Κάτι σκοτεινό κινείται ξανά στην Αθήνα. Στο Θησείο, το Μοναστηράκι, την Πλάκα, εκεί όπου καθημερινά συναντιούνται ντόπιοι και επισκέπτες, εμφανίστηκαν ομάδες που θυμίζουν άλλες εποχές. Ντυμένοι στα μαύρα, οργανωμένοι, επιθετικοί. Δεν ήταν μια διαδήλωση, δικαίωμα του κάθε πολίτη, αλλά μια επίδειξη δύναμης. Ο στόχος σαφής: η πρόκληση φόβου και η στοχοποίηση ανθρώπων με βάση τη φυλή, τη θρησκεία ή την ταυτότητά τους.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το βλέπουμε, ξέρουμε πού οδηγεί. Στην ιστορία του 20ου αιώνα έχουμε πολλά παραδείγματα από τέτοιες εκστρατείες φόβου που ξεκίνησαν με «περιπολίες» και «παρελάσεις επίδειξης δύναμης» και κατέληξαν να τρομοκρατούν μειονότητες, να επιβάλλουν σιωπή, να στρώνουν το έδαφος για την καταστροφή της δημοκρατίας.
Στην Ελλάδα, μόλις πριν από λίγα χρόνια, η Χρυσή Αυγή ακολούθησε την ίδια διαδρομή. Με την «παρουσία στις γειτονιές», με λόγια μίσους, με επιθέσεις στους πιο αδύναμους. Ωσπου φτάσαμε στη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Και τότε τελείωσαν οι αυταπάτες. Μόνο που αυτή τη φορά δεν μπορούμε να πούμε πως δεν ξέραμε. Δεν έχουμε το άλλοθι της άγνοιας.
Η Αθήνα είναι μια πόλη ανοιχτή, δημοκρατική, ανεκτική. Μια πόλη που ανήκει σε όλους, που ελεύθερα μπορούν να εκφράζουν την άποψή τους, όχι σε εκείνους που φαντάζονται ότι μπορούν να επιβάλλουν τον φόβο και τη βία στον δημόσιο χώρο. Μια πόλη που δεν ανέχεται τον ρατσισμό, τον αντισημιτισμό, τον τραμπουκισμό. Που στηρίζεται στη διαφορετικότητα, στη συμβίωση, στην ελευθερία. Αυτές είναι οι αξίες που μας ορίζουν και αυτές έχουμε χρέος να υπερασπιστούμε.
Το φαινόμενο που βλέπουμε να ξεπροβάλλει ξανά είναι βαθιά πολιτικό. Είναι η συστηματική προσπάθεια κάποιων να επαναφέρουν το μίσος ως κανονικότητα, να χτίσουν πάνω στην ανοχή μας προς το ακραίο, να δοκιμάσουν τις αντοχές της κοινωνίας και των θεσμών. Αυτό όμως δεν μπορεί και δεν πρέπει να περάσει.
Δεν αρκεί να δηλώνουμε ότι είμαστε κατά. Οφείλουμε να είμαστε παρόντες. Να σηκώσουμε το βάρος της ευθύνης μας ως πολίτες, ως φορείς λόγου, ως μέλη μιας δημοκρατικής κοινωνίας. Να μη σωπαίνουμε. Να μη συνηθίζουμε. Να μη συμβιβαζόμαστε με το λίγο, όταν διακυβεύεται το θεμελιώδες.
Ομολογώ ότι με ξάφνιασε η σιωπή πολλών ανθρώπων που περίμενα να μιλήσουν. Ακόμα περισσότερο, με ανησύχησε η ευκολία με την οποία κάποιοι έσπευσαν να κάνουν την κουλτούρα της τρομοκράτησης του άλλου, αντικείμενο μικροπολιτικής. Να συμψηφίσουν, να θολώσουν τα νερά, να μετατρέψουν το αυτονόητο σε πεδίο κομματικής αντιπαράθεσης. Η Αθήνα δεν πρέπει να γυρίσει πίσω. Οσοι τη θέλουμε ελεύθερη και ζωντανή για όλους, ας το πούμε καθαρά. Μισόλογα δεν χωράνε: ή παίρνεις θέση ή αφήνεις χώρο στο σκοτάδι.