Οι αυξανόμενες μεταναστευτικές ροές εντείνουν τον εθνικό υπαρξιακό μας φόβο: θα αλλοιωθεί ο πολιτισμός μας. Φοβάμαι ότι έχω άσχημα νέα επί του θέματος. Ο πολιτισμός μας αλλοιώνεται κάθε μέρα. Και δεν χρειάζεται καν η άφιξη των μεταναστών για να συμβεί αυτό. Αν φέρναμε πίσω στη ζωή έναν Ελληνα του 1925, θα τρόμαζε, δεν θα αναγνώριζε τη χώρα. Θα θεωρούσε τα ήθη της εξαχρειωμένα. Η κοινωνική θέση και η συμπεριφορά των γυναικών θα του προκαλούσε σοκ, ακόμα και η καθομιλουμένη δημοτική θα του έλεγε ότι ο πολιτισμός δεν είναι όπως τον άφησε. Και όχι μόνο αυτό. Αν μάθαινε τι παίζουν οι κινηματογράφοι, τι ανεβαίνει στις θεατρικές σκηνές και τι μουσική ακούει ο κόσμος, θα έπεφτε στα γόνατα να θρηνήσει τον πολιτισμό μας όπως ο Τάσος την Γκόλφω. Ακόμα και αν διευρύνουμε τη ματιά, κοιτάζοντας από ψηλά τον πολιτισμικό χάρτη της Ευρώπης, πάλι την ίδια εικόνα θα δούμε, με κάποιες παραλλαγές. Θα μπορούσε, πριν από εκατό χρόνια, ένας Γάλλος να φανταστεί την εθνική του ομάδα με μαύρους ή ένας Γερμανός τους Ασιάτες στο υπουργικό συμβούλιο; Ξυπνήστε έναν Βρετανό του 1900 και πείτε του ότι το Λονδίνο διοικείται από πακιστανό δήμαρχο. Και μέχρι πρόσφατα η Βρετανία είχε πρωθυπουργό ινδικής καταγωγής. Λέτε να το πιστέψει;
Αλλά ας έρθουμε πιο κοντά στα χρόνια μας. Οι μεγαλύτεροι θυμούνται τι συνέβη στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν οι αλβανοί μετανάστες βάδιζαν στα ελληνικά κορφοβούνια με τις κάμερες να ακολουθούν κατά πόδας. Στις πόλεις σφάλιζαν πόρτες και παράθυρα και στα κανάλια τσίριζαν για τους εισβολείς. Σήμερα οι Αλβανοί είναι σαν και εμάς ή, τέλος πάντων, εμείς είμαστε σαν τους Αλβανούς – μικρή σημασία έχει. Στεκόμαστε στο σήμερα. Κοιτάξτε γύρω σας. Στην Κυψέλη, στο λίκνο της μικροαστικής Ελλάδας, θα δείτε αιγυπτιακά και αφρικανικά μπακάλικα. Μπαρμπέρηδες από τη Συρία και καφετζήδες από το Ιράκ. Το παλικάρι από το Μπανγκλαντές σου βάζει βενζίνη και σαπουνίζει, στο πλυντήριο, το αυτοκίνητο για να το σκουπίσει ένας Σομαλός. Ο Ινδός σου φέρνει το delivery στην πόρτα – παρεμπιπτόντως η παραγγελία σου, παρασκευάστηκε με υλικά που μάζεψε από το χωράφι ένας Αφγανός. Τι λέτε, λοιπόν; Εχει αλλοιωθεί ο πολιτισμός μας ή όχι; Μεταξύ μας, όλοι γνωρίζουμε ότι ο πολιτισμός μας, με την ευρεία έννοια, θα υποστεί μεγάλο πλήγμα αν ξυπνήσουμε ένα πρωί και όλοι αυτοί λείπουν.
Η υπαρξιακή ανησυχία που μας έχει καταλάβει, αναφέρεται σε έναν κόσμο στον οποίο δεν πρόκειται να ζήσουμε ποτέ. Είναι σαν ο πατριώτης του 1925 να έχανε τον ύπνο του για την Ελλάδα των ημερών μας.
Θα μου πείτε ότι αυτό που συμβαίνει δεν είναι ευχάριστο. Και ότι οι ξένοι είναι καλοί αρκεί να κάνουν τις δουλειές που έχουμε παρατήσει εμείς. Μέχρι εκεί. Ούτε ένας παραπάνω. Καμία αντίρρηση. Επίσης μία συνάδελφος, σοβαρός και προοδευτικός άνθρωπος με ευαισθησία στα θέματα δικαιωμάτων, μου έλεγε ότι φοβάται πλέον να κινηθεί σε περιοχές όπως η Κυψέλη –της έχουν επιτεθεί για να τη ληστέψουν. Δεν έχει άδικο. Συνεπώς τι κάνουμε από εδώ και πέρα;
Ο ευρωπαϊκός λαϊκισμός, που επενδύει στο θυμικό των απλών ανθρώπων, ζητεί την κήρυξη πολέμου. Να βάλουμε στην άκρη αξιακές αρχές, που είναι πυλώνες του ευρωπαϊκού πολιτισμού, για να ξεκινήσουμε πόλεμο απέναντι στις μεταναστευτικές ροές. Δηλαδή να αλλοιώσουμε πρώτοι τις βασικές αξίες του πολιτισμού μας, για να μην μας τον αλλοιώσουν οι άλλοι. Ναι, κάποια στιγμή στο μέλλον θα μπορούσε να συμβεί και αυτό. Αλλωστε η Ευρώπη έχει παρελθόν στις σφαγές, γιατί να μην έχει και μέλλον; Και να αρχίσουν οι φρεγάτες να βουλιάζουν πλοία, όπως ζητούν οι θερμόαιμοι. Νομίζετε ότι θα σταματήσουν οι μεταναστευτικές ροές; Οχι. Και ξέρετε γιατί; Επειδή αποτελούν ενστικτώδη ιστορική αντίδραση στη συμπεριφορά της ανθρωπότητας. Αν δούμε την ανθρωπότητα ως οργανισμό, τότε θα αντιληφθούμε ότι η μετανάστευση είναι στη φύση του. Συνεπώς ας σκεφτούμε πιο ρεαλιστικά. Ακόμα και αν δεν μας αρέσει.