Καφές και Πράσινη Γραμμή στην Λευκωσία: Ο Costa Constanti “σερβίρει” ειρήνη σε μια διχασμένη πατρίδα

Στην καρδιά της στρατιωτικοποιημένης ζώνης της Λευκωσίας, ο ομογενής από την Αδελαΐδα, Costa Constanti, μεταμόρφωσε ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο σε σύμβολο ελπίδας – με έναν καφέ τη φορά.

Το να ανοίξει κανείς ένα δικοινοτικό καφέ στην Πράσινη Γραμμή της Κύπρου – μία από τις πιο ευαίσθητες και στρατιωτικοποιημένες περιοχές στον πλανήτη – δεν είναι κάτι που πολλοί θα τολμούσαν. Εκτός αν λέγεται Costa Constanti και προέρχεται από την Αδελαΐδα.

Το εγχείρημά του τον Μάιο του 2025 του χάρισε το βραβείο “Movement for Change” στα Cyprus Diaspora Awards (CYDIA), που τιμούν μέλη της κυπριακής διασποράς που ανατρέπουν τα δεδομένα και δημιουργούν νέους δρόμους κοινωνικής αλλαγής.

Η Πράσινη Γραμμή διασχίζει τη Λευκωσία και χωρίζει την κατεχόμενη βόρεια πλευρά από τις ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αποτελεί μέρος της μακροβιότερης ειρηνευτικής αποστολής του ΟΗΕ, που ξεκίνησε μετά την τουρκική εισβολή του 1974.

«Άκουγα συνεχώς ιστορίες και από τις δύο πλευρές – από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους», λέει ο Constanti.

Το καφέ στην Πράσινη Γραμμή χάρισε στον Costa Constanti το βραβείο «Movement for Change» στα φετινά Cyprus Diaspora Awards (CYDIA).Φωτογραφία: Supplied

«Ιστορίες που δεν ταίριαζαν με αυτά που έλεγαν οι τίτλοι των ειδήσεων. Ήθελα να κάνω κάτι μ’ αυτό».

Και το έκανε. Μεταμόρφωσε ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο εντός της νεκρής ζώνης σε έναν χώρο συνεργασίας και συνύπαρξης – το Home for Cooperation, όπου σήμερα λειτουργεί ένα καφέ στο οποίο μπορούν να καθίσουν μαζί Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι. Να συζητήσουν. Να συνυπάρξουν.

Ο Constanti, μεγαλωμένος στη Βικτώρια και στη συνέχεια στην Αδελαΐδα, ξεκίνησε οργανώνοντας εκδηλώσεις για νέους της κυπριακής κοινότητας: μπάρμπεκιου, βραδιές bowling, συναντήσεις. Με τον καιρό, η δράση του πήρε πιο ουσιαστική τροπή – από την πολιτισμική διατήρηση στη μετασυγκρουσιακή συμφιλίωση.

Στην Κύπρο, δούλεψε με οργανώσεις που ασχολούνται με εξαφανισμένα πρόσωπα, εκπαίδευση στην ειρήνη και διαλόγους συμφιλίωσης.

Ως μέλος του Δ.Σ. του Association for Historical Dialogue and Research, συνέβαλε καθοριστικά στη δημιουργία του Home for Cooperation – ενός διεθνώς βραβευμένου μοντέλου για τη συμφιλίωση από τα κάτω.

Ο Costa Constanti παραλαμβάνει το βραβείο του στα Cyprus Diaspora Awards τον Μάιο του 2025. Το βραβείο δεν ήταν, όπως λέει, αναγνώριση αλλά υπενθύμιση του έργου που απομένει.
Φωτογραφία: Supplied

Η αποστολή του Constanti δεν σταματά στην Κύπρο. Συμμετέχει σε πρωτοβουλίες κατά της σύγχρονης δουλείας μέσω του ιδρύματος WICZ+ Foundation, καθώς και στο Syrian Missing Persons Project, που υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ.

Είναι επίσης ενεργός σε περιβαλλοντικές καμπάνιες, όπως η Reforest Nicosia, ενώ έχει διατελέσει συντάκτης εκθέσεων για την Κύπρο στον οργανισμό Freedom House, με επίκεντρο τη δημοκρατική διαφάνεια και λογοδοσία.

Σήμερα διευθύνει το CONSTANTi.org, μια πλατφόρμα συμβουλευτικής ΜΚΟ και πολιτικής ανάλυσης με δράση σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Ασία-Ειρηνικό.

«Όλα έχουν να κάνουν με τους ανθρώπους», λέει.

«Με τους εκτοπισμένους, με τους διχασμένους, με όσους η ιστορία τους δεν ακούγεται. Αν ένα τραπέζι του καφέ μπορεί να γίνει χώρος ειρήνης – τότε αυτό είναι το μέρος που θέλω να είμαι».

Ο Costa Constanti δεν βλέπει το βραβείο CYDIA ως επιβράβευση, αλλά ως υπενθύμιση της ανάγκης για δράση. Όπως λέει:

«Ο καφές μπορεί να ενώσει. Στο τέλος της ημέρας, είμαστε απλώς άνθρωποι».