
Ενώ στην Τουρκία εορτάζεται αυτό το Σαββατοκύριακο η Εορτή της Θυσίας (Kurban Bayramı), η πολιτική ένταση παραμένει υψηλή. Ο λόγος δεν είναι άλλος από τις νέες πρωτοβουλίες της δικαστικής εξουσίας εναντίον της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως. Τα νέα κύματα συλλήψεων δημοτικών αρχόντων εκλεγμένων με το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) αλλά και στελεχών επιχειρήσεων συνδεδεμένων ή συνεργαζομένων με τις υπό το CHP δημοτικές Αρχές συνδέονται με τις περί διαφθοράς κατηγορίες που οδήγησαν στην προφυλάκιση και τον Εκρέμ Ιμάμογλου. Παρά την εμφάνιση κατηγορουμένων που συμφώνησαν να «συνεργασθούν» με τις Αρχές, τα μέχρι στιγμής παρουσιασθέντα στοιχεία παραμένουν πενιχρά και έχουν αποτύχει να αποσείσουν την πεποίθηση ότι οι διώξεις είναι πολιτικού χαρακτήρος.
Πέραν αυτού όμως, αναπτύσσεται και ένας νέος δικαστικός μοχλός πιέσεως κατά της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως. Αμφισβητείται πλέον δικαστικώς και η νομιμότητα της εκλογής του Οζγκιούρ Οζέλ κατά το συνέδριο το οποίο έλαβε χώρα τον Νοέμβριο του 2023. Η κατηγορία αφορά τον υποτιθέμενο χρηματισμό συνέδρων του CHP με σκοπό να εκλεγεί ο φίλα προσκείμενος στον Εκρέμ Ιμάμογλου Οζέλ αντί του επί πολλά έτη προέδρου και ανθυποψηφίου Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Θα ανέμενε κανείς ότι τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολιτεύσεως θα αντιδρούσαν σε αυτές τις μεθοδεύσεις. Μεσούσης ωστόσο της νέας φάσεως της ειρηνευτικής διαδικασίας για το Κουρδικό, οι πολιτικοί του φιλοκουρδικού Kόμματος Ισότητος και Δημοκρατίας των Λαών (DEM) αποφεύγουν να προβούν σε δηλώσεις που θα δυσαρεστούσαν τον κυβερνητικό συνασπισμό. Θα μπορούσε να προσθέσει κανείς ότι ανταποδίδουν και την αδιαφορία με την οποία οι περισσότεροι εκπρόσωποι του CHP αντιμετώπισαν τις διώξεις των στελεχών του φιλοκουρδικού πολιτικού κινήματος προ μερικών μηνών αλλά και κατά το απώτερο παρελθόν.
Η σιωπή του Κιλιτσντάρογλου
Μεγαλύτερη πάντως εντύπωση προκαλεί η στάση του τέως προέδρου του CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Αντἰ να καταδικάσει τις δικαστικές πρωτοβουλίες οι οποίες τον εμφανίζουν σαν θύμα σκευωρίας των Ιμάμογλου και Οζέλ και να επιβεβαιώσει τον σεβασμό του στην ετυμηγορία των συνέδρων του κόμματος, ο τέως αρχηγός του CHP σιωπά. Η σιωπή αυτή γίνεται εκκωφαντική, όταν κυκλοφορούν φήμες ότι στα πλαίσια μιας πιθανής δικαστικής ακυρώσεως της εκλογής Οζέλ είναι πιθανόν να διορισθεί ο ίδιος από το δικαστήριο ως πρόεδρος του CHP. Η διά δικαστικών μέσων αντικατάσταση της παρούσης ηγεσίας του CHP από μία όχι και τόσο εχθρικά αντικειμένη στον κυβερνητικό συνασπισμό θα αποτελούσε ένα ακόμη ορόσημο στην πορεία εμπεδώσεως του αυταρχισμού στην Τουρκία. Η ύπαρξη αντιπολιτευομένων κομμάτων διακοσμητικού χαρακτήρος αποτελεί χαρακτηριστικό πολλών αυταρχικών καθεστώτων, ενώ θα ήταν όντως άνευ προηγουμένου η σύμπραξη του επί δεκατρία έτη προέδρου του κόμματος σε μια τέτοια μεθόδευση. Πιθανόν η μείωση του διεθνούς ενδιαφέροντος για ζητήματα δημοκρατίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κράτους δικαίου να λειτουργεί ενθαρρυντικώς για την εκπόνηση και εφαρμογή ενός τέτοιου σχεδίου. Αυτά που είναι όμως αδύνατον να προβλεφθούν είναι η αντίδραση της τουρκικής κοινής γνώμης αλλά και ο αντίκτυπος στην οικονομία, μερικούς μόνον μήνες μετά την κρίση που προκάλεσε η σύλληψη Ιμάμογλου.
Ο Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης είναι αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Μπίλκεντ και Επικεφαλής του Προγράμματος Τουρκίας του ΕΛΙΑΜΕΠ