Με διαφορά μόλις δύο ετών η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία… σκόνταψε σε ενδεχόμενες ευθύνες ελλήνων υπουργών τόσο για τη σύμβαση 717 που συνδέεται με την τραγωδία των Τεμπών όσο και με τις επιδοτήσεις που εκταμιεύτηκαν από τα ευρωπαϊκά ταμεία και χορηγήθηκαν με πελατειακά και κομματικά κριτήρια μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Ωστόσο, η κυβέρνηση και στη μία και στην άλλη περίπτωση επέλεξε και επιλέγει να ακολουθήσει την οδό της Εξεταστικής Επιτροπής, και μάλιστα γυρίζοντας το «ρολόι» της έρευνας πολλά χρόνια πίσω, σε βάθος χρόνου, επιχειρώντας με τον τρόπο αυτό, όπως λένε δικαστικές πηγές, να… προσπεράσει το πόρισμα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας που αμελλητί, κατά το Σύνταγμα, διαβίβασε τον φάκελο στη Βουλή, ως έχουσα την αποκλειστική αρμοδιότητα για τη διερεύνηση τυχόν ποινικών αδικημάτων των πρώην υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη.
«Αν για έναν απλό πολίτη η εισαγγελική Αρχή διαπίστωνε έπειτα από έρευνα ενδείξεις για την τέλεση αξιόποινης πράξης, θα ακολουθούσε η εξέτασή του με την ιδιότητα του υπόπτου και αναλόγως στο τέλος της διαδρομής ή θα ασκείτο εις βάρος του ποινική δίωξη ή, αν δεν επιβεβαιώνονταν οι ενδείξεις, ο φάκελος θα ετίθετο στο αρχείο. Και όλα αυτά τα στάδια βέβαια θα ολοκληρώνονταν σε χρόνο τέτοιο που δεν θα κινδύνευε η πράξη να υποπέσει σε παραγραφή και ο ύποπτος να παραμείνει στη σφαίρα του απυρόβλητου», συμπληρώνει η ίδια πηγή δίνοντας ένα «σχολικό παράδειγμα» για το τι ακριβώς συμβαίνει όταν ο ελεγχόμενος δεν είναι πολιτικό πρόσωπο και δεν έχει κανενός είδους ασυλία.
Μεταξύ ασυλίας και ατιμωρησίας
Με την επιλογή, ωστόσο, της Εξεταστικής αντί της Προανακριτικής Επιτροπής, όπως επισημαίνεται, αλλάζουν τα δεδομένα. Ετσι, για την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ, που τον τελευταίο καιρό βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της πολιτικής και δικαστικής επικαιρότητας και έπεται και συνέχεια, όπως λένε οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ, προκρίνεται από την κυβέρνηση το «μοντέλο» που ακολουθήθηκε με τη σύμβαση 717, για την οποία συστήθηκε Εξεταστική Επιτροπή με μηδενικό αποτύπωμα σε ό,τι αφορά την αναζήτηση ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών που είχαν καταλήξει και τότε στη Βουλή με βάση δικογραφία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.
«Αραγε, πόσες ακόμα δικογραφίες θα πρέπει να διαβιβάσει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για να κινηθεί η προβλεπόμενη από το Σύνταγμα διαδικασία για αδικήματα που φέρονται να έχουν διαπραχθεί από υπουργούς κατά την άσκηση των καθηκόντων τους; Δεν θα έπρεπε να ξεκινήσει έρευνα και ανάλογα με τα ευρήματα και τα στοιχεία να προχωρήσει ή όχι η διαδικασία; Ποια είναι τα όρια ανάμεσα στην ασυλία και την ατιμωρησία;».
Τα ερωτήματα που διατυπώνονται από νομικούς, πολλά, αλλά οι απαντήσεις μπορεί να μη δοθούν ποτέ καθώς στη διαδρομή της διερεύνησης της υπόθεσης του ΟΠΕΚΕΠΕ… παραμονεύει ο κίνδυνος της παραγραφής, της συμπλήρωσης της αποσβεστικής προθεσμίας, με αποτέλεσμα, αν δεν ακολουθηθούν εγκαίρως οι συνταγματικά προβλεπόμενες κοινοβουλευτικές διαδικασίες, οι όποιες τυχόν ευθύνες να πάνε στις ελληνικές καλένδες.
Μόνο τυχαία δεν είναι η αναφορά της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στην πρόσφατη επίσημη ανακοίνωσή της, με αφορμή τη διαβίβαση του φακέλου στη Βουλή για τους δύο πρώην υπουργούς, για το άρθρο 86 του Συντάγματος που, όπως επισημαίνεται, καθιστά «αδύνατη την πλήρη εκτέλεση των καθηκόντων της EPPO και επιβάλλει τη διάσπαση της εν εξελίξει έρευνάς της για ό,τι αφορά την πιθανή ποινική ευθύνη μελών της ελληνικής κυβέρνησης».
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία όφειλε να συμμορφωθεί και έτσι ακριβώς έπραξε με την ισχύουσα εθνική νομοθεσία, η οποία απαγορεύει στους εισαγγελικούς λειτουργούς – εθνικούς και ευρωπαίους – να ερευνούν επί της ουσίας και να ασκούν δίωξη κατά εν ενεργεία ή πρώην μελών της ελληνικής κυβέρνησης. Ωστόσο, κατά την άποψη της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, αυτό «περιορίζει την αρμοδιότητα της EPPO, κατά παράβαση του κανονισμού». Και μάλιστα στην ίδια ανακοίνωση σημειώνεται πως έχει ήδη αναφέρει το θέμα αυτό στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς πρόκειται για ζήτημα συμβατότητας μεταξύ του δικαίου της ΕΕ και του εθνικού δικαίου.
Το κουβάρι των αποκαλύψεων
Και ενώ οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες μόλις δρομολογούνται, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης να έχουν ήδη καταθέσει προτάσεις για σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής, οι έρευνες του κλιμακίου των ελλήνων εντεταλμένων ευρωπαίων εισαγγελέων συνεχίζονται προς κάθε κατεύθυνση και για πολιτικά πρόσωπα, βουλευτές και πρώην υπουργούς. Η συνδυαστική αξιολόγηση του συνόλου των στοιχείων που έχουν στα χέρια τους, η απομαγνητοφώνηση όλων των συνομιλιών που νομίμως έχουν καταγραφεί με βάση δικαστικά βουλεύματα και η αποκωδικοποίηση εγγράφων και ηλεκτρονικών αρχείων που είχαν κατασχεθεί στο πλαίσιο της μεγάλης εφόδου στα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ εκτιμάται ότι θα φέρουν στη Βουλή, πιθανότατα προς τον Σεπτέμβριο, νέο πακέτο δικογραφίας που μπορεί να περιλαμβάνει και νέα πρόσωπα.
Αξίζει, δε, να σημειωθεί ότι όσο το κουβάρι των αποκαλύψεων ξετυλίγεται, στο ελληνικό γραφείο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας φτάνουν συνεχώς νέες καταγγελίες για παράνομες επιδοτήσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Καταγγελίες που για να διαπιστώσει κανείς τη βασιμότητά τους θα πρέπει πρώτα να τις ελέγξει σε βάθος και ουσιαστικά χωρίς διάθεση να κλείσει τα μάτια σε καμία από αυτές, ακόμα και αν είναι ορισμένες εξ αυτών ανώνυμες.