Η επόμενη μέρα από την απόφαση του πολέμαρχου Χαλίφα Χαφτάρ (ο όρος «στρατάρχης» του πέφτει πολύ…) να «απελάσει» την επίσημη αντιπροσωπεία της ΕΕ από τη Βεγγάζη βρήκε τις Βρυξέλλες να απαντούν μάλλον αμήχανα και την ελληνική κυβέρνηση να σκληραίνει τη στάση της στο προσφυγικό-μεταναστευτικό.
«Η κυβέρνηση στέλνει μήνυμα αποφασιστικότητας: η δίοδος στην Ελλάδα κλείνει, και αυτό είναι μήνυμα και προς τους διακινητές και στους δυνητικούς πελάτες τους. Η αντίδρασή μας και η στάση μας θα είναι νόμιμη και πολύ αυστηρή», είπε χαρακτηριστικά από το βήμα της Βουλής ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Είχαν προηγηθεί – πέρα βεβαίως από το «θερμό επεισόδιο» με τον Χαφτάρ – αλλεπάλληλες αφίξεις προσφύγων από τη Λιβύη στην Κρήτη, οι οποίες οδήγησαν σε αναρτήσεις, δημοσιεύματα και σχόλια που κατέληγαν ουσιαστικά στο ίδιο συμπέρασμα: Η Κρήτη «βουλιάζει» και οι ροές είναι πλέον τόσο μεγάλες που απειλείται η οικονομική και κοινωνική συνοχή του νησιού.
Είναι, όμως, έτσι τα πράγματα; Μήπως είναι ακόμη χειρότερα ή μήπως κάποιοι υπερβάλλουν; Και αν ναι, για ποιο λόγο το κάνουν; Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι αριθμοί είναι αυτοί που συχνά μας προσφέρουν πολύτιμη βοήθεια για να βρούμε την απάντηση, αποφεύγοντας τις «κακοτοπιές». Ας δούμε τι μας λένε, λοιπόν, με βάση τα επίσημα στοιχεία.
Πρώτον: Η βάση δεδομένων της αρμόδιας υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες (UNHCR) δείχνει ότι στο πρώτο εξάμηνο του 2025 – για την ακρίβεια, από την 1η Ιανουαρίου ως την 6η Ιουλίου – έχουν εισέλθει παράτυπα στην Ελλάδα 19.790 άνθρωποι. Εξ αυτών, οι 17.598 μέσω θαλάσσης και οι υπόλοιποι 2.192 δια ξηράς (διασχίζοντας τον Έβρο). Η τάση δείχνει ότι, εάν δεν υπάρξει κάποια μεγάλη ανατροπή, το έτος θα κλείσει με λιγότερες αφίξεις σε σύγκριση με το 2024, όταν συνολικά έφτασαν στην Ελλάδα πάνω από 62.000 πρόσφυγες, πιθανότατα δε και από το 2023, όταν ο αντίστοιχος αριθμός άγγιξε τις 49.000.
Συμπέρασμα: Ο «συναγερμός» που έχει σημάνει δεν δικαιολογείται από τους αριθμούς.
Δεύτερον: Η Κρήτη είναι αλήθεια πως δέχεται αυτή την περίοδο «φορτίο» ασυνήθιστα υψηλό, τόσο σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ελλάδα όσο και έναντι των προηγούμενων ετών. Μέχρι στιγμής, συγκεκριμένα, έχουν πατήσει στο νησί από τις αρχές του έτους σχεδόν 8.000 άνθρωποι, αριθμός που αντιπροσωπεύει κάπου το 40% των συνολικών αφίξεων σε ελληνικό έδαφος. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, δεν πρόκειται για αριθμό ιδιαιτέρως μεγάλο εάν συγκριθεί με τους 620.000 περίπου κατοίκους του νησιού και, πολύ περισσότερο, με τα 5,3 εκατ. των τουριστών που υποδέχθηκε φέτος στο έδαφός του – κάτι που σημαίνει πως διαθέτει την ικανότητα και τις υποδομές για να τους εξυπηρετήσει.
Συμπέρασμα: Η «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» για την οποία κάνουν λόγο ορισμένοι δεν στοιχειοθετείται.
Τρίτον: Η αύξηση των ροών στη συγκεκριμένη διαδρομή, Λιβύη-Κρήτη, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, χωρίς να έχει προκύψει κάποιο νέο πολεμικό μέτωπο στη βόρεια Αφρική ούτε να έχει συμβεί κάποια μεγάλη φυσική καταστροφή, αποδεικνύει πρακτικά ότι πρόκειται για μια συνειδητή επιλογή των «αφεντικών» της Τρίπολης και της Βεγγάζης. Του Ντμπεϊμπά και του Χαφτάρ, δηλαδή, οι οποίοι έχουν ανοίξει τη στρόφιγγα προκειμένου να παζαρέψουν ανταλλάγματα (πρωτίστως υλικά, αλλά και διπλωματικά) από τις Βρυξέλες και τις άμεσα ενδιαφερόμενες χώρες. Και όχι, βεβαίως, επειδή ενδιαφέρονται να προσφέρουν καλύτερη ζωή στις εκατοντάδες χιλιάδες των «κολασμένων» που γίνονται πρόσφυγες, όπως έχει αποδειχθεί και στην περίπτωση της Τουρκίας και του «προστάτη» τους Ερντογάν.
Συμπέρασμα: Η λύση βρίσκεται στο «παζάρι» μαζί τους για τη μοιρασιά – δρόμο που, εμμέσως πλην σαφώς, έχει επιλέξει και η ΕΕ.
Τέταρτον: Αρκετές από τις χώρες προέλευσης των προσφύγων που φτάνουν στην Ελλάδα, όπως και άλλες που είναι ενδιάμεσοι σταθμοί, βρίσκονται στη σημερινή τους κατάσταση επειδή εκεί τους έφερε η αντιμετώπισή τους από την «πολιτισμένη Δύση». Στο Αφγανιστάν, για παράδειγμα, που είναι πρώτο στη σχετική λίστα με μερίδιο της τάξης του 35%, το αντιδραστικό και ανελεύθερο καθεστώς των Ταλιμπάν αποτελεί δημιούργημα των ΗΠΑ και της CIA, από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Η Αίγυπτος, που βρίσκεται στη δεύτερη θέση με 22,3%, κυβερνάται από το ανελεύθερο καθεστώς του Αμπντελφατάχ αλ-Σίσι, «φίλου» της Ελλάδας, της Κύπρου και της ΕΕ. Στο δε Σουδάν, που φιγουράρει τρίτο με 11,3%, μαίνεται εμφύλιος πόλεμος με διακύβευμα τη μοιρασιά του φυσικού του πλούτου και εμπλοκή και των δυνάμεων του Χαφτάρ,
Συμπέρασμα: Όταν χτίζονται τείχη και φυλακές για τους πρόσφυγες, καλό είναι κάποιοι να μην ξεχνούν τις ευθύνες τους για την ύπαρξή τους.
Πέμπτον: Ο όρος «παράτυπη μετανάστευση» έχει νόημα μόνο όταν υφίσταται το αντίθετό της, δηλαδή η νόμιμη μετανάστευση. Αυτό, όμως, δεν ισχύει στις περισσότερες περιπτώσεις, καθώς δύσκολα μπορεί κανείς να φανταστεί ότι όσοι έχουν φτάσει στην Κρήτη, την Ελλάδα και συνολικά την Ευρώπη ρισκάροντας τη ζωή τους και «σκοτώνοντας» τις οικονομίες τους θα μπορούσαν απλώς να πάρουν μια προσωρινή βίζα από τις αντίστοιχες διπλωματικές αντιπροσωπείες στις χώρες τους, έτσι ώστε να έρθουν και να ζητήσουν άσυλο δια της τυπικής οδού.
Συμπέρασμα: Η υποκρισία δεν βοηθά.