Με την αποστολή του δικού της χάρτη για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό στην UNESCO, η Αγκυρα απάντησε χθες στην Αθήνα, δύο μήνες μετά την αντίστοιχη κίνηση της Αθήνας να ανακοινώσει τον ελληνικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, τον οποίο είχε ακολούθως υποβάλει στην Κομισιόν. Η συγκεκριμένη εξέλιξη έγινε γνωστή χθες το απόγευμα και ενώ οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας είχαν μια σύντομη συνάντηση στα Τίρανα, στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής της Διαδικασίας Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπου εκπροσωπούσαν τους ηγέτες των δύο χωρών.
«Ο τουρκικός χάρτης δεν έχει έρεισμα στο διεθνές δίκαιο, καθώς επιχειρεί να σφετεριστεί περιοχές ελληνικής δικαιοδοσίας και δεν απευθύνεται σε διεθνή οργανισμό που επιβάλλει υποχρέωση ανάρτησης σχετικών χαρτών. Κατά τούτο, δεν παράγει οποιοδήποτε έννομο αποτέλεσμα και αποτελεί απλά μια αντανακλαστική αντίδραση κενή περιεχομένου» απάντησε αργά χθες το βράδυ το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, καλώντας την Τουρκία «να μην προβάλλει μαξιμαλιστικούς ισχυρισμούς που ο καθένας καταλαβαίνει ότι είναι για εσωτερική χρήση και μόνο».
Το Αιγαίο «κομμένο»
στα δύο
Σύμφωνα με τουρκικές πηγές, η Αγκυρα προγραμματίζει να κοινοποιήσει σύντομα τους συγκεκριμένους χάρτες και στον ΟΗΕ, υλοποιώντας κατ’ ουσίαν τις σχετικές προειδοποιήσεις στις οποίες είχε προβεί προ μηνών, στη θέα του ελληνικού Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, με τον οποίο η Ελλάδα αποτύπωνε τα δυνητικά όρια υφαλοκρηπίδας, ΑΟΖ και αιγιαλίτιδας ζώνης προς κάθε κατεύθυνση, στη βάση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου και της Σύμβασης Δικαίου της Θάλασσας. Η χθεσινή απάντηση της Τουρκίας αποτυπώνει πλέον σε χάρτη τη διαφορά επί της οποίας η Ελλάδα αναζητεί παράθυρο ευκαιρίας για διερευνητικές συζητήσεις – χωρίς έως τώρα αποτέλεσμα – με απώτερο στόχο την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, εξέλιξη που θα δημιουργούσε προϋποθέσεις μακράς ειρήνης στην περιοχή. Αντ’ αυτού, η Τουρκία, λίγες ημέρες πριν από τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη (24-25 Ιουνίου) επιλέγει να αποτυπώσει ξεκάθαρα τις αναθεωρητικές της θέσεις σε χάρτη, σύμφωνα με τις οποίες το Αιγαίο εμφανίζεται «κομμένο» στα δύο.
Η προσέγγιση της Τουρκίας, που χαράχτηκε και στον τουρκικό ΘΧΣ, αμφισβητεί ανοιχτά την επήρεια των ελληνικών νησιών, επαναφέροντας τη θεωρία περί «μέσης γραμμής» μεταξύ Τουρκίας και ηπειρωτικής Ελλάδας. Η εν λόγω θέση αποτυπώνεται στον χάρτη με μια κόκκινη γραμμή που ξεκινά από τις εκβολές του Εβρου και διατρέχει τα βόρεια και νότια των Δωδεκανήσων, με αποτέλεσμα και στόχευση να αποκλείσει την υφαλοκρηπίδα των ελληνικών νησιών και να εκπέμψει την άποψη πως η Αγκυρα αναγνωρίζει μόνο την αιγιαλίτιδα ζώνη των 6 ναυτικών μιλίων. Καθόλου τυχαία κίνηση στον απόηχο της δήλωσης του Πρωθυπουργού πως σκοπεύει να ζητήσει από τον τούρκο πρόεδρο την ανάκληση του casus belli, με τα τουρκικά ΜΜΕ τότε να κάνουν λόγο για «αυθάδη απαίτηση» του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ο χάρτης με τον τουρκικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, τον οποίο σχεδίασε το Πανεπιστήμιο της Αγκυρας, κοινοποιείται ως «επιστημονικό τεκμήριο» σε μια χρονική συγκυρία που έπεται της πρωτοβουλίας της Ελλάδας να ανακοινώσει τη δημιουργία δύο εθνικών Θαλασσίων Πάρκων σε Ιόνιο και Νότιες Κυκλάδες εντός του Ιουνίου, ενώ απέχει – θεωρητικά – μερικές εβδομάδες μόνο από την υπό προγραμματισμό συνάντηση κορυφής Μητσοτάκη – Ερντογάν στο πλαίσιο του 6ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας στην Αγκυρα, η οποία έχει τοποθετηθεί «εντός του θέρους».
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν στον τουρκικό χάρτη τόσο τα μόνιμα πεδία βολής που έχει ορίσει η Αγκυρα με ροζ χρώμα ως περιοχές ασκήσεων όσο και τα οικόπεδα που απεικονίζονται με διαγώνιες γραμμές στο νοτιοανατολικό τμήμα, στην Ανατολική Μεσόγειο, τα οποία έχουν δοθεί στην Τουρκική Κρατική Εταιρεία Πετρελαίου (TPAO) για έρευνα, επικαλύπτοντας ελληνικές διεκδικήσεις και υπηρετώντας το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Ακόμη ένα σημείο που χρήζει αναφοράς στον τουρκικό χάρτη είναι η χάραξη με τη μαύρη γραμμή που διατρέχει τα διεθνή ύδατα βόρεια της Κρήτης φτάνοντας ως τα Δαρδανέλια και την οποία οι συντάκτες του τουρκικού ΘΧΣ περιγράφουν αόριστα ως «καλώδιο».