Για τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στο νέο γεωπολιτικό περιβάλλον μίλησαν ο Μάριο Ντράγκι και ο Ευάγγελος Μυτιληναίος σε συζήτηση στο πλαίσιο του 29ου Economist Government Roundtable, με κεντρικό θέμα την ανταγωνιστικότητα. Ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ κάλεσε την Ευρώπη να «επανεφεύρει» τον εαυτό της και να αποκτήσει ενιαία φωνή στην άμυνα και την εξωτερική πολιτική, τονίζοντας ότι τα προβλήματα προϋπήρχαν της νέας ηγεσίας των ΗΠΑ. Η αλλαγή, είπε, είναι πως σήμερα περιορίζεται ο χρόνος αντίδρασης της ΕΕ.
Ο πρόεδρος της Metlen επεσήμανε ότι η Ευρώπη αργεί να προσαρμοστεί στον κόσμο της «σκληρής ισχύος». Η ήπειρος, που για δεκαετίες λειτουργούσε με soft power, καλείται πλέον να δράσει αποφασιστικά σε ένα πλαίσιο γεμάτο πολέμους και οικονομικές προκλήσεις. Ο Μυτιληναίος χαρακτήρισε αναχρονιστική τη δομή λήψης αποφάσεων στις Βρυξέλλες, φέρνοντας ως παράδειγμα την υπερσυγκεντρωτική λειτουργία της Κομισιόν υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Ο Ντράγκι, παραπέμποντας στον Μονέ, είπε ότι η Ευρώπη «προοδεύει μέσα από κρίσεις» και τώρα πρέπει να καθορίσει προτεραιότητες όπως η ενοποίηση της αγοράς. Ο Μυτιληναίος προσέθεσε ότι η ΕΕ υστέρησε σε επενδύσεις σε τεχνολογία και καινοτομία, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ που, παρά τα ελλείμματα, προχώρησαν δυναμικά λόγω του δολαρίου. Η Ευρώπη, είπε, επένδυσε σε σταθερότητα, χάνοντας χρόνο και μένοντας πίσω ενεργειακά.
Το ενεργειακό αναδείχθηκε ως το πιο πιεστικό ζήτημα. Η Ευρώπη επιχειρεί ενεργειακή μετάβαση χωρίς πηγές, με υψηλές τιμές και ανεπαρκή δίκτυα, ενώ ανταγωνίζεται χώρες όπως η Κίνα που χρησιμοποιούν φθηνό άνθρακα. «Η ενέργεια είναι πολιτική υπόθεση», σημείωσε ο επικεφαλής της Metlen, εκφράζοντας ανησυχία για την απουσία ηγετών όπως ο Ντράγκι που «έσωσε την Ευρώπη».
Οι δασμοί του Τραμπ, σύμφωνα με τον Μυτιληναίο, δεν είναι τεχνικό ζήτημα αλλά πολιτικό: «Είναι κυρώσεις». Η Ευρώπη, είπε, χάνει τα πλεονεκτήματα του παρελθόντος – δωρεάν ασφάλεια, φθηνή ρωσική ενέργεια, φθηνές κινεζικές εισαγωγές – και τώρα καλείται να πληρώσει το τίμημα.
Ο Ντράγκι περιέγραψε το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας ως άρρηκτα συνδεδεμένο με την τεχνολογία – cloud, κυβερνοασφάλεια, τεχνητή νοημοσύνη, δορυφορικές επικοινωνίες. Αυτά απαιτούν διεθνή συνεργασία. Ο Μυτιληναίος συμφώνησε πως η άμυνα πρέπει να γίνει συλλογική υπόθεση, με σαφές σχέδιο και βιομηχανική υποστήριξη.
Στενότερη συνεργασία
Και οι δύο συμφώνησαν στην ανάγκη στενότερης συνεργασίας με τη Βρετανία. «Το Brexit είναι μια lose-lose κατάσταση», είπε ο Μυτιληναίος, εκφράζοντας την ευχή να δει τη Βρετανία να επιστρέφει στην ΕΕ.
Οσον αφορά την απανθρακοποίηση, ο Μυτιληναίος τόνισε ότι η Ευρώπη πλήρωσε ακριβά την πράσινη μετάβαση, με κλείσιμο μονάδων και απώλεια παραγωγικής ισχύος, ενώ η άμυνα δεν μπορεί να βασίζεται σε κινεζικά μέταλλα. Ο Ντράγκι σημείωσε ότι η ενεργειακή αυτάρκεια της ΕΕ περνά από τις ΑΠΕ, αλλά προϋποθέτει έλεγχο τιμών και επενδύσεις σε υποδομές.
Η συζήτηση έκλεισε με αναφορά στην Ελλάδα. Ο Μυτιληναίος μίλησε για έξι χρόνια πολιτικής σταθερότητας και πρόοδο της οικονομίας. Ο Ντράγκι έκλεισε λέγοντας: «Πέρασαν δέκα χρόνια από το δημοψήφισμα. Ενα έχω να πω: συγχαρητήρια στον ελληνικό λαό».