Αναταράξεις στη διεθνή διπλωματία προκαλεί η απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να ανακαλέσει και να αρνηθεί βίζες σε στελέχη της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) και της Παλαιστινιακής Αρχής (ΠΑ), λίγο πριν από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο. Η κίνηση αυτή θεωρείται αμφιλεγόμενη, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες ως κράτος-υποδοχής του ΟΗΕ υποχρεούνται να διευκολύνουν την παρουσία όλων των αντιπροσωπειών στη Νέα Υόρκη.
Η ανακοίνωση έγινε από το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ την Παρασκευή.
«Η κυβέρνηση Τραμπ ήταν σαφής: είναι προς το συμφέρον της εθνικής μας ασφάλειας να θεωρήσουμε την PLO και την Παλαιστινιακή Αρχή υπόλογες για τη μη συμμόρφωση με τις δεσμεύσεις τους και για την υπονόμευση των προοπτικών για ειρήνη», ανέφερε η δήλωση.
Τα μέλη της PLO «πρέπει να αποκηρύσσουν με συνέπεια την τρομοκρατία», ανέφερε η ανακοίνωση επικαλούμενη την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Κατηγόρησε επίσης την Παλαιστινιακή Αρχή για «προσπάθειες παράκαμψης των διαπραγματεύσεων» επειδή προσέφυγε στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και στο Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης για τις ισραηλινά εγκλήματα που διαπράχθηκαν τόσο στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη όσο και σε όλη τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα, τον οποίο οι εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ χαρακτήρισαν γενοκτονία.
Το ΥΠΕΞ των ΗΠΑ ανέφερε ακόμα ότι εμπόδιο στις «ειρηνευτικές διαδικασίες» είναι και οι εκκλήσεις και οι ενέργειες της Παλαιστινιακής Αρχής για αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους.
Δεν είναι σαφές ποιους αφορά το μέτρο
Μιλώντας σε δημοσιογράφους λίγο μετά την ανακοίνωση, ο Μανσούρ δήλωσε ότι ο Παλαιστίνιος Πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς σχεδίαζε να παραστεί στη συνάντηση του ΟΗΕ τον επόμενο μήνα.
Είπε ότι δεν ήταν σαφές εάν η κίνηση των ΗΠΑ θα επηρεάσει την προγραμματισμένη επίσκεψη του Αμπάς.
«Θα δούμε ακριβώς τι σημαίνει και πώς εφαρμόζεται σε οποιαδήποτε από τις αντιπροσωπείες μας και θα απαντήσουμε αναλόγως», είπε.
Έχουν οι ΗΠΑ δικαίωμα να ανακαλούν βίζες για αυτούς που εκπροσωπούνται στον ΟΗΕ;
Σε δήλωση που μεταδόθηκε από το παλαιστινιακό πρακτορείο ειδήσεων Wafa, η προεδρία της Παλαιστινιακής Αρχής εξέφρασε «βαθιά λύπη και έκπληξη» για την απόφαση.
Κάλεσε την κυβέρνηση να «επανεξετάσει και να ανακαλέσει την απόφασή της, επιβεβαιώνοντας την πλήρη δέσμευση της Παλαιστίνης στο διεθνές δίκαιο, τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και τις υποχρεώσεις της απέναντι στην ειρήνη».
Αναφορικά από την Ουάσιγκτον, ο Άλαν Φίσερ του Al Jazeera εξήγησε ότι ως κράτος υποδοχής, οι ΗΠΑ υποτίθεται ότι χορηγούν βίζες σε εκπροσώπους κρατών μελών του ΟΗΕ που θα επισκεφθούν την έδρα του διεθνούς οργανισμού.
«Αυτό θα είναι αμφιλεγόμενο», είπε ο Φίσερ. «Όταν ιδρύθηκαν τα Ηνωμένα Έθνη το 1947 και η έδρα τους βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, συμφωνήθηκε ότι, ουσιαστικά, οι πολιτικές μετανάστευσης των ΗΠΑ δεν θα επηρέαζαν τους ανθρώπους που ήθελαν να πάνε εκεί για επίσημες υποθέσεις».
Ωστόσο, ο Φίσερ σημείωσε ότι οι ΗΠΑ έχουν αρνηθεί βίζες σε ορισμένους αξιωματούχους στο παρελθόν, συμπεριλαμβανομένης της άρνησης στον τότε πρόεδρο της PLO, Γιάσερ Αραφάτ, για να επισκεφθεί την έδρα του ΟΗΕ το 1988, με αποτέλεσμα η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ να πραγματοποιηθεί στη Γενεύη της Ελβετίας εκείνο το έτος.
Πιο πρόσφατα, οι ΗΠΑ αρνήθηκαν βίζα στον Ομάρ αλ-Μπασίρ, τον τότε αρχηγό του Σουδάν, για τη συνέλευση του 2013.
«Ο λόγος γι’ αυτό είναι ότι καταζητούνταν από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο», είπε ο Φίσερ.
«Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου καταζητείται επίσης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Ωστόσο, αναμένεται να βρίσκεται εδώ στη Νέα Υόρκη τον επόμενο μήνα».
Οι ηγεσίες της PLO και της Παλαιστινιακής Αρχής «έχουν κινηθεί στα πάντα by the book όσον αφορά τις ΗΠΑ», είπε στο Al Jazeera ο Xavier Abu Eid, πρώην διευθυντής επικοινωνίας της PLO.
H απόφαση των ΗΠΑ να αρνηθούν και να ανακαλέσουν βίζες για μέλη της PLO και της ΠΑ πριν από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο δείχνει ότι «ανεξάρτητα από το τι κάνουν οι Παλαιστίνιοι, είτε υποστηρίζουν τον ένοπλο αγώνα είτε τη διπλωματία είτε τις διαπραγματεύσεις είτε τις εκστρατείες της κοινωνίας των πολιτών είτε οτιδήποτε άλλο, θα υπονομευτούν από την πολιτική των ΗΠΑ».
«Νομίζω ότι αυτό είναι το κύριο ζήτημα τώρα, το αν η παλαιστινιακή ηγεσία θα λάβει πιο σκληρή θέση. Αυτό που ξέρω είναι ότι το 1988, όταν οι ΗΠΑ απέρριψαν τη βίζα για τον αείμνηστο Πρόεδρο της ΠΑ Γιάσερ Αραφάτ, ένα ψήφισμα στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ που είχε μόνο δύο αρνητικές ψήφους μετέφερε ολόκληρη τη συνέλευση από τη Νέα Υόρκη στη Γενεύη», σημείωσε.