Θα απαξιωθούν τα περιουσιακά στοιχεία εκατομμυρίων ιδιοκτητών σε όλη τη χώρα αν δεν συνεχιστεί η δυνατότητα τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών και αλλαγής χρήσεως στα κτίρια, η οποία λήγει σε εννέα μήνες, δηλαδή στις 31 Μαρτίου 2026.
Αυτό υποστηρίζει μιλώντας στα « ΝΕΑ» ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, δικηγόρος Στράτος Παραδιάς. Κι αυτό θα συμβεί επειδή, όπως εξηγεί, η σύνταξη της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου έχει δείξει ότι δεν υπάρχει στην πράξη διαμέρισμα, κατάστημα, γραφείο, αποθήκη κ.λπ. που να μην παρουσιάζει κάποια απόκλιση, μικρή ή μεγάλη, από τα σχέδια της οικοδομικής του άδειας, κατά κανόνα από τον χρόνο κατασκευής του, ή κάποια διαφοροποίηση στη χρήση του.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ, οι περισσότερες αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης στις πολυκατοικίες δεν έχουν γίνει από τους σημερινούς ιδιοκτήτες και γι’ αυτό οι σημερινοί ιδιοκτήτες (κληρονόμοι ή αγοραστές) ούτε καν το γνωρίζουν.
«Το μαθαίνουν έκπληκτοι από τους μηχανικούς όταν γίνεται επιθεώρηση και λεπτομερής επιμέτρηση για την έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας, ενόψει σύνταξης κάποιου συμβολαίου, και αγανακτισμένοι όταν στη συνέχεια θα εμπλακούν στη διαδικασία της τακτοποίησης αλλά και της διορθωτικής δήλωσης στο Ε9, στον δήμο τους αλλά και στα νέα Μητρώα Ακινήτων που έρχονται ολοταχώς» συμπληρώνει.
Οι «τυχεροί» και οι «άτυχοι»
Αλλά αυτοί είναι οι «τυχεροί», κατά τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ. Οι «άτυχοι», όπως επισημαίνει, θα είναι όλοι οι υπόλοιποι, που θα απαξιωθούν πλήρως οι περιουσίες τους αν σταματήσει να ισχύει η δυνατότητα τακτοποίησης και δεν θα μπορούν να κάνουν τίποτε πλέον για αυτό. «ΤΑ ΝΕΑ» με τη βοήθεια του πολιτικού μηχανικού (ΕΜΠ) και τεχνικού συμβούλου της ΠΟΜΙΔΑ Κώστα Καράμπαμπα παρουσιάζουν τους 5+2 λόγους για τους οποίους οι ιδιοκτήτες δεν πρέπει να αποστερηθούν το δικαίωμα να τακτοποιούν τις αυθαίρετες κατασκευές και τις αλλαγές χρήσεις στα κτίρια τους και τις συνέπειες αν αυτό δεν πραγματοποιηθεί.
- Θα μπλοκαριστούν όλες οι μεταβιβάσεις
Για να πραγματοποιηθεί μεταβίβαση εν ζωή οποιουδήποτε ακινήτου είναι απαραίτητη η σύνταξη της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας η οποία έχει ως προαπαιτούμενο να έχουν τακτοποιηθεί οι τυχόν αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης που έχουν πραγματοποιηθεί στο κτίριο ή στη συγκεκριμένη οριζόντια ιδιοκτησία. Αυτό σημαίνει ότι από την 1/4/2026 όσες ιδιοκτησίες έχουν αυθαιρεσίες που δεν έχουν τακτοποιηθεί αυτομάτως αποκλείονται από τις εν ζωή μεταβιβάσεις με αποτέλεσμα να «παγώσει» και να απαξιωθεί η ακίνητη περιουσία εκατομμυρίων πολιτών, αλλά και το Δημόσιο να χάσει μια σημαντική πηγή εσόδων του.
- Θα απαξιωθούν τα κληρονομούμενα ακίνητα
Θα απαξιωθούν και οι ιδιοκτησίες όσων κληρονόμησαν ακίνητα που εν αγνοία τους είχαν αυθαίρετες κατασκευές, αφού από την 1/4/2026 θα μπορούν να κάνουν αποδοχή κληρονομιάς, αλλά δεν θα έχουν το δικαίωμα να τις τακτοποιήσουν και κατ’ επέκταση να τις πουλήσουν ή να τις μεταβιβάσουν με γονική παροχή στα παιδιά τους.
- Εν μέσω κρίσης στέγης, δεν θα μπορούν να πραγματοποιηθούν σοβαρές αδειοδοτούμενες ανακαινίσεις κατοικιών
Λόγω της πολύχρονης κρίσης που πέρασε ο κλάδος της οικοδομής στη χώρα μας, με αποτέλεσμα την περιορισμένη ανοικοδόμηση, σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών πώλησης ακινήτων αλλά και των ενοικίων, οι πολίτες έχουν στραφεί στην ανακαίνιση των υφιστάμενων κατοικιών για ιδιοκατοίκηση ή και εκμίσθωση. Στις περισσότερες περιπτώσεις ανακαινίσεων θα χρειαστεί να εκδοθεί άδεια «μικρής κλίμακας» για εσωτερικές διαρρυθμίσεις.
- Δεν θα μπορεί να γίνει υπαγωγή σε προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης
Ολα τα κρατικά και ευρωπαϊκά προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών έχουν ως προαπαιτούμενο την τακτοποίηση τυχόν αυθαίρετων κατασκευών και αλλαγών χρήσεων στα υπαγόμενα κτίρια. Συνεπώς από 1/4/2026 όλες οι κατοικίες με ατακτοποίητες αυθαιρεσίες ή αλλαγή χρήσης δεν θα μπορούν να υπαχθούν σε κανένα τέτοιο πρόγραμμα με ευνόητα αποτελέσματα για τη λειτουργικότητα και εντέλει την αξία τους.
- Δεν θα μπορούν να διορθώνονται λανθασμένα συμβόλαια
Τον Οκτώβριο του 2024 (σ.σ.: άρθρο 16 του Ν. 5142/2024) δόθηκε η ευκαιρία της μονομερούς διόρθωσης πράξεων σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας και διόρθωσης συμβολαίων που είχαν υπογραφεί μέχρι 1/5/2024, βασισμένων σε ελλιπείς και λανθασμένες τακτοποιήσεις και βεβαιώσεις μηχανικών. Ετσι, είναι απόλυτα αναγκαίο οι παραπάνω ευεργετικές διατάξεις να παραμείνουν σε εφαρμογή για πολύ χρόνο, και όχι μόνο μέχρι 31/3/2026, έτσι ώστε να μπορούν να διορθώνονται τα λανθασμένα συμβόλαια, οποτεδήποτε ανακαλυφθούν τα λάθη αυτά, και να μην «παγώσουν» στο μέλλον οι μεταβιβάσεις.
- Θα αρχίσει η επιβολή προστίμων
Μέχρι να ολοκληρωθεί πλήρως η καταγραφή των ακινήτων στο Εθνικό Κτηματολόγιο, στο νέο Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων του Εθνικού Κτηματολογίου και στην πλατφόρμα Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ) της ΑΑΔΕ, θα πρέπει να παραμείνει ανοικτή η δυνατότητα πολεοδομικής τακτοποίησης, αλλά και η δυνατότητα διόρθωσης των εμβαδών των ιδιοκτησιών στο Ε9 και στους δήμους, τουλάχιστον χωρίς πρόστιμα.
- Θα γεμίζει η χώρα με χιλιάδες παρατημένες οικοδομές
Στην αναγκαία γενική παράταση της προθεσμίας των τακτοποιήσεων θα πρέπει να συμπεριληφθεί και πάλι η δυνατότητα τακτοποίησης αυθαιρέτων της Κατηγορίας 5 (μεγάλες αυθαίρετες κατασκευές) η οποία έχει καταργηθεί από τον Σεπτέμβριο του 2020, με αποτέλεσμα ήδη να έχει γεμίσει η χώρα μας – και έπεται συνέχεια – με χιλιάδες παρατημένες και απαξιωμένες οικοδομές, πραγματικά «κουφάρια».