Δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού σε ένα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον διαμηνύει στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του ΔΝΤ Αλφρεντ Κάμερ, τονίζοντας ότι για την Ελλάδα η ενίσχυση των buffers και των μεταρρυθμίσεων παραμένουν ζωτικής σημασίας. Ο κ. Κάμερ, ο οποίος συμμετείχε στο 29th Annual Economist Government Roundtable, επισημαίνει επίσης ότι η Ελλάδα συνεχίζει να αντιμετωπίζει αρκετά διαρθρωτικά εμπόδια στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.
Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι πολύ ταραγμένη. Ποιες συνέπειες βλέπετε για την Ευρώπη και ποιο θα ήταν το χειρότερο σενάριο;
Ο αντίκτυπος στις παγκόσμιες τιμές ενέργειας και μετοχών εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η σύγκρουση. Τουλάχιστον προς το παρόν, φαίνεται να έχει περιοριστεί. Μια πιθανή κλιμάκωση της σύγκρουσης θα αποτελούσε κίνδυνο για την παγκόσμια οικονομία και τις οικονομικές προοπτικές της Ευρώπης. Τα κύρια κανάλια είναι οι τιμές ενέργειας, οι διαταραχές εφοδιασμού, η αστάθεια της χρηματοπιστωτικής αγοράς και, τέλος, η ευρύτερη γεωπολιτική αβεβαιότητα. Συγκεκριμένα, μια παρατεταμένη διαταραχή, ιδίως όσον αφορά την προμήθεια πετρελαίου ή LNG, θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναζωπύρωση του πληθωρισμού και σε αυστηρότερες χρηματοοικονομικές συνθήκες. Αυτό θα υπονόμευε σημαντικά την ανάπτυξη και θα περιέπλεκε τη συνεχιζόμενη ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής. Εάν οι τιμές της ενέργειας παραμείνουν υψηλότερες για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αυτό θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει την ανταγωνιστικότητα των ενεργοβόρων τομέων.
Μπορεί η Ευρώπη να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις της εσωτερικής αγοράς σε ένα τόσο ταραγμένο περιβάλλον;
Βασική προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς, υποστηριζόμενη από ένα βελτιωμένο κανονιστικό περιβάλλον, αυξημένη κινητικότητα του εργατικού δυναμικού και μια πλήρως ολοκληρωμένη αγορά ενέργειας. Αυτό, σε συνδυασμό με την πρόοδο σε μια εύρυθμη λειτουργία της Ενωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένης της Ενωσης Κεφαλαιαγορών και της Τραπεζικής Ενωσης, θα βοηθήσει στη μείωση των εσωτερικών εμπορικών φραγμών, στην τόνωση της καινοτομίας, στην ενίσχυση της παραγωγικότητας και στην προσέλκυση επενδύσεων. Ενώ η βαθύτερη ολοκλήρωση σε επίπεδο ΕΕ είναι απαραίτητη, οι μεταρρυθμίσεις σε εθνικό επίπεδο παραμένουν εξίσου σημαντικές. Οι προτεραιότητες ανά χώρα πρέπει να προχωρήσουν για να κλείσουν τα κενά στην παραγωγικότητα. Παράλληλα, ένας μεταρρυθμισμένος προϋπολογισμός της ΕΕ (ΠΔΠ) που διαθέτει περισσότερους πόρους για τα ευρωπαϊκά δημόσια αγαθά μπορεί να χρησιμεύσει ως ένα ισχυρό εργαλείο για την ευθυγράμμιση των εθνικών δράσεων με τις κοινές ευρωπαϊκές προτεραιότητες. Μόνο μια ισχυρότερη και πιο βαθιά ολοκληρωμένη ενιαία αγορά μπορεί να διατηρήσει την ευημερία και την ποιότητα ζωής της Ευρώπης εν μέσω αυξανόμενων εξωτερικών και εσωτερικών πιέσεων.
Εχετε τονίσει ότι η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει τις δημόσιες επενδύσεις διατηρώντας τη δημοσιονομική βιωσιμότητα. Τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα, ιδίως μετά το RRF;
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες με κορυφαίες επιδόσεις στις εκταμιεύσεις του RRF και την εκτέλεση έργων, ειδικά σε υποδομές, πράσινη ενέργεια και ψηφιοποίηση. Εχουν βοηθήσει την Ελλάδα, μαζί με την ακλόνητη εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, να γίνει καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας, έχουν βελτιώσει την είσπραξη εσόδων μέσω καλύτερης φορολογικής συμμόρφωσης και έχουν επιταχύνει τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης. Η προτεραιότητα της κυβέρνησης θα πρέπει να είναι η διατήρηση αυτής της δυναμικής, ενώ παράλληλα προετοιμάζεται για την περίοδο μετά το RRF. Αυτό σημαίνει διατήρηση της δημοσιονομικής σύνεσης για την περαιτέρω ενίσχυση των δημόσιων οικονομικών, δημιουργώντας παράλληλα αποθέματα ασφαλείας ώστε να υπάρχει χώρος για δαπάνες προτεραιότητας, όπως σε δημόσιες επενδύσεις, στην υγεία, την εκπαίδευση. Απαιτούνται επίσης συνεχείς διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να επιτραπεί στις ιδιωτικές επενδύσεις να αναλάβουν δράση. Είναι ενθαρρυντικό ότι τα τρέχοντα σχέδια των Αρχών ευθυγραμμίζονται σε μεγάλο βαθμό με αυτούς τους στόχους.
Βλέπετε συγκεκριμένους λόγους που καθιστούν την Ελλάδα πιο ευάλωτη στις εντάσεις στη Μέση Ανατολή;
Οπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τα κύρια κανάλια είναι οι τιμές ενέργειας, οι διαταραχές εφοδιασμού, η χρηματοοικονομική αστάθεια και η γεωπολιτική αβεβαιότητα. Η Ελλάδα ενδέχεται να αντιμετωπίσει ορισμένες πρόσθετες ευπάθειες. Η γεωγραφική της εγγύτητα σε σημεία ανάφλεξης, σε συνδυασμό με την ακόμη υψηλή εξάρτησή της από τις εισαγωγές ενέργειας, αυξάνει την έκθεσή της. Η ελληνική οικονομία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό και τη ναυτιλία, που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στην περιφερειακή αστάθεια και στις διαταραχές στις παγκόσμιες εμπορικές οδούς. Ωστόσο, η Ελλάδα έχει βελτιώσει σημαντικά την ανθεκτικότητά της τα τελευταία χρόνια με βελτιωμένα δημόσια οικονομικά, ισχυρότερο τραπεζικό σύστημα και ένα πιο διαφοροποιημένο ενεργειακό μείγμα. Αυτές οι εξελίξεις ενισχύουν την ικανότητα της χώρας να απορροφά εξωτερικά σοκ. Ωστόσο, δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού σε ένα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον. Η ενίσχυση των μακροοικονομικών αποθεμάτων ασφαλείας και η προώθηση των μεταρρυθμίσεων παραμένουν ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της σταθερότητας.
Πώς μπορεί η Ελλάδα να αντιμετωπίσει προκλήσεις όπως τις χαμηλές επενδύσεις και παραγωγικότητα, το δημογραφικό και την κλιματική αλλαγή;
Παρότι η Ελλάδα ξεπέρασε σε επιδόσεις τις περισσότερες χώρες της ΕΕ τα τελευταία χρόνια, η διαδικασία «ανάρρωσης» για την Ελλάδα δεν έχει τελειώσει ακόμη και εξακολουθούν να υπάρχουν αρκετά διαρθρωτικά εμπόδια στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Η αντιμετώπιση των εμποδίων απαιτεί ολοκληρωμένη στρατηγική που ευθυγραμμίζει τις εθνικές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες με ευρύτερες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες.