Εχω αναφερθεί στον μύθο που διακινείται πως οι κοινωνίες μας στη Δύση μαστίζονται από μεγάλες ανισότητες. Με βάση ρεαλιστικά οικονομικά δεδομένα ουδέποτε οι κοινωνίες μας υπήρξαν πλουσιότερες. Ούτε και οι πολίτες τους λιγότερο άνισοι μεταξύ τους. Τα βασικά αίτια αυτής της εξέλιξης είναι τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των ανθρώπων καθώς και η ευημερία που τους προσφέρουν τα συνταξιοδοτικά τους συστήματα.
Σε άρθρο τους στο Spectator, o γνωστός Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής από το Κεντάκι Ραντ Πολ και ο ιδρυτής του ιδρύματος Human Progress και στέλεχος του Ινστιτούτου Cato της Ουάσιγκτον Μάριαν Τούπι, προσφέρουν κάποια πρόσθετα ενδιαφέροντα στοιχεία για την εξέλιξη αυτή. Υποστηρίζουν πως η μεγάλη αυτή ευημερία οφείλεται και στο ελεύθερο εμπόριο, που εφαρμόσθηκε τα χρόνια αυτά. Και που κινδυνεύει να υποστεί μεγάλα πλήγματα από την τελευταία τάση εισαγωγής μεγάλων εισαγωγικών δασμών από την κυβέρνηση Τραμπ («Tariffs will make America Poorer»). Mε πλήθος στοιχείων οι δύο – φιλικά ουσιαστικά προσκείμενοι στην κυβέρνηση Τραμπ και στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα – συγγραφείς αποδεικνύουν τη ζημιά που οι εισαγωγικοί δασμοί αναπόφευκτα θα προκαλέσουν στην αμερικανική οικονομία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτουν, η ευημερία που απολαμβάνουν όλα αυτά τα χρόνια οι Αμερικανοί οφείλεται κατά βάση στο διεθνές εμπόριο. Το εμπόριο δεν είναι απλά καλό για τη δημιουργία πλούτου, είναι αναντικατάστατο. Μια ανάλυση των τιμών προϊόντων βασικά εισαγομένων δείχνει την εξάρτηση του επιπέδου ζωής των Αμερικανών από το ελεύθερο εμπόριο και τον ανοιχτό διεθνή ανταγωνισμό. Ο χρόνος των τιμών δείχνει πως ένα σημερινό προϊόν κοστίζει το 1/3 του χρόνου εργασίας ενός ατόμου σήμερα από τη δεκαετία του ’70. Δηλαδή, λόγω ελεύθερου εμπορίου και μόνο ο μέσος Αμερικανός είναι τρεις φορές πλουσιότερος σήμερα από πριν από 50 χρόνια. Οι τιμές των ψυγείων λ.χ. είναι 61% χαμηλότερες σήμερα από πριν 5 δεκαετίες. Οι έγχρωμες τηλεοράσεις των 23 ιντσών ειναι 93% φθηνότερες! Δηλαδή σύμφωνα με το κόστος του 1971, αγοράζεις σήμερα 14 τηλεοράσεις!
Το κόστος της κατοικίας δείχνει καλύτερα από κάθε τι άλλο τα πλεονεκτήματα του ελεύθερου εμπορίου. Η αγορά ή η οικοδόμηση κατοικίας αποτελεί συνήθως την πιο σημαντική δαπάνη στη ζωή κάθε πολίτη. Στις ΗΠΑ σημαντικά οικοδομικά υλικά, όπως ο χάλυβας και το ξύλο, κυρίως εισάγονται. Αυτονόητα, οι δασμοί θα κάνουν τις τιμές των σπιτιών στην Αμερική (αγορά ή οικοδομή) περίπου απλησίαστες. Πολλοί ισχυρίζονται πως η μεσαία τάξη συρρικνώνεται. Ιδίως στις ΗΠΑ. Αυτό δεν είναι λάθος. Αλλά συμβαίνει, κατά τους Πολ και Τούπι, επειδή διευρύνονται τα υψηλότερα κοινωνικά στρώματα. Λόγω γενικότερης αύξησης των εισοδημάτων. Υποδηλώνει δηλαδή το φαινόμενο αυτό μεγαλύτερη ισότητα, παρά διεύρυνση κοινωνικών διαφορών.
Βασικό επίσης επιχείρημα είναι πως χιλιάδες αμερικανικές επιχειρήσεις δημιουργούν και επιβιώνουν στον ανταγωνισμό ακριβώς επειδή στηρίζονται σε φτηνότερες εισαγόμενες πρώτες ύλες (λ.χ. χάλυβα ή σίδηρο) που τους δίνει τη δυνατότητα να καινοτομήσουν και να παράγουν υψηλού επιπέδου αλλά σχετικά φθηνότερα και, παράλληλα, πιο ανταγωνιστικά προϊόντα. Οι υψηλοί δασμοί θα τους εξαφανίσουν αυτό το συγκριτικό πλεονέκτημα και θα τους οδηγήσουν κοντά στη χρεοκοπία. Με καταστροφικές συνακόλουθα επιπτώσεις στην αύξηση της ανεργίας σε εθνικό επίπεδο. Χωρίς να υπολογίσει βέβαια κανείς τις επιπτώσεις στην κάμψη της παραγωγικότητας της οικονομίας εν γένει. Πώς θα γίνει η Αμερικη μεγάλη ξανά, άμα αρχίσει να γίνεται φτωχότερη;
Σε κατακλείδα, τονίζουν οι δύο συγγραφείς, αν υπάρχουν ακόμη οικονομικά δυσπρόσιτα προϊόντα για τον μέσο πολίτη, θα γίνουν ακόμα περισσότερο ακριβά μετά την επιβολή των νέων δασμών και την εξόντωση του ελεύθερου εμπορίου. Η φτώχεια θα γίνεται πλέον ορατή με γυμνό μάτι.
Ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος είναι πρώην υπουργός