Το φορμάτ της συνάντησης ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ – σε ανοιχτό χώρο, στα όρθια, χωρίς συνεργάτες (με εξαίρεση τη διερμηνέα του Ερντογάν) και για μόνο μερικά λεπτά – δεν επέτρεψε ειδήσεις. Οι δύο ηγέτες διασταυρώθηκαν στους χώρους της συνόδου και άφησαν εκτός επίσημου κάδρου τη δεκάλεπτη συνομιλία τους σε μια φάση που ο ελληνοτουρκικός διάλογος έχει ατονήσει στο πλαίσιο και των παγκόσμιων γεωπολιτικών εξελίξεων, κρατώντας σε εκκρεμότητα το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας στην Αγκυρα. «Είμαστε σε αναμονή εξεύρεσης μιας ημερομηνίας η οποία θα βολεύει και τις δύο πλευρές για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας» ήταν η μοναδική αναφορά του Μητσοτάκη, ο οποίος απάντησε λακωνικά και για το 45λεπτο τετ α τετ Ερντογάν και Ντόναλντ Τραμπ με την αποστροφή «η χώρα μας δεν ετεροπροσδιορίζεται».
Αντίστοιχα σε ανεπίσημο και σύντομο πλαίσιο συζήτησαν ο Γιώργος Γεραπετρίτης με τον τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν, ενώ οργανωμένη ελληνοαμερικανική συνάντηση έγινε σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών. Ο Γεραπετρίτης και ο Μάρκο Ρούμπιο επικεντρώθηκαν στις περιφερειακές εξελίξεις σε Μέση Ανατολή και Μεσόγειο, και σύμφωνα με διπλωματικές πηγές η αμερικανική πλευρά υπογράμμισε τη σημασία που αποδίδει στον ρόλο της Ελλάδας ως «παράγοντα σταθερότητας», ενώ εκφράστηκε αμοιβαία βούληση για την ενίσχυση των στρατηγικών διμερών σχέσεων – με τον Ρούμπιο να δηλώνει ότι θέλει στο προσεχές μέλλον να επισκεφθεί την Ελλάδα.
Δέσμευση για το 5%
Προτού αναχωρήσει για τις Βρυξέλλες όπου διεξάγεται σήμερα και αύριο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ο Μητσοτάκης θέλησε να κρατήσει τα ελληνοτουρκικά χαμηλά και να μείνει στη «μεγάλη εικόνα» της συνόδου του ΝΑΤΟ – στην απόφαση να ανέβει ο πήχης των αμυντικών δαπανών των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ στο 5% έως το 2035. Μια δέσμευση στην οποία ο Πρωθυπουργός έδωσε – ως μήνυμα και προς το εσωτερικό – «έντονο αναπτυξιακό αποτύπωμα» πέραν της γεωπολιτικής σημασίας του. «Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στο ΝΑΤΟ, συμμετέχει στη Συμμαχία, αλλά ταυτόχρονα θωρακίζει και τις Ενοπλες Δυνάμεις της, ως οφείλει σε αυτή την εξαιρετικά δύσκολη περίοδο την οποία διανύουμε».
Η ένταση με τη Λιβύη
Κεντρικό θέμα για την Ελλάδα – εκείνο που χτυπά συναγερμό – είναι η ένταση των μεταναστευτικών ροών στην Κρήτη από τη Λιβύη, στο οποίο αναφέρθηκε και στη Χάγη, ενώ θα το θέσει στη σύνοδο της ΕΕ: «Ο λύκος δεν μπορεί να χαίρεται στην αναμπουμπούλα. Αποστέλλουμε πλοία του Πολεμικού μας Ναυτικού έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης, ώστε να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα σε αυτούς τους διακινητές: ότι εμείς δεν είμαστε εδώ ξέφραγο αμπέλι». Οσο για το «απαράδεκτο, παράνομο, ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο» –, όπως ζήτησε η Ελλάδα υπάρχουν στο προσχέδιο Συμπερασμάτων της ΕΕ αναφορές που είχαν ενταχθεί το 2019, ότι το μνημόνιο δεν μπορεί να παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα.