Η κοινή ταυτότητα

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επέμεινε ότι ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός ύψους 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ για την επταετία από το 2028 και έπειτα θα καταστήσει τον κοινό κουμπαρά μεγαλύτερο, εξυπνότερο και αιχμηρότερο. Ενώ η Γαλλία και ο υπερχρεωμένος Νότος βρίσκονται σε έντονη διαφωνία για τη σκοπιμότητα ή μη του ύψους του προϋπολογισμού με τη Γερμανία και τις πιο «σφιχτές» χώρες της Ενωσης, η συζήτηση στη δημόσια σφαίρα έχει ήδη ξεκινήσει πριν καν ξεκινήσουν οι μακρές διαπραγματεύσεις σε κορυφαίο επίπεδο. Πολλά μπορεί να πει κανείς για τους τομείς της πρότασης της Επιτροπής, κάποιοι έχουν αρχίσει ήδη να μιλούν για νικητές και χαμένους. Υπάρχει για παράδειγμα απογοήτευση για τον τομέα του περιβάλλοντος, σκεπτικισμός για την έμφαση στις αμυντικές δαπάνες, γκρίνια από την Ουγγαρία για την ενίσχυση των ανατολικών κρατών και της Ουκρανίας.

Από τους πλέον κερδισμένους όμως, αν εγκριθεί η πρόταση του προϋπολογισμού, θα είναι ο τομέας του πολιτισμού και της έρευνας. Το μπάτζετ του κορυφαίου προγράμματος έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ “Horizon Europe” προβλέπεται να διπλασιαστεί, φτάνοντας τα 175 δισ. ευρώ. Τα χρήματα για το πρόγραμμα μετακίνησης σπουδαστών “Erasmus+” αυξήθηκαν κατά 50% φτάνοντας τα 40 δισ. ευρώ, ενώ ακόμα η Κομισιόν ανακοίνωσε ένα νέο πρόγραμμα υποστήριξης πολιτισμού, ΜΜΕ και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών ύψους 8,6 δισ. ευρώ. Σε μια περίοδο που ψέγουν την Ευρωπαϊκή Eνωση για έλλειψη ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας, η πρόταση αυτή είναι πολύ ελπιδοφόρα.

Η αύξηση στα 175 δισ. από τα 95 δισ. που είναι τώρα, είναι πολύ σημαντική, ειδικά αν σκεφτεί κανείς πως οι ειδικοί εκτιμούν ότι η αύξηση θα έπρεπε να αγγίξει τα 220 δισ. για να παραμείνει η Ενωση ανταγωνιστική. Οσο για τα χρήματα που θα διοχετευθούν σε προγράμματα κινητικότητας και πολιτισμού, τα είχε πει νωρίτερα φέτος και ο αρμόδιος Επίτροπος. «Αν θες να διαλύσεις ένα έθνος, χτύπα τον πολιτισμό του». Το να χρηματοδοτηθούν τα προγράμματα που συντελούν στην πολιτισμική ώσμωση των Ευρωπαίων και στην διαμόρφωση αισθήματος κοινής ευρωπαϊκής ταυτότητας είναι ζωτικής σημασίας για την ύπαρξη της Ενωσης αλλά και τη στρατηγική της ασφάλεια.

Η Τζίνα Μοσχολιού απουσιάζει με άδεια