Πριν από ακριβώς έναν χρόνο ο σερ Κιρ Στάρμερ περνούσε το κατώφλι του αριθμού 10 της Ντάουνινγκ Στριτ ως θριαμβευτής, έχοντας εξασφαλίσει τη δεύτερη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική πλειοψηφία στην ιστορία του Εργατικού Κόμματος (αλλά και το μικρότερο ποσοστό ψήφων από οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση). Ο δικηγόρος από το Χερστ Γκριν, ένα χωριουδάκι του Σάρεϊ, ο οποίος το 2014 χρίστηκε ιππότης από τον Κάρολο – τότε πρίγκιπα της Ουαλίας –, δεσμεύθηκε να επαναφέρει τη «σταθερότητα και την ελπίδα» στη Βρετανία έπειτα από 14 χρόνια «καταστροφικής» διακυβέρνησης των Συντηρητικών και, επαναλαμβάνοντας διαρκώς το σύνθημα «Αλλαγή», έταξε στον λαό μία «δεκαετία εθνικής ανανέωσης». Δώδεκα μήνες μετά, βρίσκεται αντιμέτωπος με αλλεπάλληλες «ανταρσίες» βουλευτών του, η δημοφιλία του έχει πέσει στα τάρταρα και ο Νάιτζελ Φάρατζ προβάρει πρωθυπουργικό κουστούμι.
Ολες οι δημοσκοπήσεις καταδεικνύουν ότι το Εργατικό Κόμμα έχει απολέσει μεγάλο μέρος της λαϊκής υποστήριξης. Αν στήνονταν κάλπες σήμερα, το Reform UK του Φάρατζ θα τερμάτιζε πρώτο, εξασφαλίζοντας 271 έδρες, έναντι 178 των Εργατικών (λιγότερες από τις μισές από εκείνες που κέρδισαν το 2024). Ο δε Στάρμερ είναι ο πιο αντιδημοφιλής αρχηγός κόμματος στη χώρα, η οποία μαστίζεται από σοβαρά προβλήματα: το δημόσιο σύστημα υγείας βρίσκεται στα όριά του, η στεγαστική κρίση εντείνεται, το ίδιο και η κρίση του κόστους διαβίωσης, οι φυλακές είναι γεμάτες κατά 99%, τα πανεπιστήμια αντιμετωπίζουν μείζον χρηματοδοτικό πρόβλημα, αρκετές από τις δημόσιες υποδομές ρημάζουν και οι διακινητές μεταναστών δρουν ανενόχλητοι στη Μάγχη. Το σύνθημα «Τίποτε δεν λειτουργεί» είναι πλέον μόνιμη επωδός, όπως παρατήρησε το (φιλοκυβερνητικό) περιοδικό «The New Statesman», κατηγορώντας τον Στάρμερ ότι «δεν έχει κανένα σχέδιο». Ελλείψει αποτελεσματικής διακυβέρνησης, η Βρετανία βρίσκεται αντιμέτωπη με τη λαϊκιστική επέλαση του Φάρατζ, ο οποίος κεφαλαιοποιεί τη δυσαρέσκεια των πολιτών και αυτοπροβάλλεται ως «φωνή των ξεχασμένων».
Την εβδομάδα αυτή, 126 αντάρτες βουλευτές των Εργατικών εμφανίστηκαν αποφασισμένοι (παρά τις απειλές ότι δεν θα συμπεριληφθούν ξανά στα ψηφοδέλτια) να μπλοκάρουν τις προωθούμενες κυβερνητικές μεταρρυθμίσεις στο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, που θα οδηγούσαν σε περικοπές επιδομάτων ύψους 5 δισ. στερλινών. Και τα κατάφεραν. Η καταψήφιση του νομοσχεδίου απετράπη μόνον όταν, λίγες ώρες πριν από την ψηφοφορία, η κυβέρνηση «ξήλωσε» τις μεταρρυθμίσεις που είχε προτείνει, με την «ανταρσία» να… περιορίζεται τελικά στους 49 βουλευτές. Ο πρωθυπουργός είχε ήδη εξαναγκαστεί σε μια σειρά από ταπεινωτικές «κωλοτούμπες» σε θέματα όπως η χορήγηση του επιδόματος θέρμανσης και η διεξαγωγή εθνικής έρευνας για τις συμμορίες παιδικής πορνείας.
«Η πολιτική αποτίμηση του Στάρμερ έχει πέσει στην κατηγορία των σκουπιδιών (junk), παρόμοια με το δολάριο της Ζιμπάμπουε ή το παπίερμαρκ της Βαϊμάρης» έγραψαν βιτριολικά στο κύριο άρθρο τους οι «Times». Κατά τη συντηρητική εφημερίδα, «υπάρχει μια εντεινόμενη αίσθηση ότι ο πρωθυπουργός και το διχασμένο κόμμα του είναι απλώς περαστικοί από τους διαδρόμους της εξουσίας». Σε πρόσφατη δημοσκόπηση, το 61% των ψηφοφόρων κάλεσε τον Στάρμερ να παραιτηθεί. «Ο πρωθυπουργός είναι πλέον αποδυναμωμένος τόσο στο κόμμα του όσο και στη χώρα» σχολίασε ο «Guardian».
Οι Εργατικοί ήρθαν στην εξουσία υποσχόμενοι να καταστήσουν την ανάπτυξη «πρώτη προτεραιότητα». Ωστόσο, έναν χρόνο μετά, η οικονομία παρουσιάζει τη μεγαλύτερη συρρίκνωση από το 2023. Οι μισθοί έχουν αυξηθεί, αλλά ο αριθμός των μισθωτών μειώθηκε, ενώ το υψηλό κόστος δανεισμού και οι αυξήσεις στα ενοίκια προκαλούν πονοκέφαλο στα νοικοκυριά. Το κόμμα δεσμεύθηκε, επίσης, να αναζωογονήσει την οικοδομική δραστηριότητα. Οι εγκρίσεις πολεοδομικών αδειών όμως έχουν πέσει στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 13 ετών. Είναι όλα μαύρα; Οχι. Οι λίστες αναμονής στο ΕΣΥ έχουν μειωθεί (ελάχιστα), οι χρόνοι απόκρισης των ασθενοφόρων έχουν βελτιωθεί, ενώ καταγράφηκε πτώση στους τραυματισμούς από μαχαίρια. Στη διεθνή σκηνή, ο Στάρμερ βελτίωσε τις σχέσεις της Βρετανίας με την ΕΕ, έγινε (περίπου) «φιλαράκι» με τον Τραμπ, σύναψε νέες εμπορικές συμφωνίες και τοποθέτησε τη χώρα του στην πρώτη γραμμή της δυτικής συμμαχίας υπέρ της Ουκρανίας. «Η κυβέρνηση έχει ήδη υλοποιήσει μεταρρυθμίσεις στον τομέα της υγείας, στους μισθούς του Δημοσίου και στις δαπάνες για τα σχολεία, ενώ επέφερε ριζικές αλλαγές στην ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων. Βασικός πυλώνας της προσπάθειας εκσυγχρονισμού είναι η επανεκκίνηση των σχέσεών μας με την ΕΕ. Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να καταστήσει τη Βρετανία ισχυρή φωνή στην ευρωπαϊκή συνεργασία» δήλωσε στα «ΝΕΑ» ο βουλευτής των Εργατικών Πίτερ Σουόλοου.
Κι όμως, η εμπιστοσύνη του κόσμου στην κυβέρνηση έχει καταρρεύσει. «Το Εργατικό Κόμμα μοιάζει ανίκανο να αξιοποιήσει την πλειοψηφία που απέσπασε για να σχηματίσει μια κυβέρνηση που θα χαίρει της εμπιστοσύνης του λαού. Ο Στάρμερ διαπράττει συνεχώς παιδαριώδη λάθη» είπε στα «ΝΕΑ» ο Ντένις ΜακΣέιν, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Ευρώπης στην κυβέρνηση του Τόνι Μπλερ. Αν και είναι ακόμη πολύ νωρίς (οι εκλογές είναι προγραμματισμένο να διεξαχθούν το 2029), η αλματώδης άνοδος του Reform UK σηματοδοτεί μια μείζονα αναδιάταξη της βρετανικής πολιτικής σκηνής.