Η Τραπεζική Ένωση της Ευρώπης σε σταυροδρόμι

Σε μια περίοδο που η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να ενισχύσει τη χρηματοπιστωτική της ενοποίηση και να ανταγωνιστεί τις μεγάλες αγορές των ΗΠΑ και της Κίνας, το όραμα της Τραπεζικής Ένωσης σκοντάφτει στις εθνικές φιλοδοξίες. Οι συγχωνεύσεις τραπεζών —που θεωρούνται κρίσιμες για τη δημιουργία πιο στιβαρών και παγκοσμίως ανταγωνιστικών χρηματοπιστωτικών ομίλων— γίνονται αντικείμενο έντονων πολιτικών παρεμβάσεων, όπως αποκαλύπτει δημοσίευμα του El Confidencial.

Οι περιπτώσεις της συγχώνευσης BBVA–Sabadell στην Ισπανία και UniCredit–BPM στην Ιταλία φέρνουν στο φως τις εντάσεις μεταξύ των εθνικών κυβερνήσεων και των ευρωπαϊκών θεσμών. Η κυβέρνηση Σάντσεθ επέβαλε στον BBVA να διατηρήσει την Sabadell ως ξεχωριστή νομική οντότητα για τρία χρόνια και απαγόρευσε απολύσεις σχετικές με τη συγχώνευση. Αντίστοιχα, η κυβέρνηση Μελόνι έθεσε αυστηρούς όρους στην UniCredit, όπως διατήρηση των τοπικών υποκαταστημάτων και συγκεκριμένων χρηματοδοτικών ισοζυγίων.

Αν και οι κυβερνήσεις υποστηρίζουν ότι οι όροι αυτοί προστατεύουν το «δημόσιο συμφέρον», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει κατά πόσο συνάδουν με τις αρχές της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων και της ενιαίας αγοράς. Μέσω της διαδικασίας EU Pilot, έχει ξεκινήσει επίσημη ανταλλαγή πληροφοριών με Ισπανία και Ιταλία, ένα πρώτο βήμα πριν από πιθανή διαδικασία παράβασης.

Ο ίδιος ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Λουίς ντε Γκίντος, εξέφρασε ανησυχία, σημειώνοντας ότι τέτοιου είδους παρεμβάσεις μπορούν να πλήξουν την αξιοπιστία της Τραπεζικής Ένωσης και να αποθαρρύνουν θεσμικούς επενδυτές.

Η Κομισιόν βρίσκεται μπροστά σε ένα δύσκολο δίλημμα: από τη μία πλευρά θέλει να διασφαλίσει την εθνική κυριαρχία και τη σταθερότητα, από την άλλη όμως δεν μπορεί να αγνοήσει τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει ο οικονομικός «παρεμβατισμός» στην ενοποίηση του ευρωπαϊκού τραπεζικού τομέα. Οι συγχωνεύσεις είναι εθνικές, τα μηνύματα όμως και τα αποτελέσματά τους είναι ευρωπαϊκά. Η ισορροπία μεταξύ πολιτικής προστασίας και κοινής ευρωπαϊκής στρατηγικής αποδεικνύεται πιο εύθραυστη από ποτέ. Παντού προβλήματα…