Μέσω νότιου Αιγαίου, όπου δημιουργείται θαλάσσιο πάρκο, το Μέγαρο Μαξίμου επιχειρεί (πολιτικά) μια ρελάνς στο φόντο της εντεινόμενης κριτικής για θέματα εξωτερικής πολιτικής, το τελευταίο διάστημα. Από όλες τις πολιτικές πτέρυγες ακόμα όμως και από τον χώρο της ΝΔ ακούγονται τελευταία ψίθυροι έως φωνές περί καθυστερήσεων, ηπιότητας έως και υποχωρητικότητας, με την κυβέρνηση να προσπαθεί να αποκρούει τις κατηγορίες, προβάλλοντας «πεπραγμένα» στα εθνικά από το 2019.
Η χθεσινή ανακοίνωση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι βγαίνουν σε δημόσια διαβούλευση (έως τις 22 Σεπτεμβρίου) οι ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες για τα δύο θαλάσσια πάρκα – το ένα αφορά της Νότιες Κυκλάδες και το άλλο το Ιόνιο -, καθώς και οι διαβεβαιώσεις του αρμόδιου υπουργού Σταύρου Παπασταύρου ότι η κυβέρνηση «θα συνεχίσει να θεσμοθετεί και νέα θαλάσσια πάρκα σε άλλες περιοχές του Αιγαίου» (συμπεριλαμβανομένων δηλαδή των Δωδεκανήσων) αποκτούν και «εσωτερικό» αποτύπωμα.
Διότι εκτός από το δεδομένο περιβαλλοντικό στίγμα των θαλάσσιων πάρκων, το πρότζεκτ έχει σαφώς και γεωπολιτική διάσταση.
«Να τους προβληματίσει…»
Στην Αθήνα αναμενόταν η ενόχληση της άλλης πλευράς του Αιγαίου, με το θέμα να προκαλεί νέους τριγμούς. Η Άγκυρα προανήγγειλε άλλωστε τους δικούς της χάρτες στο Αιγαίο, χρεώνοντας στην Ελλάδα «μονομερείς ενέργειες». Από την κυβέρνηση επιμένουν ότι θα υλοποιηθεί «στο ακέραιο» ο σχεδιασμός χωροθέτησης των προστατευόμενων περιοχών στο Αιγαίο και ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να δεχθεί να μπει σε συζήτηση «ενός ανύπαρκτου γκριζαρίσματος».
Πέρα από τον αντίκτυπο του θέματος στην ελληνοτουρκική προσέγγιση, είχε ενδιαφέρον ότι η κυβέρνηση, δια της επίσημης φωνής της, έσπευσε να στείλει μήνυμα και σε όσους ασκούν κριτική για την ατζέντα της διπλωματίας και της εξωτερικής πολιτικής. Ύστερα από την αποστροφή «καθ’ έξιν ανησυχούντες», την οποία χρησιμοποιούν τελευταία τα κυβερνητικά στελέχη για να φωτογραφίσουν δηκτικά και τον πρώην πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, ο Παύλος Μαρινάκης μίλησε για «τσάμπα πατριώτες».
Για την ακρίβεια πάτησε στην αντίδραση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών για να υποστηρίξει το γεγονός αυτό είναι «και μία απάντηση στους τζάμπα πατριώτες εντός συνόρων». Εδώ και μέρες άλλωστε έχει χαραχτεί η κεντρική γραμμή ότι «η δράση της κυβέρνησης φέρνει αντίδραση», εξ ου και η αποστροφή του κυβερνητικού εκπροσώπου ότι «το γεγονός ότι αντιδρά η Τουρκία θα έπρεπε να προβληματίσει» όσους μιλούν για ενδοτισμό.
Το επίδικο
Στην κυβέρνηση ενοχλούνται από τους επικριτές της ακολουθούμενης εξωτερικής πολιτικής και είναι σαφές ότι αναζητήθηκε μέσω των θαλάσσιων πάρκων μια ευκαιρία για προβολή του μηνύματος ότι η χώρα έχει «αυτοπεποίθηση» και «στρατηγική». Γι’ αυτό και κυβερνητικές πηγές έλεγαν ότι η Αθήνα θα προχωρά σε κάθε κίνηση που προβλέπεται στο πλαίσιο της άσκησης των κυριαρχικών της δικαιωμάτων – μήνυμα που φαίνεται να μετέφερε και ο Γιώργος Γεραπετρίτης στους εκπροσώπους των κομμάτων κατά τη διάρκεια του χθεσινού Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής.
Στο ερώτημα γιατί δεν περιλήφθηκαν και τα Δωδεκάνησα στον σχεδιασμό και εάν υπήρξε ανησυχία για μεγάλη ένταση με την Τουρκία, η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι με τις Νότιες Κυκλάδες «γίνεται η αρχή, καθώς είναι οι πιο ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές» και ότι πρόκειται για την πρώτη φάση ενός μεγάλου εγχειρήματος που αφορά περιοχές ολόκληρου του Αιγαίου.
Το επίδικο βεβαίως είναι μετά την ολοκλήρωση των τυπικών διαδικασιών για τη δημιουργία των πάρκων να μην μείνει ο σχεδιασμός στα χαρτιά, αλλά να υπάρξει ουσιαστική επιτήρηση και διαχείρισή τους. Κυβερνητικές πηγές λένε ότι η χάραξη των εθνικών πάρκων σε Ιόνιο και Αιγαίο γίνεται «με αμιγώς περιβαλλοντικά κριτήρια σε περιοχές ελληνικής κυριαρχίας» και ότι αναφορές (από την Τουρκία) σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες «είναι εντελώς ανεδαφικές».