Ο βίος και η πολιτεία του

Διαβάζω το ρεπορτάζ του in.gr για τα άγνωστα πρακτικά της σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών την 6η Ιουλίου 2015, μια μέρα μετά το δημοψήφισμα, και πρέπει να ομολογήσω ότι δεν γίνομαι σοφότερος. Ο,τι ήξερα επιβεβαιώνεται. Την ώρα που γράφω, δεν έχω ακούσει την καραμανλική πτέρυγα του καθεστώτος της κωλοτούμπας, τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, που επρόκειτο να δώσει συνέντευξη αργά χθες το βράδυ, αλλά είμαι βέβαιος πως τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει τη γνώμη για όσα ζήσαμε: με το περήφανο Οχι η χώρα είχε μπει σε τροχιά εξαφάνισης από τον χάρτη και ο πρωθυπουργός του Οχι, ο Αλέξης Τσίπρας, έψαχνε συμπαραστάτες στο πολιτικό σύστημα να επικυρώσουν τη στροφή του, την ακύρωση δηλαδή του δημοψηφίσματος και την εσπευσμένη αποδοχή μνημονίου, του χειρότερου απ’ όλα, για να σωθεί πρωτίστως ο ίδιος και δευτερευόντως οτιδήποτε άλλο μπορούσε να σωθεί. Εντρομοι οι πολιτικοί αρχηγοί του έδωσαν την ανοχή που ζητούσε και τον παρότρυναν να προχωρήσει, με εξαίρεση τον Δημήτρη Κουτσούμπα, που ενώ κατά βάθος συμφωνούσε με την κίνηση, είχε την πολυτέλεια να νίψει τας χείρας του.

Η 6η Ιουλίου, δηλαδή, δεν ήταν η μεγάλη μέρα που ο Τσίπρας έσωσε τη χώρα. Ηταν η μέρα κατά την οποία, έντρομος, είδε την καταστροφή που ερχόταν αν επέμενε στην πολιτική με την οποία έγινε πρωθυπουργός. Το Οχι που έγινε Ναι ήταν ο τρόπος του για να σωθεί πρωτίστως ο ίδιος.

Αλλά μέχρι τότε, είχε πει και είχε κάνει τα πάντα, συμβάλλοντας στην καλλιέργεια της ψευδαίσθησης ότι, εκτός του μνημονίου, εκτός δηλαδή της πρωτοφανούς διευκόλυνσης που έκανε η Ευρώπη σε ένα χρεοκοπημένο κράτος στο ανατολικό άκρο της, υπήρχαν εναλλακτικές λύσεις που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ώστε να μην πληγεί ο τρόπος ζωής στη χώρα, να μη μεταρρυθμιστεί τίποτα. Αυτό το παραμύθι υιοθέτησε από την αρχή της χρεοκοπίας – και με αυτό το παραμύθι συναντήθηκε με τα πλήθη των Αγανακτισμένων της πάνω και της κάτω πλατείας που έψαχναν να βρουν πολιτικές και πρόσωπα για νέες ταυτίσεις.

Και τι δεν είπε, και τι δεν έκανε μετά τη χρεοκοπία. Ανέχτηκε τη βία και, σε πολλές περιπτώσεις, την υποκίνησε ή την κάλυψε. Η δολοφονία των τριών εργαζομένων της Μαρφίν, αν ενδιαφερόταν, θα μπορούσε να είναι μια καμπή για τις συνέπειες της πολιτικής του. Κι όμως, εκείνος δεν αναθεώρησε τίποτα. Πολιτική του ήταν η εχθροπάθεια και ο διχασμός, η χειραγώγηση του Τύπου και της Δικαιοσύνης, αυτά ήταν το υποτιθέμενο νέο που εκπροσωπούσε απέναντι στο υποτιθέμενο παλιό που ήθελε να εκτοπίσει. Η εξέλιξη των πραγμάτων έδειξε ότι το νέο που επαγγελλόταν ήταν ίσως και πιο παλιό από το παλιό – δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι σήμερα αλληλοστηρίζονται με την καραμανλική πτέρυγα της ΝΔ, με τον πρωθυπουργό που διόγκωσε το δημόσιο χρέος και τον υπουργό τον υπεύθυνο για τη δημόσια τάξη που, μετά τη δολοφονία Γρηγορόπουλου, άφησε την Αθήνα να καεί.

Τα υπόλοιπα για τον Τσίπρα συνοψίζονται στα συνθήματά του: «Η αριστεία είναι ρετσινιά», «Εξαρτάται από ποια πλευρά της μολότοφ βρίσκεσαι», «Θα σκίσω τα μνημόνια με έναν νόμο και με ένα άρθρο», «Γκόου μπακ κυρία Μέρκελ, γκόου μπακ κύριε Σόιμπλε» και πολλά άλλα. Τα συνθήματά του, όλα τα συνθήματά του, είτε αποδείχτηκαν ιδεοληψίες είτε αποδείχτηκαν ψέματα.

Κατανοώ ότι ο Αλέξης Τσίπρας θέλει διακαώς να επιστρέψει στο πολιτικό προσκήνιο. Καλώς να ‘ρθει – αλλά δεν έχουμε ξεχάσει τον βίο και την πολιτεία του.