Ο εύφορος βούρκος

Τι είναι συναρπαστικότερο για τον πολίτη (άρα τι είναι δραστικότερο πολιτικά); Το ερώτημα κοινοβουλευτικού ακαδημαϊσμού «Προανακριτική, Εξεταστική στη Βουλή» ή οι καταπληκτικοί διάλογοι «οπεκεπέδων» που δημοσιεύονται καθημερινά στον μιντιακό χώρο;

Ε. Χαιρέτης: «Είναι εκτός πληρωμής;». Γ. Ξυλούρης: «Ναι όξω αφού είναι δεσμευμένο ΑΦΜ». Ε. Χαιρέτης: «Ο Ζερβός με τον Βοϊδάκη τον π…στη». Και πιο κάτω: Γ. Ξ. «Τη Δευτέρα έχω ραντεβού με τον Βορίδη. Εμιλήσαμε λίγο τηλεφωνικά αλλά με κωδικούς. Του λέω ρε ό,τι έχεις βγάλ’ το στον αέρα να πάει να γ…θεί. Τι έγινε, χ…κε η φοράδα στ΄ αλώνι για μια έδρα του Αυγενάκη, να τη πάρει. Να πάει με τη Λατινοπούλου να την πάρει. Να κατέβει ανεξάρτητος να την πάρει».

Οι συνομιλίες πέρα από τη ζωντάνια και τη δύναμη του ωμού, με τα λουμπενικά χαρακτηριστικά, δεν μένουν στην αισθητική, επεκτείνονται και στον πολιτικό σχεδιασμό. Περιέχουν πολιτικά πρόσωπα, εκλογικές περιφέρειες, συνενώσεις, διασπάσεις κομμάτων κ.λπ. Τα δείγματα συμπυκνώνουν αυτό που ξέρουμε. Τη διαπλοκή και την εκλαΐκευσή της που αρχιτεκτονεί την παραγόμενη πολιτική.

Το επόμενο στάδιο ποιο θα είναι; Πέρα από τη (χλιαρή ίσως) σύγκρουση των κομμάτων με την κυβέρνηση, η ουσιαστική κρίση έρχεται όχι τόσο από την αντιπολίτευση, όσο από την εσωτερική διάβρωση. Είναι απλό και σύνηθες. Οταν τα ποσοστά ενός κόμματος εξουσίας αδυνατίζουν, πολλοί βουλευτές πρόκειται να μείνουν άνεργοι. Ο επαγγελματικός ανταγωνισμός διαλύει τις εσωκομματικές σχέσεις ίσως περισσότερο από τη ρουσφετοκεντρική δομή και τα ήθη. Αυτό που θα δούμε στη συνέχεια του σκανδάλου ΟΠΕΚΕΠΕ, θα είναι οι υπονομευτικές διαρροές και τα αλληλοκαρφώματα μεταξύ αγωνιούντων στελεχών. Πτώση είναι η διάβρωση, όχι η κατάρρευση.

Το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι η τέλεια εικονογράφηση αυτού που συγκροτεί το νεοελληνικό παράδειγμα. Ενας παρακρατικός μηχανισμός που στηρίζει και καλύπτεται από πολιτικά πρόσωπα. Εθνική Οικονομία, είναι αυτός ο σφετερισμός. Εχεις την πολιτική εύνοια, μπορείς να παίρνεις δουλειές. Εσύ και τα σόγια σου. Οι διάλογοι που διαβάζονται φωναχτά, απλώς κάνουν πιο συναρπαστικό το θεατρικό έργο σκληρού ρεαλισμού. Αυτό είναι ο τόπος μας. Αυτή είναι η διαχείριση της δημοκρατίας που επιλέξαμε. Ο υπουργός στηρίζεται στους τοπικούς κομματάρχες οι οποίοι δρουν με το αζημίωτο. Είναι άδικο να τυλίγονται όλοι στην ιδιοτέλεια (οι τίμιοι ιδεολόγοι, όμως, δεν κυριαρχούν). Υπήρχαν περιπτώσεις παλαιότερα με τις «διανοίξεις αγροτικών οδών». Με μια μεταχειρισμένη μπουλντόζα αγορασμένη από μάντρα, ο άλλος βαφτιζόταν εργολάβος και πλούτιζε. Ακριβώς με αυτή την πολιτική εύνοια. Προσοχή, δεν μιλάμε για σχεδιασμένη ορθολογική αγροτική, ορεινή οδοποιία, αλλά για ένα παιχνίδι της τυχαιότητας. Τον επόμενο χρόνο με τις βροχές ο δρόμος καταστρεφόταν.

Τα ευρωπαϊκά κονδύλια τόσων δεκαετιών, σε μεγάλο βαθμό έτσι σπαταλήθηκαν. Οι «του κόμματος» αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του εθνικού ενδιαιτήματος. Η «διόρθωση», οι περίφημες «τομές», οι «αξιολογήσεις», οι «μεταρρυθμίσεις» και τα «μαχαίρια στο κόκκαλο», συνήθως αποσυντίθενται μέσα στην ηθικολογία και την εκλογοθηρία.

Ο Δημήτρης Σεβαστάκης είναι ζωγράφος και καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ