Από τη μία είναι οι πρακτικές «λύσεις» που θα μπορούν να έχουν άμεση εφαρμογή, άρα και αντίκρισμα, στην καθημερινότητα του πολίτη. Από την άλλη είναι οι «διαρθρωτικές αλλαγές» σαν το εθνικό σχέδιο για το νερό, που ετοιμάστηκε υπό την εποπτεία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Κωστή Χατζηδάκη και παρουσιάζεται σήμερα στο Μέγαρο Μαξίμου για να επικοινωνηθεί δημοσίως ως ριζική αλλαγή του μοντέλου διαχείρισης υδάτων. Με τις πρώτες το Μαξίμου επιχειρεί να καλλιεργήσει εικόνα γείωσης με τα προβλήματα της κοινωνίας, με τις δεύτερες να ξεθολώσει το μεταρρυθμιστικό προφίλ. Και αυτές μαζί συνθέτουν τη στρατηγική «θετικών ειδήσεων», με την οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης αγωνιά να μπλοκάρει τις απώλειες των τελευταίων εβδομάδων από το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ο γαλάζιος επικοινωνιακός μηχανισμός είναι επί ποδός με αναλύσεις των κυλιόμενων μετρήσεων και των αναζητήσεων στα social media, υπό τον φόβο της κοινωνικής αντιπολίτευσης – εκείνης που το Μαξίμου έχει αποτύχει, κατά διαστήματα, να ελέγξει. Το γεγονός ότι οι πολίτες φέρνουν ψηλά στην πολιτική ατζέντα τα προβλήματά τους φάνηκε στην κυβερνητική παρέμβαση για τις τραπεζικές χρεώσεις: στη σκιά έντονων αντιδράσεων το Σαββατοκύριακο, με οργισμένες ή δηκτικές αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ελήφθη απόφαση να μη χαθεί χρόνος για μια δραστική ρύθμιση. Για μια «ουσιαστική παρέμβαση με κοινωνικό πρόσημο (…) απόδειξη ότι το κράτος αντιλαμβάνεται, καταλαβαίνει και δρα» σύμφωνα με τον Κυριάκο Πιερρακάκη και επειδή «οι τραπεζικές υπηρεσίες πρέπει να εξυπηρετούν τον πολίτη, δεν πρέπει να τον επιβαρύνουν άδικα» σύμφωνα με το χθεσινό βίντεο του Μητσοτάκη στο Tik Tok – παρεμβάσεις και οι δύο με πολιτικό χαρακτήρα.
Το λάθος της υποτίμησης
Στην κυβερνητική και την κομματική έδρα αναγνωρίζουν ότι δεν έχουν άνεση πια για υποτίμηση γεγονότων και αντιδράσεων ή για παρατεταμένους άστοχους χειρισμούς, ιδίως στο σημερινό περιβάλλον φθοράς. Το έχουν διαπιστώσει από το πρώτο μισό της δεύτερης τετραετίας: όταν αποφάσισαν καθυστερημένα τον χειμώνα του 2024 να ανοίξουν τα αφτιά στους θεσσαλούς αγρότες χωρίς να κρατήσουν τελικά τα τρακτέρ μακριά από την Πλατεία Συντάγματος ή όταν γιγαντωνόταν το μέτωπο με τους ελεύθερους επαγγελματίες, με αποτέλεσμα η ΝΔ να πληρώσει το πολιτικό κόστος στην ευρωκάλπη. Η ορμή της κοινωνικής αντιπολίτευσης επιβεβαιώθηκε περισσότερο από κάθε άλλη φορά φέτος, στο δίμηνο Φεβρουαρίου – Μαρτίου της πολιτικής και κοινωνικής αναταραχής. Μπορεί να πήρε τότε τεράστιες διαστάσεις πάνω στην τραγωδία των Τεμπών (στους κάκιστους πολιτικούς χειρισμούς της κυβέρνησης, για την ακρίβεια) αλλά, όπως συμφωνούσαν οι αναλυτές, περιλάμβανε σειρά ζητημάτων που έφεραν κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών και διάψευση των προσδοκιών τους. Ηταν μία από τις φορές που οι κυβερνώντες είχαν υποτιμήσει ή δεν είχαν νιώσει σωστά τον παλμό της κοινωνίας, με αποτέλεσμα να τρέχουν πίσω από τις εξελίξεις μπαίνοντας σε ζώνη διαρκούς απολογίας, άμυνας και damage control.
Οι δικηγόροι και οι κτηνοτρόφοι
Μπορεί από το Μαξίμου να μιλούν συνεχώς για «την πρώτη κυβέρνηση που επιδεικνύει τέτοια αντοχή στη δεύτερη τετραετία της και αναγνώριση από τους πολίτες σε σχέση με τα υπόλοιπα κόμματα», όμως γνωρίζουν τη δυσκολία διαχείρισης της κοινωνικής αντιπολίτευσης, εφόσον αυτή δεν αποκωδικοποιείται εγκαίρως. Στα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη φτάνουν αυτές τις μέρες και νέες διαμαρτυρίες: από δικηγόρους που προαναγγέλλουν κινητοποιήσεις και καλούν σε συστράτευση όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες, εφόσον η κυβέρνηση διατηρήσει το όριο απαλλαγής ΦΠΑ για τις δικηγορικές υπηρεσίες στις 10.000 ευρώ, που είναι, όπως λένε, από τα χαμηλότερα επίπεδα της Ευρώπης, διαμηνύοντας ότι δεν θα δεχτούν ως δικαιολογία την επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού εξαιτίας του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ. Αλλά και από κτηνοτρόφους οι οποίοι βρέθηκαν χθες στην Ηρώδου Αττικού φωνάζοντας «δεν είμαστε οι κλέφτες του ΟΠΕΚΕΠΕ, είμαστε ο παραγωγικός κόσμος» και παραδίδοντας στο φυλάκιο του Μαξίμου υπόμνημα με αιτήματα- προβλήματα του κλάδου (ζωονόσοι, αποζημιώσεις για ζωοτροφές, κατανομή επιδοτήσεων).
Ακρίβεια και Στεγαστικό
Κι αυτά ενόσω τροφοδότης της κοινωνικής δυσαρέσκειας παραμένουν οι πτυχές της ακρίβειας, εξού και οι παραδοχές ότι το αυξημένο κόστος ζωής αποτελεί διαρκή πίεση για τους πολίτες. Σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη, «το διαθέσιμο εισόδημα χρειάζεται ενίσχυση» (ΕΡΤ), με δεδομένο ότι προτάσεις για στοχευμένες φοροελαφρύνσεις εξετάζονται από τον Πρωθυπουργό και το οικονομικό επιτελείο ενόψει της ΔΕΘ – και ενός δημοσιονομικού χώρου 1,5 δισ. «Το πρόβλημα έχει και δημογραφική διάσταση, εκτός από την οικονομική» σημείωσε ο Μαρινάκης, αναφερόμενος στις ανάγκες της μεσαίας τάξης, των μονογονεϊκών οικογενειών και των νοικοκυριών με δύο ή περισσότερα παιδιά. Πέραν των εισοδημάτων, το στεγαστικό πρόβλημα – και η όξυνσή του κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα – βρίσκεται στον πυρήνα των παρασκηνιακών συσκέψεων προετοιμασίας για τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες ως μείζον θέμα που αφορά οριζόντια την κοινωνία.