Έντονη ανησυχία προκαλεί η αύξηση των πυρκαγιών που καταγράφονται εξαιτίας ανθρώπινων δραστηριοτήτων και εργασιών στην ύπαιθρο κατά την τρέχουσα αντιπυρική περίοδο, σύμφωνα με τα έως σήμερα στοιχεία του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Αξιοσημείωτο είναι πως περισσότεροι από 600 παραβάτες έχουν ήδη τιμωρηθεί με διοικητικά πρόστιμα για παραβίαση διατάξεων πρόληψης πυρκαγιών, ενώ αρκετές από αυτές τις παραβάσεις είχαν ως αποτέλεσμα την εκδήλωση δασικών πυρκαγιών.
Το Υπουργείο επισημαίνει πως, στο πλαίσιο της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών, απαιτείται ισχυρότερη προσπάθεια για την αποτροπή ενάρξεων πυρκαγιών σε δάση, χορτολιβαδικές και αγροτικές εκτάσεις, αλλά και σε πάρκα, άλση πόλεων, οικιστικές περιοχές και γειτονικούς χώρους.
Τα βασικά σημεία που τονίζονται είναι τα εξής:
Αυστηρά Μέτρα Πρόληψης για Καύση & Εργασίες
• Απαγορεύεται η καύση υπολειμμάτων φυτικής βλάστησης (όπως κλαδέματα, υπολείμματα καλλιέργειας, ξηρά χόρτα), απορριμμάτων, καθώς και κάθε χρήση φλόγας στην ύπαιθρο, ανεξάρτητα από τον δείκτη επικινδυνότητας.
• Kατά τις ημέρες με δείκτη επικινδυνότητας κατηγορίας 4 (πολύ υψηλή) ή 5 (κατάσταση συναγερμού), αλλά και τις υπόλοιπες μέρες χωρίς τις κατάλληλες προφυλάξεις, απαγορεύονται οι θερμές εργασίες όπως ηλεκτροσυγκολλήσεις, οξυγονοκολλήσεις, κοπές, λείανσεις, καθώς και κάθε δραστηριότητα που παράγει σπινθήρες ή φλόγα.
• Απαγορεύεται αυστηρά η χρήση ειδών πυροτεχνίας στην ύπαιθρο όταν ο δείκτης επικινδυνότητας είναι 3 (υψηλή), 4 (πολύ υψηλή) ή 5 (συναγερμός), αλλά και οποιαδήποτε άλλη μέρα αν δεν τηρούνται τα προβλεπόμενα μέτρα.
• Απαγορεύεται επίσης το κάπνισμα μελισσών σε συνθήκες αυξημένου κινδύνου όπως παραπάνω, χωρίς να λαμβάνονται τα απαιτούμενα προληπτικά μέτρα.
Νομοθεσία & Βαρύτατες Ποινές
Σύμφωνα με τη 9η/2024 Πυροσβεστική Διάταξη (ΦΕΚ Β’ 2387), όλες οι απαγορευμένες ή επιτρεπόμενες εργασίες και δραστηριότητες στην ύπαιθρο υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες και υποχρεώσεις. Η μη τήρηση των διατάξεων αυτών μπορεί να οδηγήσει σε πρόστιμα που αγγίζουν ως και τις 50.000 ευρώ (βάσει της 19ης/2024 Πυροσβεστικής Διάταξης, ΦΕΚ Β’ 2550).
Ο νέος Ποινικός Κώδικας απαγορεύει αυστηρά τη διατήρηση φωτιάς, την εκτέλεση θερμών εργασιών, αλλά και τη χρήση συσκευών και πυροτεχνημάτων που προκαλούν σπινθήρες, σε όλη την ύπαιθρο όταν ο δείκτης επικινδυνότητας είναι 4 (πολύ υψηλή) ή 5 (συναγερμός). Οι παραβάτες αντιμετωπίζουν ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους και χρηματικό πρόστιμο τουλάχιστον 10.000 ευρώ. Σε περίπτωση που από τις ενέργειες αυτές προκληθεί σοβαρή πυρκαγιά, οι υπαίτιοι διώκονται για κακούργημα.
Επιπλέον, βάσει του νέου Ποινικού Κώδικα, ο εμπρησμός τιμωρείται με φυλάκιση ή κάθειρξη χωρίς δυνατότητα αναστολής ή εξαγοράς της ποινής, καθώς και με πρόστιμο έως 200.000 ευρώ. Ακόμη, οι προπαρασκευαστικές ενέργειες θεωρούνται επίσης κακουργηματικές πράξεις. Σε περιπτώσεις όπου ο εμπρησμός έχει αποτέλεσμα θανάτους, σοβαρές σωματικές βλάβες ή καταστροφή μεγάλης έκτασης δάσους, το δικαστήριο δύναται να αποφασίσει τη δήμευση περιουσίας του υπαίτιου.