Κατήφορος δίχως φρένα

Ο κατήφορος που ακολουθεί η καριέρα του Στέφανου Τσιτσιπά στα courts του επαγγελματικού τένις έχει αρχίσει πολύ πριν από εκείνο το απόγευμα της 8ης Αυγούστου 2024 στο Μοντρεάλ. Τότε που διέκοψε τον αγώνα του με τον Νισικόρι για να απαιτήσει από τον προπονητή και πατέρα του, Απόστολο, να φύγει από το γήπεδο, φωνάζοντάς του εν εξάλλω καταστάσει «Βγες έξω αυτή τη στιγμή!» και αναγκάζοντας τον διαιτητή να παρέμβει για να αποκαταστήσει την τάξη. Την επομένη με μια μακροσκελή ανακοίνωση ενημέρωσε το κοινό πως εφεξής ο πατέρας του θα παρέμενε πατέρας του, όχι όμως και προπονητής του.

Αλλά δεν ήταν αυτό το σημείο καμπής. Επί της ουσίας ο κατήφορος του Στέφανου Τσιτσιπά άρχισε μετά τον χαμένο τελικό του Ρολάν Γκαρός το 2021. Τότε, σε ηλικία 23 ετών, είχε φτάσει στο ζενίθ της καριέρας του δικαιολογώντας όλα τα καλά λόγια που ακούγονταν γι’ αυτόν από όταν ήταν παιδί. Η πορεία του ήταν διαρκώς ανοδική, είχε πατήσει στο νούμερο 4 της παγκόσμιας κατάταξης και σε εκείνον τον τελικό είχε προηγηθεί με 2-0 σετ του Νόβακ Τζόκοβιτς αγγίζοντας το πρώτο του τρόπαιο σε τουρνουά Γκραν Σλαμ. Δεν το κέρδισε, γιατί ο «Νόλε» απέδειξε πόσο μεγάλος είναι κάνοντας μια επική ανατροπή.

Ολοι όμως πίστεψαν πως ήταν θέμα χρόνου ώστε ο Στέφανος να κατακτήσει ένα Γκραν Σλαμ και να συνεχίσει την πορεία του προς το πάνθεον του παγκόσμιου τένις. Αρκούσε να διορθώσει μερικές μόνο μικρές λεπτομέρειες, να κάνει ένα ακόμα βηματάκι για να διαβεί τον Ρουβίκωνα. Δεν το έκανε. Σταθεροποιήθηκε για αρκετό καιρό στις κορυφαίες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης, έπαιξε έναν ακόμα τελικό Γκραν Σλαμ, στην Αυστραλία το 2023, όπου και πάλι έχασε από τον Τζόκοβιτς, αλλά την υπέρβαση δεν την έκανε ποτέ.

Εμεινε στάσιμος, και αυτή η στασιμότητα έβγαλε στην επιφάνεια τα προβλήματα που ως τότε κρύβονταν κάτω από το χαλί της προσμονής για την εκπλήρωση των υψηλών προσδοκιών. Για τον Στέφανο το μεγάλο πρόβλημα είναι στην πραγματικότητα ένα. Η οικογένειά του. Με μπαμπά και μαμά πρώην τενίστες μεγάλωσε μέσα στα courts και ουσιαστικά δεν είχε άλλη επιλογή από το να ασχοληθεί κι αυτός με το τένις. Νιώθοντας δε ότι έχει «ηθικό χρέος» απέναντί τους για όσα έκαναν για την καριέρα του, δεν κατάφερε ποτέ να απογαλακτιστεί. Δεν έβαλε ποτέ ξεκάθαρα όρια ανάμεσα στην προσωπική και την επαγγελματική του ζωή, που είναι απαραίτητα για την ομαλή λειτουργία και εξέλιξη και της μεν και της δε.

Επέτρεψε στον πατέρα του να γίνει προπονητής του, ενώ το μοντέλο αυτό πολύ δύσκολα μπορεί να λειτουργήσει επαγγελματικά, καθώς η σχέση πατέρα-γιου είναι από τη φύση της σε μεγάλο βαθμό ανταγωνιστική και η δράση εντός του πλαισίου της πολλές φορές προκαλεί αντίδραση. Επέτρεψε στη μητέρα του να έχει λόγο και άποψη ακόμα και για τον τρόπο που παίζει, πολλές φορές αντίθετη με αυτήν του πατέρα του. Όλο αυτό δημιούργησε ένα περιβάλλον που σταδιακά έγινε ασφυκτικό και ανάγκαζε τον Στέφανο να ξοδεύει την ενέργειά του περισσότερο στο πώς θα το διαχειριστεί παρά στο πώς θα βελτιωθεί και θα πετύχει ως αθλητής.

Μετά τα όσα έγιναν πέρυσι στο Μόντρεαλ ανάμεσα στον Στέφανο και τον Απόστολο Τσιτσιπά, ο πρώην φυσιοθεραπευτής του έλληνα πρωταθλητή, Τζερόμ Μπιάνκι, υπήρξε ιδιαίτερα αποκαλυπτικός μιλώντας στη γαλλική «Equipe»: «Ο Απόστολος αγαπά πολύ τον γιο του, αλλά είναι υπεύθυνος για τις σκοτεινές στιγμές του Στέφανου. Μιλάει τόσο πολύ που δεν ακούει παρά μόνο τον εαυτό του. Θέλει να ελέγχει τα πάντα και δεν άφηνε χώρο ούτε για οξυγόνο. Κάθε φορά που ο Στέφανος σκεφτόταν να σταματήσει τη συνεργασία με τον πατέρα του, η μητέρα του έτρεχε να του πει να μην το κάνει, γιατί “ο Απόστολος είχε αφιερώσει τη ζωή του γι’ αυτόν”. Τον έκαναν με αυτόν τον τρόπο να αισθάνεται ενοχές. Προσπαθούσε να απελευθερωθεί, αλλά λόγω της τόσο στενής τους σχέσης αυτό δεν ήταν δυνατό».

Στο ίδιο δημοσίευμα η δημοσιογράφος Έλενα Σκοτ Σμιθ, που παρακολουθεί από κοντά την πορεία του Στέφανου, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Φωνάζει ο πατέρας του στα ελληνικά και η μητέρα του στα ρωσικά. Ο ένας λέει “μαύρο” κι ο άλλος “άσπρο”. Του μιλούσαν σαν να ήταν αυτοί στο court, αντί για τον ίδιο».

Ολα αυτά συνέβαιναν πριν ο Στέφανος «απολύσει» τον πατέρα του πέρυσι τον Αύγουστο. Η καριέρα του είχε ήδη πάρει την κάτω βόλτα, καθώς από τον Γενάρη του 2024 είχε βρεθεί γιαπρώτη φορά ύστερα από πέντε χρόνια εκτός του Top-10 της παγκόσμιας κατάταξης. Και το πιθανότερο είναι ότι θα συνέχιζε να καταρρέει, ακόμα κι αν συνέχιζε με προπονητή τον πατέρα του, δεδομένου ότι η σχέση του μαζί του είχε αποκτήσει χαρακτηριστικά τοξικότητας.

Το κακό για τον Στέφανο είναι ότι δεν μπόρεσε να βρει άλλον προπονητή ικανό να τον εμπνεύσει και να τον επαναφέρει εκεί όπου αξίζει να είναι. Η συνεργασία του με τον κορυφαίο κατά τα άλλα Γκόραν Ιβανίσεβιτς αποδείχθηκε καταστροφική. Και αναγκάζει τον Τσιτσιπά, που λίγο πριν κλείσει τα 27 του χρόνια έχει πέσει πια στο νούμερο 30 της παγκόσμιας κατάταξης, να επιστρέψει στο μόνο περιβάλλον όπου έχει μάθει να ζει και να λειτουργεί. Στην οικογένειά του. Με προπονητή τον πατέρα του. Αν αυτό σώσει την καριέρα του ή της δώσει τη χαριστική βολή, είναι κάτι που μένει να το δούμε…