Σήμερα αναχωρεί για τη Νέα Υόρκη ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Καλό ταξίδι να έχει, αλλά εμάς τι μας νοιάζει, φαντάζομαι ότι αναρωτιέστε. Αφού το Κυπριακό δεν λύνεται – δεν λύνεται τουλάχιστον με τον τρόπο που θέλουμε εμείς. Επομένως, γιατί να μας ενδιαφέρει;
Πράγματι, από την «άτυπη διευρυμένη σύσκεψη για το Κυπριακό», που έχει συγκαλέσει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ και θα πραγματοποιηθεί στην έδρα του Οργανισμού αύριο και μεθαύριο, δεν πρόκειται να υπάρξει πρόοδος. Τέτοιες αυταπάτες δεν τρέφει ούτε καν η κυβέρνηση στη Λευκωσία. Αλλωστε, η Λευκωσία δεν επιδιώκει τίποτα περισσότερο από τη διαδικασία αυτή παρά να συντηρήσει την εντύπωση ότι το Κυπριακό κινείται. Πάντα, βέβαια, με τους ίδιους αφόρητα αργούς ρυθμούς, πάντα χωρίς ουσιαστική ελπίδα προόδου, ωστόσο κινείται και παραμένει πάντα στο ίδιο επίπεδο ενδιαφέροντος της διεθνούς διπλωματίας. Αυτό μόνο και τίποτα περισσότερο. Προσπαθούν, δηλαδή, με καθυστέρηση οκτώ ετών να διορθώσουν το ολέθριο λάθος της ελληνοκυπριακής πλευράς στο Κραν Μοντανά, επιχειρώντας να βάλουν ξανά τις διαπραγματεύσεις σε κίνηση προς την κατεύθυνση κάποιου άλλου Κραν Μοντανά. (Μαζί σου, Σίσυφε! Κουράγιο!..)
Ολα τα παραπάνω ισχύουν, όμως η σύσκεψη εξακολουθεί να έχει ενδιαφέρον, επειδή η αποτυχία που θα προκύψει – μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας – θα σημάνει το τέλος της βασικής αυταπάτης για την Κύπρο: τη λύση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (ΔΔΟ). Ως προς αυτό, η άτυπη σύσκεψη θα είναι μια κρίσιμη καμπή στην πορεία του Κυπριακού, καθώς το τέλος της ΔΔΟ θα επιβάλει την ανάγκη να βρεθούν ένας άλλος στόχος και μια άλλη πολιτική για την πραγματοποίησή του. Φυσικά, υπάρχει πάντα και η λύση να κάνουμε ότι δεν καταλάβαμε και να συνεχίσουμε business as usual, που λένε στην Κύπρο. Αυτό θα συμβεί κατά πάσα πιθανότητα. Το σχεδόν ανύπαρκτο ενδιαφέρον για το θέμα ευνοεί ένα καλό κουκούλωμα.
Μιλώ με τέτοια βεβαιότητα για την αποτυχία της επικείμενης σύσκεψης επειδή από τις 8 του μηνός είχε προηγηθεί η σημαντικότερη, ειδησεογραφικά, εξέλιξη των τελευταίων μηνών στο Κυπριακό, την οποία όμως εδώ την αγνοήσαμε, παρότι στην Κύπρο προκάλεσε θόρυβο. Εννοώ τη συνέντευξη που έδωσε στην εφημερίδα «Πολίτης» η προσωπική απεσταλμένη του γ.γ. του ΟΗΕ, Μαρία Ανχελα Ολγκίν, στην οποία είπε ότι «μια από τις συνέπειες της αποτυχίας στο Κραν Μοντανά είναι ότι η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία δεν αποτελεί πλέον κοινό σημείο αναφοράς για τις δύο πλευρές». Πρόσθεσε ότι τέσσερα χρόνια μετά την πρώτη άτυπη συνάντηση «οι θέσεις των δύο πλευρών παραμένουν πολύ μακριά». Κατέληξε, δε, με τη φιλική σύσταση ότι «αυτή η πραγματικότητα πρέπει να ληφθεί υπόψη, αφού χρειάζονται δύο για να χορέψουν ταγκό».
Εδώ, επιτρέψτε μου μια παρέκβαση, γιατί η αστοχία στον μεταφορικό λόγο μού τη δίνει στα νεύρα! Και γιατί, σώνει και καλά, να χορέψουν ταγκό, ρωτάω εγώ. Δεν υπάρχουν τόσοι άλλοι χοροί; Αφήστε ότι είναι γελοίο να φαντάζεσαι τους κ.κ. Χριστοδουλίδη και Τατάρ, σφιγμένους περιπαθώς ο ένας πάνω στον άλλον, να κοιτάζονται βαθιά στα μάτια, καθώς λικνίζονται με τον σπαραγμό της φωνής του Κάρλος Γαρδέλ. Να έλεγε για μενουέτο του 18ου αιώνος; Μια χαρά θα ήταν! Αξιοπρεπέστατο και ηπιότερα ερωτικό εν σχέσει με το ταγκό της προκλητικής ηδυπάθειας. Βλέπετε, όμως, χρησιμοποιούμε τα γλωσσικά στερεότυπα μηχανικά, χωρίς να μας απασχολεί αν το νόημά τους εξυπηρετεί τον σκοπό μας.
Επιστρέφω όμως στο θέμα μου και στις επίμαχες δηλώσεις της κυρίας Ολγκίν. Αυτό που έκανε η προσωπική απεσταλμένη του γ.γ. ήταν να προαναγγείλει την αποτυχία της διήμερης διαδικασίας που ξεκινά αύριο. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει πια κοινό έδαφος για συζήτηση. Ο ένας θέλει ΔΔΟ, ο άλλος ανεξάρτητο κράτος. Πώς τους υποχρεώνεις να βρουν το κοινό έδαφος ύστερα από μισό αιώνα που έχουν περάσει χωριστά; Δεν υπάρχει τρόπος – ευκολότερα τους πείθεις να χορέψουν ταγκό, κυριολεκτικά. Για να προετοιμαζόμαστε τα είπε αυτά η κυρία Ολγκίν. Επειδή ξέρει η γυναίκα ότι εδώ, στον Υπαρκτό Ελληνισμό, έχουμε την τάση να σκαρφαλώνουμε όσο πιο ψηλά μπορούμε στα σύννεφα και μετά να πέφτουμε από εκεί. Για το καλό μας το έκανε. Για να προσγειωθούμε ομαλά στην πραγματικότητα και ίσως να αρχίσουμε σιγά σιγά να σκεφτόμαστε μήπως υπάρχει και άλλου τύπου λύση. Σιγά σιγά, όμως! Οπως το έχουμε πάει μέχρι τώρα, γιατί το καλό πράγμα αργεί να γίνει…