Σε δυο ώρες θα επέστρεφε στη Μεγάλη Βρετανία, όπου ζει πια με τον σύζυγό της και τα τρία παιδιά τους: την 11χρονη Αριέλα, τον 9χρονο Τζόνας και τη μικρή τους, την 3χρονη Σεραφίνα. Μόλις είχαν τελειώσει οι 15 μέρες διακοπών τους στην Ελλάδα.
Εχουν περάσει 17 χρόνια από τότε που η 23χρονη τότε Καντίτζα Σάνκο έγινε γνωστή στο πανελλήνιο, όταν, με πρωτοβουλία της Ενωσης Γυναικών Αφρικής, συνόδευσε τον (τότε) πρόεδρο του Συνασπισμού Αλέξη Τσίπρα στη γιορτή για την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Ηταν μια συμβολική κίνηση που έχει μείνει στο μυαλό της. «Ηταν κάτι πολύ καλό», λέει, «γιατί ανέδειξε το πρόβλημα που αντιμετώπιζαν τα παιδιά των μεταναστών που δεν ήταν γνωστό. Ιδιαίτερα για τη δεύτερη γενιά μεταναστών τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα. Μετά από αυτό κινητοποιήθηκε κόσμος. Αλλαξε και ο νόμος… Τώρα πια τα παιδιά της δεύτερης γενιάς μεταναστών έχουν ελληνικό διαβατήριο και μπορούν να μετακινηθούν». Διηγείται πώς στα δικά της χρόνια δεν μπορούσαν, αντίθετα με τους φίλους τους, να ταξιδέψουν στο εξωτερικό. «Πάντα έμεναν πίσω. Χαμένες ευκαιρίες» λέει. Ηταν παιδιά που ουσιαστικά δεν υπήρχαν για το ελληνικό κράτος.
Από τα 12 στην Ελλάδα
Η ίδια έφτασε στη χώρα μας από τη Σιέρα Λεόνε σε ηλικία 12 ετών, όταν πέθανε η γιαγιά της η οποία τη φρόντιζε εκεί. Γιατί οι γονείς της Καντίτζα είχαν ήδη έρθει στην Ελλάδα – φέτος συμπληρώνονται 38 χρόνια από τότε. Φοίτησε στην αρχή σε διαπολιτισμικό σχολείο και στη συνέχεια σε Γενικό Λύκειο για να μπορέσει να δώσει Πανελλαδικές με σκοπό να σπουδάσει νοσηλευτική. Δεν έγραψε καλά και έτσι γράφτηκε σε ΤΕΕ (Τεχνικό Επαγγελματικό Εκπαιδευτήριο). Επειδή ήταν ήδη 18 ετών, ενήλικη δηλαδή, έπρεπε να βγάλει τη δική της άδεια παραμονής. Ομως καθώς η σχολή της δεν αναγνωριζόταν, για να πάρει την άδεια παραμονής χρειαζόταν να εργάζεται για να έχει ένσημα – βρήκε δουλειά σε ένα κομμωτήριο. Το πρωί πήγαινε στη σχολή και μετά στη δουλειά. Ούσα εθελόντρια στην εκκλησία της, πήγε για 18 μήνες σε ιεραποστολική αποστολή στην Αμερική. Οταν επέστρεψε είχε κερδίσει μια υποτροφία για σπουδές στο Ελληνοαμερικανικό Κολέγιο. Οταν, λοιπόν, πήγε για ανανέωση της άδειας παραμονής, της είπαν (πάλι) ότι επειδή δεν αναγνωριζόταν η σχολή, έπρεπε να εργάζεται. Η ίδια ήθελε, όμως, να σπουδάσει. Κι έτσι αποφάσισε να φύγει.
Στο μεταξύ, είχε γνωρίσει τον σημερινό σύζυγό της με τον οποίο παντρεύτηκαν το 2013 και πήγαν να εγκατασταθούν στην Αγγλία. Για ένα διάστημα, για επαγγελματικούς λόγους του δικηγόρου συζύγου της, μετακόμισαν στην Ισπανία. Τώρα πια μένουν ξανά στην Αγγλία, στο Τσίπενχαμ, κοντά στο Μπρίστολ. Εχει πάρει τη βρετανική ιθαγένεια – παράλληλα με αυτή της Σιέρα Λεόνε. Στην Αγγλία η Καντίτζα έκανε το όνειρό της πραγματικότητα – πήρε το πτυχίο της στη συμβουλευτική ψυχολογία. Οταν ετοιμαζόταν για το μεταπτυχιακό της, έμαθε ότι ήταν έγκυος στη μικρή της κόρη – οπότε δεν μπόρεσε, προς το παρόν. Σήμερα εργάζεται από το σπίτι.
Στη διάρκεια των διακοπών της 5μελούς οικογένειας στην Ελλάδα, ύστερα από 8 χρόνια, πήγαν αρχικά στην Αλεξανδρούπολη, όπου βαφτίστηκε ο γιος της μικρής της αδερφής που ζει εκεί (η άλλη αδερφή της ζει στη Γαλλία με τα δυο παιδιά της). Στη συνέχεια ταξίδεψαν όσο περισσότερο μπορούσαν: πήγαν στην Αίγινα, στο Ναύπλιο, στα Καμένα Βούρλα «όσο προλαβαίναμε μέσα σε δυο εβδομάδες». Συναντήθηκε με τις παλιές της φίλες και μας μιλά με συγκίνηση για αυτό. Με συγκίνηση μιλά και για τη συνάντηση της μητέρας της Αουα με τη μικρή εγγονή της Σεραφίνα για πρώτη φορά.
«Η καρδιά μου είναι εδώ»
Συζητούμε για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η ίδια ως μετανάστρια δεύτερης γενιάς στην Ελλάδα. «Τώρα δεν ισχύει, έχει αλλάξει κι ο νόμος… Και θα σας πω κάτι: βλέπω ορισμένους που έχουν φύγει, που έχουν εγκατασταθεί στην Αγγλία, δουλεύουν και δεν έχουν πρόβλημα. Και ξέρετε τι είναι το πιο ωραίο; Οτι όταν διαλέγουν για το πού θα πάνε διακοπές, γυρίζουν πάντα στην Ελλάδα. Δεν πάνε κάπου αλλού. Αυτή είναι η πατρίδα τους». Και η ίδια πως αισθάνεται; «Από την Αφρική δεν θυμάμαι πολλά, έφυγα μικρή από εκεί. Στην Ελλάδα μεγάλωσα, εδώ πέρασα όλη μου την εφηβεία. Τις πιο πολλές μου αναμνήσεις τις έχω από εδώ. Και μετά, στην Αγγλία, άρχισε μια άλλη ζωή. Νομίζω ότι η καρδιά μου είναι πιο πολύ εδώ». Τι ονειρεύεται, τι εύχεται για τα παιδιά της; «Να μπορέσουν να πετύχουν στη ζωή τους και να έχουν χαρά. Και να είναι καλοί άνθρωποι. Να μην είναι βάρος στην κοινωνία. Αυτό προσεύχομαι. Να μπορέσουν να προσθέσουν κάτι θετικό».
Κλείνοντας τη συζήτηση μας χαιρετάει με ένα: «Μου αρέσει πολύ το όνομά σας. Είναι ένα από τα αγαπημένα μου: Αντιγόνη και Ιφιγένεια».