Ένα γεωπολιτικό παράδοξο εξελίσσεται στη Μέση Ανατολή, με το Ιράν και το Ισραήλ να… πανηγυρίζουν ταυτόχρονα για τη «νίκη» τους, έπειτα από την πρόσφατη στρατιωτική κλιμάκωση που λίγο έλειψε να τινάξει στον αέρα ολόκληρη την περιοχή.
Για «ιστορική νίκη» του Ισραήλ απέναντι στο Ιράν έκανε λόγο ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του προς τους συμπατριώτες του.
«Επιτύχαμε μια ιστορική νίκη» είπε ο Νετανιάχου, προειδοποιώντας ότι το Ισραήλ θα φροντίσει ώστε «να αποτύχει κάθε προσπάθεια» αναδημιουργίας του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος.
«Πρέπει να ολοκληρώσουμε την εκστρατεία απέναντι στον ιρανικό άξονα, να νικήσουμε τη Χαμάς και να επιτύχουμε την απελευθέρωση όλων των ομήρων που κρατούνται στη Γάζα, τόσο των ζωντανών όσο και των νεκρών», πρόσθεσε.
Ο Νετανιάχου έπλεξε το εγκώμιο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ λέγοντας ότι το Ισραήλ «δεν είχε ποτέ έναν καλύτερο φίλο στον Λευκό Οίκο».
Στο μεταξύ μκια πρώτη εκτίμηση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών δείχνει ότι τα αεροπορικά πλήγματα των ΗΠΑ σε τρεις από τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, το περασμένο Σαββατοκύριακο, δεν κατέστρεψαν τα βασικά στοιχεία του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης και κατά πάσα πιθανότατα το καθυστέρησαν μόνο για μερικούς μήνες, μετέδωσε απόψε το αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNN, επικαλούμενο τρία πρόσωπα που έχουν ενημερωθεί για το θέμα αυτό.
Σύμφωνα με το CNN, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κάρολαϊν Λέβιτ χαρακτήρισε «κατηγορηματικά λανθασμένη» αυτήν την «υποτιθέμενη εκτίμηση».
Ιράν: Ο πρόεδρος Πεζεσκιάν ανακοίνωσε “το τέλος του πολέμου 12 ημερών που επιβλήθηκε” στη χώρα του
Ο πρόεδρος του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν ανακοίνωσε “το τέλος του πολέμου 12 ημερών που επιβλήθηκε” από το Ισραήλ, σε γραπτό μήνυμα που απηύθυνε προς το έθνος και έδωσε στη δημοσιότητα το επίσημο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
“Μετά την ηρωική αντίσταση του μεγάλου μας έθνους, που γράφει ιστορία με την αποφασιστικότητά του, είμαστε μάρτυρες της εφαρμογής μιας εκεχειρίας και του τέλους του πολέμου αυτού των 12 ημερών που επιβλήθηκε από τον τυχοδιωκτισμό και την πρόκληση” του Ισραήλ, γράφει ο Πεζεσκιάν.
Ο Πεζεσκιάν δήλωσε επίσης ότι το κράτος “τρομοκράτης” του Ισραήλ άρχισε τον πόλεμο και το Ιράν τον τελείωσε με επιτυχία, μεταδίδουν ιρανικά μέσα ενημέρωσης
Το Ισραήλ΄ανακοίνωσε ότι από τις 25 Ιουνίου αίρονται όλα τα εσωτερικά περιοριστικά μέτρα, επιστρέφοντας σταδιακά στην καθημερινότητα.
Αεροδρόμια, σχολεία, συναγωγές και δημόσιες υπηρεσίες θα επαναλειτουργήσουν κανονικά.
Σε ένα γεωπολιτικό αφήγημα όπου όλοι δηλώνουν νικητές, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, φέρεται να βγαίνει… πρωταθλητής της διπλωματίας.
Ρεπουμπλικανός βουλευτής Buddy Carter πρότεινε επίσημα τον Trump για το Νόμπελ Ειρήνης, ισχυριζόμενος ότι έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην επίλυση της σύγκρουσης Ιράν–Ισραήλ και απέτρεψε την απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου από τον υπ’ αριθμόν ένα χρηματοδότη της διεθνούς τρομοκρατίας, δηλαδή το Ιράν.
Το παγκόσμιο σκηνικό δείχνει μια ανησυχητική κανονικοποίηση των γεωπολιτικών συγκρούσεων, όπου η έννοια της «νίκης» μετατρέπεται σε εργαλείο εσωτερικής κατανάλωσης και.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός υποστήριξε επίσης ότι οι IDF (Israel Defense Forces) εξουδετέρωσαν την ανώτερη στρατιωτική διοίκηση του Ιράν, περιλαμβανομένων τριών αρχηγών του επιτελείου, επιστημόνων και άλλων υψηλόβαθμων αξιωματούχων.
Ο B. Netanyahu ανέφερε ότι η ισραηλινή επιχείρηση κατέστρεψε κρίσιμες πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Isfahan, τη Natanz και το Arak, ενώ δεν παρέλειψε να εκφράσει την ικανοποίησή του για τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών, και συγκεκριμένα του πρώην προέδρου Donald Trump, στις επιθέσεις κατά του Ιράν.
Παρά τη λήξη των εχθροπραξιών, η ένταση παραμένει, με τις δύο πλευρές να συνεχίζουν να προβάλλουν αντικρουόμενες αφηγήσεις περί «νίκης». Το μέλλον της περιοχής παραμένει αβέβαιο, καθώς αναλυτές προειδοποιούν ότι η παύση πυρός μπορεί να αποδειχθεί προσωρινή.
Άνοιξαν οι εναέρια χώροι…
Σε αυτό το πλαίσιο, το Ιράν άνοιξε εκ νέου, έστω και μερικώς, τον εναέριο χώρο του για εμπορικές πτήσεις, σε μια εξέλιξη που ερμηνεύεται ως το πιο σαφές σημάδι αποκλιμάκωσης μετά από 12 ημέρες πολεμικής έντασης με το Ισραήλ.
Σύμφωνα με την πλατφόρμα παρακολούθησης πτήσεων FlightRadar24, η ιρανική εναέρια ζώνη είναι πλέον προσβάσιμη για αφίξεις και αναχωρήσεις προς και από την Τεχεράνη, με την προϋπόθεση προηγούμενης άδειας.
Παράλληλα, και το Ισραήλ άνοιξε τον δικό του εναέριο χώρο, διευκολύνοντας την επανέναρξη των διεθνών πτήσεων στην ευρύτερη περιοχή.
Παρά τις εκατέρωθεν καταγγελίες για παραβιάσεις κατά τις πρώτες ώρες της εφαρμογής της εκεχειρίας, η κατάσταση δείχνει να σταθεροποιείται από το απόγευμα της Δευτέρας (24/6), με τις ενδείξεις αποκλιμάκωσης να ενισχύονται.
Το ιρανικό κρατικό πρακτορείο IRNA και τα μεγάλα ειδησεογραφικά μέσα Fars και Mehr προβάλλουν εικόνες από πλήθος πολιτών που έχει συγκεντρωθεί στην Πλατεία Επανάστασης της Τεχεράνης, σε μια επίδειξη στήριξης προς τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας.
Την ίδια στιγμή, σε μια αιφνιδιαστική δήλωση μέσω του κοινωνικού του δικτύου Truth Social, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump επανεμφανίστηκε στο προσκήνιο των εξελίξεων, δηλώνοντας:
«Ήταν μεγάλη μου τιμή να καταστρέψω όλες τις πυρηνικές εγκαταστάσεις και δυνατότητες, και στη συνέχεια να σταματήσω τον πόλεμο!»
Ωστόσο, εγείρονται σοβαρά ερωτήματα για το αν υπήρξε πράγματι καταστροφή των ιρανικών πυρηνικών υποδομών, με διπλωματικές πηγές να τηρούν σιγή ή να διαψεύδουν σενάρια ευρείας κλίμακας επίθεσης.
Η Κίνα καταδικάζει τις αμερικανικές επιθέσεις – Στηρίζει την εκεχειρία
Αργοπορημένα, αλλά με σαφή θέση, τοποθετήθηκε και το Πεκίνο, μέσω του υπουργού Εξωτερικών Wang Yi, ο οποίος εξέφρασε την στήριξη της Κίνας στο Ιράν και την ανάγκη για μια «πραγματική εκεχειρία».
«Η Κίνα στηρίζει το Ιράν στην προάσπιση της κυριαρχίας και της ασφάλειάς του, και, με βάση αυτό, στην επίτευξη μιας ουσιαστικής κατάπαυσης του πυρός, ώστε ο λαός να επιστρέψει στην κανονικότητα», δήλωσε ο Wang στον Ιρανό ομόλογό του Abbas Araghchi, σε τηλεφωνική επικοινωνία.
Η δήλωση έρχεται λίγες ημέρες μετά την κινεζική καταδίκη των αμερικανικών επιθέσεων κατά ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, γεγονός που εντείνει το παγκόσμιο διπλωματικό παίγνιο γύρω από τη Μέση Ανατολή.
Εύθραυστη η εκεχειρία Ιράν – Ισραήλ – Πόσο θα διαρκέσει
Παρά την οργισμένη αντίδραση του Donald Trump για την παραβίαση της ανακωχής από το Ισραήλ σε σχέση με το Ιράν, μάλλον δεν θα υπάρξουν συνέπειες, καθώς ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος «είναι μέρος αυτού του πολέμου», όπως δηλώνει στο Sputnik ο έμπειρος πολεμικός ανταποκριτής Elijah J. Magnier.
Ο Trump «ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε το τέχνασμα ενάντια στο Ιράν» για να καλέσει σε πυρηνικές συνομιλίες, ενώ στη συνέχεια «έδωσε το πράσινο φως στον Netanyahu να ξεκινήσει τον πόλεμο», χωρίς να ληφθεί υπόψη η αποστολή αμερικανικών αεροσκαφών για βομβαρδισμό του Ιράν.
Τώρα, ο Trump «προσπαθεί να φανεί ως ο καλός που σταματά έναν πόλεμο τον οποίο ο ίδιος έχει επιτρέψει στον Ισραήλ να ξεκινήσει».
Παρά τη στάση του Netanyahu, οι ΗΠΑ διατηρούν σημαντική επιρροή πάνω στο Ισραήλ, καθώς το τελευταίο μπορεί να ξεκινήσει έναν πόλεμο μόνο του, αλλά δεν μπορεί να τον τελειώσει. «Ακόμα και απέναντι σε μη κρατικούς παράγοντες όπως η Hamas ή η Hezbollah, οι Ισραηλινοί ζητούν απεγνωσμένα υποστήριξη από τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Παρόλο που τόσο το Ισραήλ όσο και το Ιράν φαίνονται ήρεμα και πρόθυμα να σταματήσουν τις εχθροπραξίες, αυτό μοιάζει περισσότερο με ένα νέο κεφάλαιο αυτής της σύγκρουσης παρά με ειρήνη.
«Εάν αυτό το κεφάλαιο ξεκινήσει με μια επίθεση με πυραύλους ή μια πυρηνική δοκιμή, ή με το Ιράν να κατασκευάζει μια πυρηνική βόμβα, θα εξαρτηθεί από το τι θα μας αποκαλύψει το μέλλον».
Οργή Trump
Προηγουμένως, σφοδρή φραστική επίθεση κατά του Ισραήλ, αλλά και του Ιράν, εξαπέλυσε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump, κατηγορώντας τους επιτελείς τους ότι παραβίασαν τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και προχώρησαν σε αδιανόητης έκτασης βομβαρδισμούς, ενώ τόνισε χαρακτηριστικά: «Δεν ξέρουν τι στο διάολο κάνουν»!
Παρά λοιπόν την επίσημη εντολή του Trump να σταματήσουν τους βομβαρδισμούς και να σεβαστούν την εκεχειρία, το βράδυ της Τρίτης (18/6) έλαβε χώρα μπαράζ βομβαρδισμών.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τo Israeli Army Radio, ισραηλινά μαχητικά έπληξαν ραντάρ κοντά στην ιρανική πρωτεύουσα, προκαλώντας διεθνή ανησυχία για ανεξέλεγκτη κλιμάκωση.
Μάλιστα, ο Trump, καθ’ οδόν προς τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, προχώρησε σε δηλώσεις που προκαλούν αίσθηση: «Πρέπει να κάνω το Ισραήλ να ηρεμήσει.
Δεν μου αρέσει το γεγονός ότι προχώρησαν σε επίθεση μόλις συμφωνήθηκε η εκεχειρία.
Τέτοιο πράγμα δεν έχω ξαναδεί.
Δεν είμαι ευχαριστημένος με το Ισραήλ.
Έχουμε δύο χώρες που πολεμούν τόσο πολύ και τόσο σκληρά, που δεν ξέρουν τι στο διάολο κάνουν».
Σύμφωνα με δημοσιεύματα από Axios, ο Trump επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Benjamin Netanyahu, ο οποίος φέρεται να δεσμεύτηκε ότι το Τελ Αβίβ θα περιορίσει τις επιχειρήσεις χωρίς όμως να τις ακυρώσει πλήρως.
Την ίδια ώρα, ο Ισραηλινός Υπουργός Άμυνας Israel Katz ανακοίνωσε επίσημα ότι διέταξε νέες επιθέσεις κατά στόχων στην Τεχεράνη, επικαλούμενος «κατάφωρη παραβίαση της εκεχειρίας» από την πλευρά του Ιράν.
Το Ιράν, από την άλλη, διαψεύδει ότι εκτόξευσε πυραύλους, κατηγορώντας το Ισραήλ ότι συνέχισε τις επιθέσεις για τουλάχιστον 90 λεπτά μετά την έναρξη της εκεχειρίας.
Trump: Δεν θέλω αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν – Το παρασκήνιο της ραγδαίας αποκλιμάκωσης και ο ρόλος-κλειδί του Putin
Στη συνέχεια, ο πρόεδρος Donald Trump ξεκαθάρισε πως δεν επιδιώκει αλλαγή καθεστώτος (regime change) στο Ιράν, καθώς κάτι τέτοιο «θα προκαλούσε χάος».
Οι δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου έγιναν την Τρίτη 24 Ιουνίου, εν πτήσει προς τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, λίγο μετά την επιβολή εκεχειρίας στη φλεγόμενη σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν.
«Το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνικά όπλα», διεμήνυσε ο Trump, χωρίς περιστροφές.
Παράλληλα, αποκάλυψε ότι είχε άμεση τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin, ο οποίος του προσφέρθηκε να μεσολαβήσει για την αποκλιμάκωση της έντασης με την Τεχεράνη.
Η εμπρηστική ρητορική του Trump περί αλλαγής καθεστώτος είχε φουντώσει από την πρώτη στιγμή των ισραηλινών επιθέσεων σε ιρανικούς στρατιωτικούς και πυρηνικούς στόχους. Είχε μάλιστα αναρτήσει στο Truth Social:
«Δεν είναι πολιτικά ορθό να χρησιμοποιείται ο όρος αλλαγή καθεστώτος, αλλά αν η σημερινή ιρανική κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να κάνει το Ιράν ξανά σπουδαίο, τότε γιατί να μην υπάρξει αλλαγή;»
Ωστόσο, μόλις 48 ώρες μετά τη συμμετοχή των ΗΠΑ στις επιθέσεις, ο ίδιος ο Trump φάνηκε να αλλάζει στάση, καλώντας σε αποκλιμάκωση και τερματισμό των βομβαρδισμών, αφού διαπίστωσε πως «και οι δύο πλευρές δεν ξέρουν τι στο διάολο κάνουν», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά.
Την αλλαγή στάσης αυτή φαίνεται να υποκίνησε και ο Vladimir Putin, με πληροφορίες από τη Μόσχα να κάνουν λόγο για παρασκηνιακή διπλωματία υψηλής έντασης. Ο ανταποκριτής του Sky News, Ivor Bennett, σημείωσε:
«Ο Trump έκανε τον θόρυβο, αλλά στο παρασκήνιο ο Putin φέρεται να επικοινώνησε με όλους τους βασικούς παίκτες, συνομιλώντας με ηγέτες της περιοχής για να επιβληθεί η εκεχειρία.»
Η συνάντηση Putin – Abbas Araghchi, Ιρανού υπ. Εξωτερικών, και η δημόσια δήλωση στήριξης της Μόσχας προς την Τεχεράνη φαίνεται πως επιτάχυναν τις εξελίξεις.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι ο Putin δεν κινήθηκε μόνο για λόγους γεωπολιτικού ενδιαφέροντος, αλλά και για να αποκτήσει μοχλό πίεσης προς τον Trump:
«Αν όντως έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη της εκεχειρίας, τότε όχι μόνο διασφάλισε τα συμφέροντα της Ρωσίας στην περιοχή, αλλά κέρδισε και πολιτικό κεφάλαιο που ενδέχεται να εξαργυρώσει σε άλλα μέτωπα, όπως η Ουκρανία», εκτιμούν διπλωματικές πηγές.
The post Τέλος πολέμου διαμηνύουν Ισραήλ και Ιράν appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.