Σε ισχύ είναι πλέον η 10ετής παραγραφή των μη βεβαιωμένων οφειλών προς τον e-ΕΦΚΑ, η οποία αφαιρεί ένα σημαντικό «βάρος» χρεών από τους πολίτες, ενώ παράλληλα «ανοίγει» την πόρτα προς τη συνταξιοδότηση για υποψήφιους συνταξιούχους που οφείλουν στον ΕΦΚΑ – ΚΕΑΟ. Συγκεκριμένα, μειώθηκε σε 10 χρόνια (από 20) ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ο e-ΕΦΚΑ προκειμένου να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από ασφαλιστικές εισφορές που δεν καταβλήθηκαν. Εάν η απαίτηση του e-ΕΦΚΑ δεν βεβαιωθεί και δεν κοινοποιηθεί στον ασφαλισμένο η οφειλή μέσα σε αυτό το διάστημα, οι οφειλές παραγράφονται. Πρόκειται για τη διάταξη του νόμου (άρθρο 6 του Ν. 4997/2022, 43/2022 εγκύκλιος e-ΕΦΚΑ, γεν. έγγραφο 75110/14-2-2023) η οποία προβλέπει ότι μειώνεται σε 10 χρόνια (από 20 που ίσχυε παλαιότερα) ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ο Φορέας προκειμένου να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από ασφαλιστικές εισφορές που δεν καταβλήθηκαν. Ειδικότερα:
Για τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους (οφειλές τ. ΟΑΕΕ, τ. ΟΓΑ, τ. ΤΣΜΕΔΕ κ.λπ.). Ο έλεγχος της παραγραφής πραγματοποιείται μόνο κατόπιν αιτήσεως του ασφαλισμένου, προκειμένου να παρέχεται η συγκατάθεσή του για την αποποίηση του χρόνου ασφάλισης που αντιστοιχεί στην παραγεγραμμένη οφειλή. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στις κατά τόπον αρμόδιες Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ, όπου και εξετάζονται.
Για την υποβολή της σχετικής αίτησης, ο ασφαλισμένος μπορεί να εξυπηρετηθεί με ηλεκτρονικό ραντεβού, αποφεύγοντας πολύωρες αναμονές και συνωστισμό. Συγκεκριμένα, μέσω της εθνικής δικτυακής πύλης (gov.gr) ή του δικτυακού τόπου της υπηρεσίας www.efka.gov.gr/rv, εισέρχεται στην πλατφόρμα, αφού προηγουμένως αυθεντικοποιηθεί με τη χρήση των κωδικών – διαπιστευτηρίων Taxisnet. Στη συνέχεια, με απλά βήματα επιλέγει το υποκατάστημα και το τμήμα που επιθυμεί να εξυπηρετηθεί και κλείνει αυτόματα το πρώτο διαθέσιμο ραντεβού που επιθυμεί. Την ημέρα του ραντεβού αρκεί να προσέλθει λίγα μόνο λεπτά νωρίτερα και να εξυπηρετηθεί άμεσα και με ασφάλεια.
Για οφειλές εργοδοτών από απασχόληση μισθωτών (οφειλές τ. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ). Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται κλείνοντας ηλεκτρονικό ραντεβού, www.efka.gov.gr/rv, στις κατά τόπον αρμόδιες Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ μέχρι την ολοκλήρωση της υλοποίησης νέας εσωτερικής διαδικασίας, η οποία θα επιτρέπει τον χαρακτηρισμό με μαζικό και αυτόματο τρόπο των εν λόγω οφειλών ως παραγεγραμμένων.
Κατ’ εξαίρεση, όταν πρόκειται για χορήγηση Αποδεικτικού Ασφαλιστικής Ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου, οι ενδιαφερόμενοι θα απευθύνονται στις αρμόδιες υπηρεσίες ΚΕΑΟ.
Οπως τονίζουν ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση, παραγραφή χρεών στα ασφαλιστικά ταμεία (ΕΦΚΑ – ΚΕΑΟ) μπορούν να πετύχουν χιλιάδες οφειλέτες με χρέη που βεβαιώθηκαν μετά το 2016 και είχε συμπληρωθεί ήδη μία 10ετία από τον χρόνο που δημιουργήθηκαν, χωρίς εντός αυτής της 10ετίας να έχει προηγηθεί «διακοπτικό γεγονός» της παραγραφής, όπως για παράδειγμα όχληση ή ειδοποίηση για οφειλή. Στην κατηγορία αυτή ανήκει σχεδόν το 80% των οφειλετών του ΕΦΚΑ, εκ των οποίων το 65% έχει χρέη που ανάγονται πριν από το 2009.
Οι παλαιοί οφειλέτες (από 2009 και παλαιότερα) έχουν χρέη που είναι πέραν της 10ετίας και πολλά από αυτά μπορούν να διαγραφούν οριστικά με βάση τον Νόμο 4997/2022.
Η παραγραφή ήταν 20ετής, αλλά με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας έγινε 10ετής και με τον Νόμο 4997/2022 που εφάρμοσε την απόφαση του ΣτΕ η παραγραφή χρεών από τη 10ετία πέφτει στην 5ετία από το 2026 και μετά. Η 10ετής παραγραφή αφορά τα χρέη που βεβαιώθηκαν στα Ταμεία από 12/5/2016 και μετά και κατά τον χρόνο βεβαίωσής τους είχε συμπληρωθεί 10ετία. Αυτό σημαίνει ότι όσα χρέη καταλογίστηκαν μετά το 2016 και ανατρέχουν πέραν της 10ετίας αυτομάτως σβήνονται από την καρτέλα των οφειλών (αφορά όλες τις κατηγορίες οφειλετών ασφαλιστικών εισφορών – εργοδότες, ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοτελώς απασχολουμένους, αγρότες). Αφορά και τον ΕΦΚΑ, στον βαθμό που θα πρέπει να βεβαιώνει τις απαιτήσεις πιο κοντά στην ημερομηνία γένεσης των οφειλών, κάτι που ενισχύει τα ασφαλιστικά έσοδα και αποθαρρύνει κακές πρακτικές υπερβολικών καθυστερήσεων.
Οι μισθωτοί
Διευκρινίζεται πως οι μισθωτοί δεν θίγονται από την παραγραφή οφειλών του εργοδότη, καθώς η ασφάλιση που αντιστοιχεί στις παραγεγραμμένες οφειλές εξακολουθεί να τους αναγνωρίζεται.
Επιπλέον, οι αυτοαπασχολούμενοι θα μπορούν να καταβάλουν τις οφειλές τους, παρά την παραγραφή, εφόσον το επιθυμούν, προκειμένου να αναγνωρίσουν ως ασφαλιστικό χρόνο το διάστημα που παραγράφηκε. Παράλληλα λαμβάνεται ειδική μέριμνα για όσους οφειλέτες ρύθμισαν χρέη πέραν της δεκαετίας, ώστε να μην αδικηθούν παρότι ήταν συνεπείς. Στις περιπτώσεις αυτές και έπειτα από αίτηση του ενδιαφερομένου, το παραγεγραμμένο ποσό αφαιρείται από τη ρύθμιση και τα ποσά που έχουν καταβληθεί καλύπτουν την υπόλοιπη οφειλή.