Ευρωσυστάσεις για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα

Σοβαρές επισημάνσεις για τη Δικαιοσύνη, τη διαφθορά, τη δημοσιογραφική ελευθερία και την υπόθεση των υποκλοπών περιλαμβάνονται στο κείμενο της έκθεσης της Κομισιόν για την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα το 2025. Η γενική εικόνα της έχει κυρίως θετικές αναφορές, για την ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης, την πορεία αναδιοργάνωσης της Αστυνομίας, τη δημόσια διαβούλευση και την ενίσχυση της διαφάνειας σε ορισμένους τομείς. Κάτω από τους θετικούς τίτλους, όμως, περνάνε αιχμηρές παρατηρήσεις και συστάσεις. Για παράδειγμα, στη Δικαιοσύνη, η έκθεση αναφέρει ως ανησυχητικά τα χαμηλά ποσοστά εμπιστοσύνης αφού μόνο το 38% του πληθυσμού θεωρεί το επίπεδο ανεξαρτησίας των δικαστηρίων και δικαστών «αρκετά ή πολύ καλό». Και συνιστάται στις ελληνικές Αρχές «να ενισχύσουν τις προσπάθειες για τη δημιουργία ενός ισχυρού ιστορικού διώξεων και τελεσίδικων αποφάσεων σε υποθέσεις διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένης της διαφθοράς υψηλού επιπέδου».

Οι παρακολουθήσεις

Η έκθεση εστιάζει και στο σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, αναφέροντας πως για τη χρήση του Predator όλοι οι κρατικοί φορείς και αξιωματούχοι («φωτογραφίζοντας» την ΕΥΠ) απαλλάχθηκαν από κάθε ευθύνη. «Σε συνέχεια της δικαστικής έρευνας απαλλάχθηκαν όλοι οι ελληνικοί κρατικοί οργανισμοί και αξιωματούχοι στην υπόθεση που αφορούσε την ευθύνη για τη χρήση του κατασκοπευτικού λογισμικού Predator», αναφέρει, επισημαίνοντας επίσης ότι δεν έχει ακόμη εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα για τη διασφάλιση της προστασίας του απορρήτου των επικοινωνιών από λογισμικά παρακολούθησης.

Μες στις φλόγες γεννήθηκε μια φιλία

Δεν εξέπληξαν όσα είπε ο Προκόπης Παυλόπουλος για τις δραματικές ημέρες του 2015 (στον Αnt1). Περισσότερο ενδιαφέρον είχε η αποκάλυψη ότι ο Αλέξης Τσίπρας και ο Προκόπης Παυλόπουλος είχαν έρθει κοντά από το 2008, με αφορμή τη δολοφονία Γρηγορόπουλου και τις κινητοποιήσεις που ακολούθησαν. Οπως αφηγήθηκε ο ίδιος ο Τσίπρας, την κρίση τη βίωσαν τότε, ο ένας ως νέος πρόεδρος του Συνασπισμού και ο άλλος ως υπουργός Εσωτερικών (με το χαρτοφυλάκιο της Δημόσιας Τάξης). «Ο Προκόπης Παυλόπουλος τότε έπαιξε έναν καταλυτικό ρόλο», είπε ο Τσίπρας, αναφερόμενος στην ψυχραιμία του και στο γεγονός ότι «ως πανεπιστημιακός δάσκαλος κατανοούσε τους νέους ανθρώπους, κατανοούσε τις αντιδράσεις τους». Θυμίζω ότι είχε προκαλέσει ενδοκυβερνητικές διαφωνίες στην κυβέρνηση Καραμανλή, η απόφαση να μην ενισχυθούν τα αστυνομικά μέτρα, με τον Παυλόπουλο να κατηγορείται ότι άφησε την Αθήνα να καεί. Καμία καλή πράξη δεν πάει χαμένη. Μερικά χρόνια αργότερα η τότε στάση του τον οδήγησε στο Προεδρικό Μέγαρο.

Επιβεβαίωσε τα πρακτικά

Ο Παυλόπουλος επιβεβαίωσε την ύπαρξη των πρακτικών τα οποία αποκάλυψε το in.gr. Στην αίθουσα εκείνο το απόγευμα βρίσκονταν τρεις πρακτικογράφοι της Βουλής. Αυτοί τήρησαν τα πρακτικά, εκτός από τα σημεία που τους ζητήθηκε να μην καταγράψουν. Και δεν ζητήθηκε ποτέ από κάποιον από τους παριστάμενους να επιβεβαιώσουν την ακρίβεια του περιεχομένου τους. Οι εν λόγω υπάλληλοι, άλλωστε, δεν αμφισβητούνται ποτέ.

Η ανεξαρτησία και οι «υπερδικαστές»

«Θυμίζω ότι η ανεξαρτησία δεν αποτελεί κάποιου είδους προνόμιο, ούτε συνδέεται με αλαζονικές συμπεριφορές, αλλά λειτουργεί αποκλειστικά και μόνον ως εγγύηση των πολιτών για την ορθή απονομή της δικαιοσύνης». Αυτή ήταν η πρώτη φράση που συγκράτησα από την πρώτη δήλωση της νέας προέδρου του Αρείου Πάγου Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου. Πρόσθεσε δε πως το τελευταίο διάστημα παρατηρείται «το φαινόμενο εξωδικαστικά πρόσωπα, καθ’ υπέρβαση των ακροτάτων ορίων μιας καλοπροαίρετης ιδιάζουσας κριτικής, να αμφισβητούν επικριτικά, ως υπερδικαστές, το πόρισμα των δικαστικών ερευνών επί της ουσίας και μάλιστα με κριτήρια εξωδικαστικά, επιχειρώντας τη χειραγώγηση και τον επηρεασμό έξωθεν ή τον αυθαίρετο σφετερισμό της συνταγματικά κατοχυρωμένης, ως αδέσμευτης, δικαστικής κρίσης, παραγνωρίζοντας ότι κατά το Σύνταγμα η συνείδηση του ίδιου του δικαστικού κριτή πρέπει να συνιστά τον μοναδικό παράγοντα σχηματισμού της δικανικής πεποίθησης».

Θητεία ενός έτους

Η νέα πρόεδρος επελέγη από το Υπουργικό Συμβούλιο με ψήφο διά περιφοράς, όπως και ο νέος εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Κωνσταντίνος Τζαβέλλας έπειτα από πρόταση του Γιώργου Φλωρίδη. Παπαδοπούλου και Τζαβέλλας αποχωρούν λόγω ορίου ηλικίας σε έναν χρόνο. Της επιλογής τους είχαν προηγηθεί οι προτάσεις των δικαστών (μετά την ψηφοφορία στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου) και της Βουλής. Η Αναστασία Παπαδοπούλου είχε έρθει τέταρτη στην ψηφοφορία των συναδέλφων της, αλλά πρώτευσε στην προτίμηση των βουλευτών. Αντιθέτως, ο εισαγγελέας Τζαβέλλας είχε κερδίσει την πρωτιά στην κάλπη των ανώτατων εισαγγελέων, ενώ στη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής τον πέρασε σε ψήφους ο αδελφός του υπουργού Βασίλης Φλωρίδης.