
Η χωροθέτηση δύο θαλάσσιων πάρκων συνολικής έκτασης 27.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων σε Νότιο Αιγαίο (Κυκλάδες) και Ιόνιο – μια κίνηση με δεδομένο περιβαλλοντικό στίγμα, αλλά και με γεωπολιτική διάσταση – δημιουργεί νέες τριβές ανάμεσα στις δύο πλευρές του Αιγαίου. Η Αθήνα προχωρά στο αναγκαίο – πρώτο, όπως διαμηνύει – βήμα ενοποίησης διάσπαρτων προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών, προσδιορίζοντας τα όριά τους με τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες. Εκτιμάται ότι απαιτούνται μέχρι 10 μήνες ώστε ο σχεδιασμός να τεθεί πλήρως σε εφαρμογή, αφού το επίδικο είναι να μη μείνει στα χαρτιά αλλά να επιτηρούνται τα πάρκα στην πράξη με πλήρη απαγόρευση της αλιείας με μηχανότρατα και με πρόσθετα μέτρα, τα οποία θα εποπτεύει ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής με drones, ραντάρ και δορυφορικές εικόνες σε συνεργασία με τις λιμενικές αρχές. Στην πλήρη εφαρμογή του ελληνικού σχεδιασμού θα δοκιμαστούν και τα όρια συνεννόησης Ελλάδας και Τουρκίας, με το θέμα να ανοίγει εξάλλου αμέσως (άλλη μία) εστία έντασης: η Αθήνα διαμηνύει ότι «η άσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων δεν τίθεται σε καμία διαπραγμάτευση», η Αγκυρα ξαναρίχνει στα «ήρεμα νερά» τη ρητορική της περί γκρίζων ζωνών.
«Θεματοφύλακες όχι ιδιοκτήτες της θάλασσας»
Επί της ουσίας η τουρκική πλευρά επαναφέρει στο προσκήνιο τον σκληρό πυρήνα των αιτιάσεών της έναντι της Ελλάδας. Κι αυτό την ώρα που οι Νότιες Κυκλάδες (περιλαμβάνοντας ζώνες που προκλητικά έχει αμφισβητήσει η Τουρκία προ μηνών, όπως Κίναρος – Λέβιθα) αποτελούν το πρώτο σκέλος ενός ευρύτερου σχεδιασμού στο Αιγαίο, συνεπώς θα ακολουθήσουν τα Δωδεκάνησα. Στο μήνυμά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης χρησιμοποίησε τη φράση «θεματοφύλακες, όχι ιδιοκτήτες» της θάλασσας, λέγοντας ότι τα δύο πάρκα θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να πετύχει νωρίτερα τον στόχο της προστασίας του 30% των χωρικών υδάτων έως το 2030. Και τη συνέχεια στη χωροθέτηση πάρκων επιβεβαίωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου: «Η κυβέρνησή μας θα συνεχίσει να θεσμοθετεί και νέα θαλάσσια πάρκα σε άλλες περιοχές του Αιγαίου, με περιβαλλοντική συνοχή, καθώς η θάλασσα και τα είδη που φιλοξενεί είναι αναπόσπαστο στοιχείο της εθνικής μας ταυτότητας».
Απάντηση στην ενόχληση της Αγκυρας
Η Αθήνα δείχνει ότι περίμενε την ενόχληση της Αγκυρας, όπως εκφράστηκε επίσημα με αναφορές σε «μονομερείς ενέργειες» και σε «κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες» και με την προαναγγελία ότι τις επόμενες μέρες έρχονται τα τουρκικά σχέδια (χάρτες δηλαδή). «Η Ελλάδα δεν θα μπει σε συζήτηση ενός ανύπαρκτου γκριζαρίσματος, θα υλοποιήσει στο ακέραιο τον συνολικό σχεδιασμό» ήταν η πρώτη αντίδραση της κυβέρνησης από τον εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη. Ο ίδιος διέκρινε και μία ευκαιρία για νέες αιχμές στους «τζάμπα πατριώτες εντός συνόρων» σε μία περίοδο που οι επικρίσεις για την εξωτερική πολιτική φτάνουν στο Μαξίμου από κάθε πολιτική πτέρυγα – και από τον χώρο της ΝΔ.