Λεπτές ισορροπίες εντός και εκτός συνόρων διαμορφώνονται για την κυβέρνηση από τις δικές της επιλογές στο Μεταναστευτικό και από μια επιδεινούμενη εδώ και μήνες εικόνα στην Κρήτη. Η εξίσωση έχει ακόμα άγνωστες μεταβλητές σε επιχειρησιακό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο αλλά το Μέγαρο Μαξίμου επιχειρεί να τη μετατρέψει σε πολιτικό πλεονέκτημα, ενισχύοντας περισσότερο τη δεξιά στροφή, όπως θα επιβεβαιωθεί εντός των ημερών με το νομοσχέδιο που προετοίμασε ο προκάτοχος του Θάνου Πλεύρη στο υπουργείο, Μάκης Βορίδης.
Ήδη το τρίμηνο πάγωμα στην εξέταση αιτήσεων ασύλου όσων φτάνουν με βάρκες από τη Βόρεια Αφρική και η συνεχής επίκληση του «επιτυχημένου» μοντέλου «Εβρος, 2020» πιστοποιεί τη σκλήρυνση της στάσης της κυβέρνησης μπροστά στην «έκτακτη ασφυκτική κατάσταση» – κατά τον Κυριάκο Μητσοτάκη – «στα νότια θαλάσσια σύνορά μας». Μόνο που η προσπάθειά του να δείχνει ότι ελέγχει το μέτωπο – ένα από εκείνα που ιεραρχούν ψηλά η παραδοσιακά συντηρητική βάση της ΝΔ και τα δεξιότερα ακροατήρια αλλά και που είχε προσφέρει δημοσκοπικά άλματα στην κυβέρνηση με αποδοχή των ενεργειών της στον Εβρο από κεντρώους και κεντροαριστερούς – αποτελεί στην πραγματικότητα ένα νέο πεδίο δοκιμασίας. Υπάρχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά από την κρίση του 2020, άλλοι κίνδυνοι, πίεση χρόνου και όχι εγγυημένο αποτέλεσμα.
Κι αυτά για τέσσερις λόγους:
Πρώτον, η αναστολή ασύλου κινητοποίησε διεθνείς παράγοντες και θεσμούς, φέρνοντας τους κυβερνώντες στη δύσκολη θέση να παρέχουν εξηγήσεις.
Δεύτερον, τυχόν συνέχεια των ροών στο Λιβυκό για μεγάλο χρονικό διάστημα θα τεστάρει τις αντοχές του Λιμενικού και των υποδομών, όχι μόνο της Κρήτης αλλά της επικράτειας.
Τρίτον, μπορεί η κυβέρνηση να επιδιώκει στις επόμενες 20 μέρες αποτελέσματα στον σχεδιασμό της για κλειστή δομή στην Κρήτη, διαβεβαιώνοντας τους αυτοδιοικητικούς ότι οι μετανάστες θα προωθούνται γρήγορα στην ηπειρωτική χώρα, ωστόσο παραμένουν ισχυρές οι τοπικές ενστάσεις με ενδεικτικό το ψήφισμα του δημοτικού συμβούλιο Μινώα Πεδιάδας και τη διαμαρτυρία που προγραμματίζεται για το απόγευμα της Τρίτης στο πρώην στρατόπεδο Πλευράκη – Ζωγραφάκη στο Καστέλλι. Η αγωνία της κυβέρνησης για χαμηλούς τόνους με την τοπική κοινωνία, φαίνεται από το γεγονός ότι χαρακτηρίζει προσώρας «λογικό» το αίτημα να μην υπάρχουν φυλασσόμενες δομές δίπλα σε οικισμούς και ανάμεσα σε τουριστικές υποδομές.
Τέταρτον, το Μαξίμου σκληραίνει τη ρητορική στο εσωτερικό αλλά ούτε η Ευρώπη ούτε η Αθήνα βλέπουν διέξοδο από διακοπή κάθε γέφυρας με τη Βεγγάζη. Εξού και στη συζήτηση του Μητσοτάκη στη Ρώμη με την Ούρσουλα φον ντερ Λάειν, την Τζόρτζια Μελόνι και τον Μαλτέζο Ρόμπερτ Αμπέλα κρίθηκε αναγκαίο να οργανωθεί, έως το τέλος του Ιουλίου, νέα αποστολή στην Ανατολική Λιβύη και πάλι υπό τον επίτροπο Μάγκνους Μπρούνερ.
Η «ευθύνη της Ευρώπης»
Προ ημερών μέσω της γερμανικής εφημερίδας “Bild” ο Μητσοτάκης έστειλε το μήνυμα ότι «η Ελλάδα δεν είναι ένας ανοιχτός διάδρομος προς την Ευρώπη», μιλώντας ταυτόχρονα και για «ευθύνη της Ευρώπης», εστιάζοντας στην ανάγκη για κοινή στάση. Στην κυριακάτικη ανασκόπηση έργου, επανέλαβε ότι «η Ελλάδα δεν θα γίνει ξέφραγο αμπέλι», σπεύδοντας σε διαβεβαιώσεις (αποφασιστικότητας) ότι «δεν πρόκειται να κάτσουμε με σταυρωμένα χέρια – το έχουμε αποδείξει από το 2019 έως σήμερα, ασφαλίζοντας τα σύνορά μας στον Εβρο, στο βόρειο και ανατολικό Αιγαίο». Ο Πρωθυπουργός μιλάει για αυστηρή, αλλά «απολύτως νόμιμη και δικαιολογημένη» στάση και συνολικά η κυβέρνηση στρέφει τα (πολιτικά) βέλη στο ΠΑΣΟΚ, δεδομένου ότι το «παρών» της Χαριλάου Τρικούπη στην τροπολογία Πλεύρη για το άσυλο προκάλεσε και εσωκομματική αναστάτωση. Νίκος Ανδρουλάκης και Σωκράτης Φάμελλος βρέθηκαν από την Κυριακή στην Κρήτη, ενώ ο Μητσοτάκης το σχεδιάζει για την ερχόμενη εβδομάδα.