Με το βλέμμα στραμμένο στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων είναι άπαντες στη Σιναϊτική Αδελφότητα. Κάτ’ αρχάς, οι εμπλεκόμενοι αντάρτες μοναχοί, οι οποίοι – κατά τον καθηγούμενο και Αρχιεπίσκοπο Σινά, Δαμιανό – κινήθηκαν «αντικανονικά», σχηματίζοντας «φατρία», επικαλέστηκαν ομοφωνία στη «σύναξη» και τον «κήρυξαν έκπτωτο», αλλά δευτερευόντως και ο κ. Δαμιανός που σχεδιάζει αυτές τις ώρες, με τους στενούς συνεργάτες του, τις επόμενες κινήσεις. Η στάση που θα τηρήσουν τα Ιεροσόλυμα θα προδιαγράψει και τις αντιδράσεις του γέροντος Σιναίου, ο οποίος τις τελευταίες ώρες απολαύει της απολύτου εμπιστοσύνης των Αθηνών, εκκλησιαστικά και κυβερνητικά, ενώ η δημόσια παρουσία του συγκινεί και ενισχύει τη δημοφιλία του. Κυβερνητικές πηγές τονίζουν χαρακτηριστικά ότι «ο Δαμιανός με την ιεραποστολική του παρουσία και την εμπειρία 60 ετών στην έρημο του Σινά είναι πολυεργαλείο στη δύσκολη φάση των διαπραγματεύσεων με την αιγυπτιακή κυβέρνηση».
Διαχρονικές ατέλειες
Οι ραγδαίες εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων στο ζήτημα της Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά ανέδειξαν μια σειρά από «αγκάθια», θολά σημεία και διαχρονικές ατέλειες που σχετίζονται με τον τρόπο διάρθρωσης και λειτουργίας της. Όχι ασφαλώς ως μονής με την αυστηρή έννοια του όρου, αλλά κυρίως ως θρησκευτικού ιδρύματος στην αλλοδαπή. Εκκλησιαστικές πηγές τονίζουν την ανάγκη ιδρύσεως Νομικού Προσώπου και στην Αίγυπτο από τη Μονή με πρότυπο τον κανονισμό λειτουργίας του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, το οποίο είναι παράλληλα και θρησκευτικό Νομικό Πρόσωπο εδώ και σχεδόν έναν αιώνα.
Σύμφωνα με έγκριτες διπλωματικές πηγές, χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατεί σήμερα είναι ότι στις δικαστικές αίθουσες της Αιγύπτου αντίδικος του αιγυπτιακού Δημοσίου και διεκδικητής της κυριότητας εκκλησιαστικών ή αστικών ακινήτων είναι ο σημερινός καθηγούμενος και Αρχιεπίσκοπος Σινά Δαμιανός Σαμαρτζής ως φυσικό πρόσωπο, και όχι κάποιο θεσμικά κατοχυρωμένο θρησκευτικό νομικό πρόσωπο.
Οι ίδιοι διπλωματικοί κύκλοι υπογραμμίζουν ότι ακόμη και σε περίπτωση προώθησης αιτήματος για τη σύσταση και κατοχύρωση της μονής στην Αίγυπτο και ως νομικού προσώπου, όπως συνέβη στην Αθήνα, η φύση της μονής δεν πρόκειται να αλλάξει. Θα συνταχθεί καταστατικό νομικού προσώπου στο οποίο το ηγουμενοσυμβούλιο της μονής θα έχει πρωτεύοντα και καθοριστικό ρόλο, στο πλαίσιο σεβασμού του αυτοδιοίκητου που έχει εδώ και δεκαετίες. Κάτι αντίστοιχο με τον τρόπο λειτουργίας και το καταστατικό με τις κανονιστικές διατάξεις, με τις οποίες λειτουργεί ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, π.χ. η Εκκλησία της Ελλάδος ή οποιαδήποτε άλλη μονή ανά την επικράτεια. Μια επιτροπή υπό τη Θεολογική Σχολή Αθηνών και διακεκριμένους νομικούς (εκκλησιολόγους, κανονολόγους, διεθνολόγους) θα μπορούσε να βοηθήσει καταλυτικά προς αυτή την κατεύθυνση. Και μελλοντικά θα μπορούσε να υπάρξει και διασύνδεση του εν Ελλάδι ΝΠΔΔ με το Νομικό Πρόσωπο στην Αίγυπτο για την καλύτερη προώθηση των ιδρυτικών σκοπών των δύο Νομικών Προσώπων.
Η πρόθεση του Αρχιεπισκόπου Δαμιανού είναι απόλυτα θετική. Μιλώντας στη Βουλή στη συζήτηση για την ίδρυση ΝΠΔΔ στην Αθήνα, τόνισε, βαθιά συγκινημένος, πως «σήμερα γράφεται ιστορία, και η ιστορία χαράζει στο βιβλίο της, με χρυσά γράμματα, τα τίμια ονόματά σας. Αυτό το νομοσχέδιο το οποίο δίνει νομική υπόσταση δημοσίου δικαίου στην εκπροσώπηση της ιεράς μονής μας στην Ελλάδα, έπρεπε εδώ και πάρα πολλά χρόνια πριν να ψηφιστεί». Και πρόσθεσε: «Χαίρομαι που η μονή Σινά γίνεται σημείο ενότητας, συσπείρωσης και απόδειξης ότι ο ελληνισμός όταν συμφωνεί και θέλει και μπορεί».