Την επικαιρότητα απασχολεί τελευταία η έξαρση των μωβ μεδουσών σε περιοχές της χώρας και ο ενοχλητικός αντίκτυπός της στα καλοκαιρινά μπάνια. Μπορούν, όμως, οι συγκεκριμένες μέδουσες να ωφελήσουν τον άνθρωπο;
Προσπαθώντας να αναδείξουν κι αυτήν την πτυχή, με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα, τα «Νέα» επικοινώνησαν με τον Επαμεινώνδα Χρήστου, Διευθυντή Ερευνών του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, ώστε να του θέσουν αυτό το ερώτημα για τον τομέα της αλιείας και πιο συγκεκριμένα, την χρησιμότητα της μωβ μέδουσας ως δόλωμα για ψάρια, που την καταναλώνουν, όπως οι ξιφίες, τα φεγγαρόψαρα, οι τόνοι, οι γόπες, τα σκουμπριά και τα σαφρίδια. Η απάντηση, όμως, εδώ ήταν αρνητική: «Τεχνικά δεν γίνεται. Είναι δύσκολο. Ακόμα και στο στάδιο του αυγού, το οποίο είναι μικρότερο του χιλιοστού, πώς θα το βρεις και θα το μαζέψεις; Δεν αξίζει να σπαταληθεί ενέργεια για αυτήν την διαδικασία. Είναι ασύμφορο».
Ωστόσο αρνητική ήταν κι η απάντηση που έδωσε ο κύριος Χρήστου και για τους τομείς της φαρμακοβιομηχανίας και του καλλωπισμού: «Μέχρι στιγμής, δεν δίνει κάτι η μωβ μέδουσα στον άνθρωπο. Η μέδουσα Aequorea victoria αποτελεί την πηγή ενός μοναδικού μορίου, της «πράσινης φθορίζουσας πρωτεΐνης», που έχει φέρει επανάσταση στη βιοϊατρική έρευνα. Αυτή η ανακάλυψη, που έδωσε το βραβείο Νόμπελ Χημείας 2008, στηρίζεται στην ιδιότητα της βιοφωταύγειας αυτής της μέδουσας. Παράλληλα, υπάρχουν άλλες μέδουσες, από τις οποίες προέρχονται ουσίες, που χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία καλλυντικών για ανάπλαση κι ενυδάτωση του δέρματος».
Ενώ μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει κάτι για την εμπορική εκμετάλλευση της μωβ μέδουσας, ο κύριος Χρήστου αναφέρει: «Έχουν ξεκινήσει έρευνες προς αυτήν την κατεύθυνση. Διερεύνηση της διατροφικής αξίας της P. noctiluca έδειξε, μεταξύ άλλων, παρουσία σημαντικών διατροφικών οξέων (εικοσαπεντανοϊκό και εικοσιδυαεξανοϊκό οξύ), καθώς και αντιοξειδωτικά μέταλλα. Η μελέτη, τέλος, προτείνει την αξιοποίησή της για την παρασκευή φυσικής τροφής και συμπληρωμάτων διατροφής (Costa et al. 2019, Marine Drugs). Επίσης, η κατανάλωση μικροπλαστικών, που διαπιστώθηκε για την P. noctiluca, μπορεί να συνεισφέρει στην εκτίμηση της κατάστασης μικροπλαστικής ρύπανσης μιας περιοχής και στον κίνδυνο μεταφοράς μικροπλαστικών μέσα στο τροφικό πλέγμα (Rapp et al. 2021, Marine Pollution Bulletin; Albano et al. 2021, International Journal of Environmental Studies)».
Παρ’ όλα αυτά, ο Διευθυντής Ερευνών του ΕΛ.ΚΕ.ΘΕ. τονίζει: «Σαφέστατα, υπάρχουν πτυχές, που δεν έχουν διαφωτιστεί», οδηγώντας στο εξής συμπέρασμα: η έρευνα, σε βάθος χρόνου, θα δείξει με ποιον τρόπο μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο η μωβ μέδουσα.
Επιμέλεια: Σταύρος Μαρινόπουλος
Πηγή: Επαμεινώνδας Χρήστου, Διευθυντής Ερευνών του ΕΛ.ΚΕ.ΘΕ.