξημερώματα της Παρασκευής από τις Βρυξέλλες όταν ο Μητσοτάκης μίλησε για «μαστίγιο και καρότο» της Ευρώπης προς τη Λιβύη ως προς το Μεταναστευτικό, δεν άφησε εκτός σχολίου την Αίγυπτο. Αντίθετα, είπε ότι θα μεταφερθεί μήνυμα και προς τα εκεί – να δέχεται τις επιστροφές πολιτών της που καταλήγουν σε ευρωπαϊκό έδαφος χωρίς να δικαιούνται άσυλο.
Οι γραμματείς πληρώνουν τον «πόλεμο» υπουργών
Μετά την αντικατάσταση υπουργού και υφυπουργού στον τελευταίο ανασχηματισμό, στο κρίσιμο υπουργείο – με βάση και τις εξελίξεις σε διάφορα μέτωπα – τοποθετήθηκε ένα νέο «πολλά υποσχόμενο» δίδυμο με υπουργό και αναπληρωτή υπουργό. Το σχήμα συμπληρώνεται από υφυπουργό που εδώ και χρόνια παραμένει αμετακίνητος… Ομως, το νέο δίδυμο, παίζει το έργο «δύο ξένοι στο ίδιο υπουργείο». Και ο πόλεμος περνάει και μέσα από εκκαθαρίσεις στους γενικούς γραμματείς. Στις αρχές Απριλίου, με απαίτηση του νέου υπουργού, απομακρύνθηκε ένας από τους γραμματείς για να τοποθετηθεί στη θέση του «γαλάζιο» στέλεχος με φιλοδοξίες που υπηρετούσε στην ίδια Γενική Γραμματεία. Τώρα, ήρθε η σειρά του αναπληρωτή υπουργού να αλλάξει γραμματέα. Πληροφορούμαι ότι στη θέση της νυν γενικής γραμματέως, με την οποία επίσης δεν μιλάει, ο αναπληρωτής υπουργός προετοιμάζεται να φέρει από τις 11 Ιουλίου τον «δικό» του άνθρωπο, με τον οποίο συνεργαζόταν στενά στο προηγούμενο υπουργείο.
Ιούνιος με παραβιάσεις
Προσπαθεί η κυβέρνηση να μη δίνει σημασία στις τουρκικές προκλήσεις σε μια προσπάθεια να σώσει ό,τι μπορεί από τη Διακήρυξη των Αθηνών και τα «ήρεμα νερά στο Αιγαίο», αλλά με τις κινήσεις της Τουρκίας δεν είναι εύκολο. Στα νερά του Αιγαίου σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΕΕΘΑ τον Ιούνιο είχαμε 274 παραβιάσεις των χωρικών υδάτων της Ελλάδας από σκάφη του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού και της Ακτοφυλακής, ενώ ο Μάιος είχε 190. Αυτό σημαίνει πως η Αγκυρα αύξησε τις παραβιάσεις κατά 44,21%. Οι πληροφορίες μου αναφέρουν πως και τον Ιούνιο η εικόνα δεν είναι διόλου καλή, ενώ συνολικά από την αρχή του χρόνου μέχρι και τέλη Μαΐου έχουν καταγραφεί 1.059 παραβιάσεις των ελληνικών χωρικών υδάτων από τους Τούρκους.
Ψηφίζουν για Κ.Ε. στον ΣΥΡΙΖΑ
Για τη νέα Κεντρική Επιτροπή ψηφίζουν αύριο στον ΣΥΡΙΖΑ, με υβριδικό τρόπο που έχει προξενήσει ποικίλα σχόλια στο εσωτερικό, που έφτασαν ακόμα και μέχρι τον Παύλο Πολάκη. Αναγκάζοντας την εφορευτική επιτροπή να υπενθυμίσει δημόσια πως υπάρχει καταστατική πρόβλεψη για κάτι τέτοιο. Εκπλήξεις πολλές δεν αναμένονται: κάποια κεντρικά στελέχη που είτε θεωρούνται κοντά στον Τσίπρα είτε παίζουν το χαρτί του ενιαίου φορέα της Κεντροαριστεράς, όπως για παράδειγμα ο Γιώργος Βασιλειάδης, ο Αλέκος Φλαμπουράρης, ο Γιάννης Μπαλάφας, ο Διονύσης Τεμπονέρας και ο Χρήστος Σπίρτζης, έχουν επιλέξει να μην είναι υποψήφιοι, ενώ οι βουλευτές περιλαμβάνονται λόγω ιδιότητας. Το τελικό αποτέλεσμα αναμένεται να ανακοινωθεί την Τρίτη.
«Δημοκρατία Vs αυταρχισμός»
Υπό την αιγίδα του Friedrich Ebert, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Στέφανος Παραστατίδης, ετοιμάζει αύριο ημερίδα με τον τίτλο «Δημοκρατία Vs αυταρχισμός: η σύγκρουση που θα κρίνει το μέλλον». Οι κύκλοι συζητήσεων, που περιλαμβάνουν 25 ομιλητές από τον προοδευτικό χώρο (και αρκετά «φρέσκους» σε ηλικία και παρεμβάσεις στα κοινά) ξεκινάει στις 3 το απόγευμα στο Ινστιτούτο Γκάιτε, ενώ στο πλαίσιο της εκδήλωσης θα παρουσιαστεί και η έρευνα του FES «Τι σημαίνει δημοκρατία στην καθημερινότητα ενός νέου». Εχει ενδιαφέρον; Εχει, ειδικά αν μετρήσει κανείς πόσοι και ποιοι (και μη πασόκοι, αλλά του ευρύτερου χώρου) θα δώσουν το παρών.