Ας πούμε πως στο γραφείο σας μια μέρα κάποιος συνάδελφος παίρνει φόρα και με τον ώμο τζαρτζάρει στα καλά καθούμενο έναν άλλον και τον ρίχνει κάτω. Το πιθανότερο είναι να ξεσηκωθούν όλοι εναντίον του! Αν αυτός αρχίσει να τους ρίχνει κάτω όλους έναν-έναν μάλλον θα χρειαστεί η παρέμβαση της αστυνομίας ή των σεκιούριτι, αν στην εταιρεία σας υπάρχουν τέτοιοι. Η ίδια ακριβώς σκηνή στην προπόνηση μιας ομάδας μπάσκετ (και όχι μόνο…) είναι λόγος ο σκληρός τύπος που τζαρτζάρει παίζοντας με δύναμη να πάρει τα μπράβο του προπονητή του που θα τον χρησιμοποιήσει ως παράδειγμα για να ξυπνήσει τους νωθρότερους. Χρησιμοποιώ αυτό το κάπως ακραίο παράδειγμα για να κάνω κατανοητό πως στην ιστορία της περίφημης σφαλιάρας του Γιάννη Αντετοκούνμπο στον Γιαννούλη Λαρεντζάκη ακούστηκαν υπερβολές. Προφανώς η εικόνα δεν είναι ωραία. Αν γελάς με το βίντεο, ίσως έχεις κάποιο προβληματάκι: δεν είναι λογικό να βλέπεις ως κάτι διασκεδαστικό μια δημόσια σφαλιάρα. Αλλά οι αθλητές έχουν δικούς τους κώδικες συμπεριφοράς. Οχι τυχαία, κανένας από τους παρόντες στο περιστατικό δεν έβαλε τις φωνές στον Γιάννη, κι όχι γιατί είναι μεγάλος και τρανός. Υπάρχει ένα βίντεο που τον δείχνει να κάνει το ίδιο σε ένα ματς της Εθνικής το 2013. Οταν ήταν μικρός και πρωτάρης. Αλλά είχε πάντα τον δικό του τρόπο έκφρασης.
Εκτόνωση
Η ένταση που κουβαλούν οι αθλητές είναι τεράστια και η εκτόνωσή της γίνεται συχνά με καθόλου κομψούς τρόπους. Στα αποδυτήρια, ειδικά στα ημίχρονα των αγώνων, κλωτσάνε πόρτες, σπάνε ντουλάπια, βρίζονται μεταξύ τους – αν τα πράγματα δεν έχουν πάει καλά. Για τις συμπεριφορές των προπονητών δεν μιλάω καν. Αν σε εργασιακό χώρο υπάρχει προϊστάμενος που βρίζει όσο συχνά το κάνει ένας προπονητής νομίζω πως θα του γίνει μια καταγγελία στην επιθεώρηση εργασίας που θα είναι όλη δική του, αλλά προπονητής που δεν φωνάζει δεν υπάρχει. Αν δεν το κάνει, είναι αμφίβολο αν μπορεί να επιβληθεί. Ωστόσο ενώ οι πολλές φορές ακραίες αντιδράσεις προπονητών μάς φαίνονται λογικές (συχνά και διασκεδαστικές…), με τους αθλητές πολλοί απορούμε όταν τους βλέπουμε να μην έχουν συμπεριφορές μικρών λόρδων. Μας φαίνεται κατακριτέο π.χ. ότι κάποιοι αντιδρούν επειδή γίνονται αλλαγή ή επειδή δεν τους δίνεται το δικαίωμα να χτυπήσουν ένα πέναλτι κ.τ.λ.
Ελάχιστοι
Αντίθετα από αυτό που νομίζουμε (και εξαιτίας στερεοτύπων που μας έχει καλλιεργήσει η αθλητικογραφία…), οι αθλητές που έχουν εκ φύσεως υποδειγματικές συμπεριφορές είναι ελάχιστοι: οι πιο πολλοί συγκρατούνται και αυτοελέγχονται γιατί υπάρχουν εσωτερικοί κανονισμοί που προβλέπουν τιμωρίες και πρόστιμα – αναφέρομαι στις εκτός γηπέδου συμπεριφορές τους. Μέσα στο γήπεδο και κατά την ώρα των αγώνων αυτό που μας γλιτώνει από το να βλέπουμε ματς να διακόπτονται εξαιτίας γενικών συρράξεων είναι οι ίδιοι οι κανονισμοί των σπορ που προβλέπουν αποβολές και άλλα χειρότερα. Ενας φίλος που σταμάτησε το ποδόσφαιρο σχετικά πρόσφατα μου έλεγε πως σήμερα τα νεύρα των ποδοσφαιριστών είναι στην ημερήσια διάταξη περισσότερο από ποτέ! Ενας βασικός λόγος είναι ότι πλέον οι πιο πολλοί προπονητές απαιτούν από αυτούς κατάθεση έντασης. «Παλιά υπήρχε κι ένα περιθώριο να σκεφτείς όταν είχες την μπάλα στα πόδια, τώρα σε κυνηγάνε όλοι πριν την πάρεις» μου έλεγε, προσθέτοντας ότι όλο αυτό το ατελείωτο κυνηγητό «αφαιρεί οξυγόνο από το μυαλό και προκαλεί θολούρες».
Καβγάδες
Νόμιζα ότι κομμάτι υπερβάλλει, αλλά δεν είναι έτσι: απόδειξη μερικά από τα τελευταία ματς προετοιμασίας των ελληνικών ομάδων. Στα δυο παιχνίδια που έδωσε ο Ολυμπιακός στην Ιταλία (με τη Νάπολι και την Ιντερ) είχαμε μικροδιακοπές εξαιτίας καβγάδων που σε φιλικά δεν θα έπρεπε να υπάρχουν, αλλά έλα που το αίμα καίει. Ακόμα χειρότερα έγιναν σε ένα άλλο ιταλοελληνικό φιλικό: αυτό ανάμεσα στη Λάτσιο και στον Ατρόμητο. Στο ματς υπήρχαν δυο αποβολές και δυο διακοπές – η δεύτερη μάλιστα έμοιαζε και οριστική: ευτυχώς που υπήρξε παρέμβαση των ψυχραιμότερων και αποφεύχθηκε ένα διεθνές ρεζιλίκι των δυο ομάδων. Και μη νομίζετε ότι αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχουν στα ματς αυτά οι ελληνικές μας ομάδες που ξέρουν ότι και ήττα σε φιλικό μπορεί να είναι λόγος γκρίνιας. Αξίζει να δείτε στο youtube τα στιγμιότυπα ενός πρόσφατου φιλικού (ο Θεός να το κάνει τέτοιο…) ανάμεσα στην Κόμο και στην Μπέτις. Το ξύλο που πέφτει είναι απίστευτο: με καθολική συμμετοχή. Βασικοί, αναπληρωματικοί, προπονητές, βοηθοί, γιατροί – οι πάντες συμμετέχουν! Η χαλαρότητα στην προσέγγιση των φιλικών δημιουργεί συνθήκες καβγάδων που στα επίσημα ματς δεν υπάρχουν: ίσως οι παίκτες να νομίζουν πως οι αποβολές δεν τιμωρούνται, ενώ δεν είναι έτσι. Αν υπάρξει σύνταξη φύλλου αγώνα, ακολουθεί τιμωρία στο πρωτάθλημα. (Η υποψία μου είναι πως αν συμφωνηθεί να μην υπάρξει σύνταξη φύλλου αγώνα το ματς απλά δεν θα τελειώσει και το γήπεδο θα γίνει ένα τεράστιο ρινγκ.)
Επιπτώσεις
Στο μεταξύ, με την έναρξη των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων φάνηκαν αμέσως και οι επιπτώσεις της συμμετοχής των ομάδων στο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων. Η Τσέλσι που το κέρδισε ζοριζόταν να τελειώσει το ματς με την Κρύσταλ Πάλας (0-0) στην πρεμιέρα της στο αγγλικό πρωτάθλημα. Η Ατλέτικο Μαδρίτης ηττήθηκε από την Εσπανιόλ (2-1) καταρρέοντας στο δεύτερο ημίχρονο στο δικό της πρώτο ματς στην ισπανική λίγκα. Η Μπενφίκα σώθηκε από ένα πέναλτι-γκολ του Παυλίδη και κέρδισε με τα χίλια ζόρια την Εστρέλα Αμαδόρα στο ξεκίνημα του πορτογαλικού πρωταθλήματος. Η Σάλτσμπουργκ μετρά ήδη έναν ευρωπαϊκό αποκλεισμό. Ακόμα και η πανίσχυρη πρωταθλήτρια Ευρώπης Παρί Σεν Ζερμέν, αφού κέρδισε μετά κόπων και βασάνων την Τότεναμ στον τελικό του ευρωπαϊκού σούπερ καπ, δυσκολεύτηκε πάρα πολύ να πάρει τους τρεις βαθμούς απέναντι στη Ναντ στην πρώτη της υποχρέωση στο γαλλικό πρωτάθλημα. Ολες αυτές οι ομάδες ξεκίνησαν τις επίσημες υποχρεώσεις τους χωρίς να έχουν κάνει δέκα ημέρες προετοιμασία! Ο κόουτς της Παρί Λουίς Ενρίκε είπε πως για τον ίδιο και τους συνεργάτες του μοιάζει απίθανο η ομάδα τους να φτάσει σε ένα κάποιο ικανοποιητικό επίπεδο φόρμας πριν από τον Οκτώβριο.
Πολλά
Δύσκολα θα βοηθήσει πολύ τη δουλειά των γυμναστών το ότι μέσα στον Σεπτέμβριο υπάρχει μια προβλεπόμενη διακοπή πρωταθλημάτων για παιχνίδια εθνικών ομάδων στα προκριματικά του Μουντιάλ. Στην αρχή της σεζόν θα έχουν όλοι προβλήματα – και φόρμας και τραυματισμών. Αλλά δεν μπορεί να τα έχει κανείς όλα. Και τα λεφτά που έβαλαν στο ταμείο τους χάρη στο τουρνουά της FIFA στις ΗΠΑ ήταν πολλά για να τα αρνηθούν.