Ο Con Pape, στην αρχή της έκτης δεκαετίας της ζωής του και ο Demos Michalopoulos, κάπου στα 55 του, είναι μηχανικοί στο επάγγελμα, αλλά και ερασιτέχνες μελισσοκόμοι.
Όπως λέει ο Con, «η μαθηματική σκέψη και η τεχνική τους κατάρτιση» τους κάνει να βρίσκουν τη μελισσοκομία τόσο συναρπαστική, κάτι παραπάνω από ένα χόμπι, έναν τρόπο να διατηρούν μια αρχαία ελληνική παράδοση την οποία κληρονόμησαν από τους μεγαλύτερους.
Ο Con είναι επίσης και σέρφερ, ξεκινώντας «λόγω κρίσης μέσης ηλικίας», όπως λέει χαριτολογώντας.
«Είμαι σχεδόν 62, δεν το μετάνιωσα στιγμή, και οι αγαπημένες μου παραλίες είναι το Bells Beach και το Torquay».
ΤΟ ΚΕΝΤΡΙ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ, ΤΟ ΜΕΛΙ ΤΟΥ ΓΙΟΥ
Ο Con ασχολείται με τις μέλισσες σχεδόν 20 χρόνια, έχοντας διδαχθεί από τον πεθερό του, ο δε Demos έχει ξεκινήσει νωρίτερα, καθώς έμαθε από τον πατέρα του, που σήμερα έχει φύγει από τη ζωή.
«Ο πατέρας μου, όταν ήμουν παιδί, μου είπε “έλα να μάθεις”», θυμάται ο Demos.
Ο Con λέει ότι ο πεθερός του ήταν μελισσοκόμος από μικρό παιδί και του μετέδωσε την αγάπη του για το μέλι.
«Με πήγε πίσω, εκεί που είχε τις μέλισσες. Έπιασε μία, την έβαλε πάνω μου και με τσίμπησε. Μετά μου είπε: “Αφού δεν πέθανες, μάλλον κάνεις για μελισσοκόμος”. Και κάπως έτσι ξεκίνησε».
Η μελισσοκομία απαιτεί μια ιδιαίτερη σκέψη και αντικείμενο υπομονής, εξηγεί.
«Είμαι υπομονετικός άνθρωπος και, όπως και στη μηχανική, η μελισσοκομία απαιτεί μεθοδική σκέψη. Υπάρχει ένα μαθηματικό στοιχείο καθώς οι μέλισσες λειτουργούν με μαθηματική ακρίβεια. Η δομή της κυψέλης, αλλά και η κοινωνική τους οργάνωση, έχουν μια λογική που μπορούμε να κατανοήσουμε».
ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΗΣ ΚΥΨΕΛΗΣ
Ο Con και ο Demos γοητεύονται από την πολύπλοκη κοινωνική δομή των μελισσών.
«Δεν λειτουργεί μεμονωμένα, είναι ένα ολόκληρο σύστημα», λέει ο Con.
«Η βασίλισσα είναι μέρος του συστήματος και η κύρια λειτουργία της είναι να γεννά αυγά. Οι εργάτριες οργανώνουν τα πάντα. Οι θηλυκές μέλισσες αποτελούν το 99% της κυψέλης και είναι εκείνες που φροντίζουν τη βασίλισσα, την ταΐζουν, την προστατεύουν, μαζί με ολόκληρη την κυψέλη».
Όπως εξηγεί ο ίδιος, «υπάρχουν μέλισσες που φροντίζουν τα νεογνά, εργάτριες που μαζεύουν τη γύρη και το νέκταρ. Όταν σκεφτείς την πολυπλοκότητα όλου αυτού του συστήματος, είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Μου αρέσει να τις παρατηρώ όταν πηγαινοέρχονται, αλλά και η διαδικασία της παραγωγής μελιού με συναρπάζει».
«Τελικά, το μέλι είναι αυτό που μετράει και η παραγωγή του εξαρτάται από την εποχή», λέει ο Con.
Ο Demos μπήκε στον κόσμο της μελισσοκομίας ακολουθώντας τα βήματα του πατέρα του, που την ασκούσε μέχρι να φύγει από τη ζωή. Ήταν ο μόνος που τον βοηθούσε τότε και σήμερα συνεχίζει την παράδοση ως έναν προσωπικό φόρο τιμής. «Συνεχίζω να το κάνω ως φόρο τιμής στον πατέρα μου, αλλά μερικές φορές αναρωτιέμαι για πόσο ακόμη. Παίρνει πάρα πολύ χρόνο. Καμιά φορά χρειάζεσαι βοήθεια γιατί είναι δύσκολο να τα κάνεις όλα μόνος σου».
Αγαπά «τον τρόπο που εργάζονται οι μέλισσες καθώς η καθεμία έχει τον δικό της ρόλο και αποστολή».
ΤΟ ΜΕΛΙ, ΟΙ ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΗ ΦΥΣΗ
Ο Con αναφέρει την κλιματική αλλαγή ως σοβαρό παράγοντα που επηρεάζει την παραγωγή.
«Τα τελευταία χρόνια η παραγωγικότητα έχει πέσει, ειδικά σε σύγκριση με δέκα χρόνια πριν, όταν είχα σχεδόν 100 κιλά μέλι σε μία μόνο σεζόν».
Οι μέλισσες, λέει, είναι δείκτες περιβαλλοντικής αλλαγής.
«Η ρύπανση και η κλιματική αλλαγή έχουν αλλάξει τον τρόπο και την εποχή που ανθίζουν τα λουλούδια και αυτό μπερδεύει τις μέλισσες. Τα δέντρα και τα λουλούδια ανθίζουν εκτός εποχής. Οι καημένες οι μέλισσες δεν βρίσκουν τίποτα την άνοιξη και περιμένουν μέχρι το τέλος του καλοκαιριού. Φέτος πήρα μέλι στις αρχές του χειμώνα, ενώ κανονικά η καλύτερη εποχή είναι άνοιξη και καλοκαίρι».
Ο Con και ο Demos διατηρούν ευρωπαϊκές μέλισσες, που δίνουν μεγαλύτερη ποσότητα μελιού. Υπάρχουν και κάποιες μικρές, μαύρες αυστραλιανές μέλισσες που δεν τσιμπούν, βγάζουν μέλι, αλλά σε πολύ μικρές ποσότητες.
«Η παραγωγή τους δεν συγκρίνεται – δεν είναι βιώσιμη επιλογή να διατηρείς μόνο γηγενείς μέλισσες», λένε.
Η γεύση του μελιού εξαρτάται από τα άνθη και τη γύρη, λένε και οι δύο.
«Όταν έχω μεγάλη παραγωγή, χαρίζω μέλι. Λατρεύω τη γεύση του, είναι ανθώδες και δεν έχει υποστεί καμία αλλοίωση».
Ούτε ο Con ούτε ο Demos παστεριώνουν το μέλι τους.
«Όλα τα θρεπτικά συστατικά και τα ένζυμα παραμένουν γιατί είναι ωμό μέλι. Πολλά εισαγόμενα μέλια αναμειγνύονται με σιρόπια καλαμποκιού ή άλλα φθηνά υποκατάστατα», εξηγεί ο Con.
ΜΙΑ ΤΕΧΝΗ ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΕΙ ΧΕΡΙΑ ΚΑΙ ΧΑΝΕΤΑΙ
Ο Demos τονίζει ότι η όλη διαδικασία είναι εξαιρετικά χρονοβόρα και χρειάζεται χέρια.
«Βγάζεις τα πλαίσια από την κυψέλη, τα δίνεις σε κάποιον μέσα στο σπίτι για να πας να φέρεις τα υπόλοιπα. Μετά κόβεις τα κελιά με τα χέρια και τα βάζεις στον εκχυλιστή που λειτουργεί με φυγόκεντρο δύναμη. Καθώς περιστρέφεται, το μέλι εκτοξεύεται έξω, ενώ η κερήθρα μένει άθικτη και επαναχρησιμοποιείται».
Ο ίδιος χρησιμοποιεί χειροκίνητο εκχυλιστή, που σημαίνει ότι η βοήθεια είναι απαραίτητη.
Οι μελισσοκόμοι φορούν προστατευτικές στολές και χρησιμοποιούν καπνό για να ηρεμούν τις μέλισσες.
«Ο καπνός τις κάνει λίγο πιο ήρεμες. Αν θέλεις να πάρεις λίγο μέλι ή να κάνεις επιθεώρηση, ανοίγεις την κυψέλη και καπνίζεις. Μπαίνουν σε μια κατάσταση ύπνωσης και υποχωρούν προς τα μέσα, αντί να σου επιτεθούν νομίζοντάς σε ως αρκούδα που πάει να τους κλέψει το μέλι… Αλλά δεν πρέπει να βάλεις υπερβολικά πολύ καπνό», λέει ο Demos.
Αν και ο Demos λατρεύει την παραγωγή μελιού και θέλει να τιμήσει τη μνήμη του πατέρα του, δεν είναι αισιόδοξος για τη συνέχεια. Λέει ότι όλη η γνώση που έχει αποκτήσει θα «θαφτεί» μαζί του.
«Η σύγχρονη ζωή είναι πολύ πιεστική για να διατηρείς κυψέλες. Πρέπει να έχεις πραγματικό ενδιαφέρον και χρόνο».
Όταν ήταν νεότερος πήγαινε σε συναντήσεις συλλόγων μελισσοκόμων.
«Πήγα σε μερικές, αλλά ακόμη και τότε, όλοι οι άλλοι ήταν μεγαλύτεροι από εμένα».
Ο Con και ο Demos είναι ερασιτέχνες μελισσοκόμοι, άνθρωποι που έλκονται από την τάξη και την πολυπλοκότητα των μελισσών και δεμένοι με την παράδοση. Η μελισσοκομία είναι γι’ αυτούς κάτι πολύ περισσότερο από την παραγωγή μελιού. Είναι μνήμη, παρακαταθήκη και ο παλμός της φύσης που συνεχίζει να βουίζει για όσους θέλουν να τον αφουγκραστούν.
The post Οι μηχανικοί… της κυψέλης: Ομογενείς μελισσοκόμοι συνδυάζουν παράδοση και επιστήμη appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.