Η επιστροφή στα σχολεία σηματοδοτεί κάθε χρόνο μια σημαντική αλλαγή στη ζωή των μαθητών και των οικογενειών τους. Με το τέλος των καλοκαιρινών διακοπών και το πρώτο κουδούνι να πλησιάζει, τόσο τα παιδιά όσο και οι γονείς καλούνται να προσαρμοστούν στη νέα καθημερινότητα, αφήνοντας πίσω την ανεμελιά του καλοκαιριού. Όπως τονίζει η εξελικτική και σχολική ψυχολόγος, δρ Ειρήνη Αναγνώστου-Κελεπούρη, πρόκειται για μια “μικρή προσγείωση” που απαιτεί σωστή και συστηματική προετοιμασία προκειμένου να διασφαλιστεί μια ομαλή μετάβαση.
Σύμφωνα με τη δρ Αναγνώστου-Κελεπούρη, η είσοδος στη σχολική ρουτίνα απαιτεί τριπλή προετοιμασία: πρακτική, ψυχολογική και συναισθηματική. Το άγχος που βιώνουν αρκετά παιδιά οφείλεται συχνά στο πώς βιώνουν οι ίδιοι οι γονείς την επιστροφή στα θρανία. Ενθαρρύνει τους γονείς, λοιπόν, να διατηρήσουν μια θετική στάση, καθώς αυτό λειτουργεί καθησυχαστικά για τα παιδιά, τα οποία αντλούν ασφάλεια και αυτοπεποίθηση από το κλίμα που διαμορφώνεται στο σπίτι.
Οι αλλαγές που αντιμετωπίζουν οι μικροί μαθητές
Για τους μαθητές του δημοτικού, η επαναφορά στη σχολική ρουτίνα αποτελεί ίσως το πιο δύσκολο “μάθημα” του Σεπτεμβρίου. Οι συνήθειες γύρω από τον ύπνο και τα γεύματα πρέπει να επανέλθουν σε κανονικό πρόγραμμα, ενώ η σχολική τσάντα οφείλει να έχει οργανωμένα όλα τα απαραίτητα. Όπως προτείνει η δρ Αναγνώστου-Κελεπούρη, η κοινή αγορά σχολικών ειδών δίνει στα παιδιά την αίσθηση της συμμετοχής και “χτίζει μια γέφυρα χαράς προς το σχολείο”.
Η συζήτηση με το παιδί είναι εξίσου σημαντική. Καλό είναι οι γονείς να ακούσουν τις ανησυχίες του, να τονίσουν τα θετικά στοιχεία της νέας σχολικής χρονιάς — όπως η συνάντηση με παλιούς φίλους — και να αποφεύγουν οθόνες και συσκευές τουλάχιστον μια ώρα πριν τον ύπνο, επιλέγοντας ήσυχες οικογενειακές στιγμές για χαλάρωση.
Έφηβοι: Ισορροπία ανεξαρτησίας και στήριξης
Όσον αφορά στους εφήβους, η επιστροφή στο σχολείο συνδέεται με τη διεκδίκηση περισσότερης ελευθερίας, αλλά και με την ανάγκη για υποστήριξη. Οι γονείς καλούνται να βρουν τη σωστή ισορροπία, προσφέροντας χώρο για ειλικρινή συζήτηση χωρίς αυστηρές νουθεσίες, ενθαρρύνοντας παράλληλα την αυτοοργάνωση και τον καθορισμό ρεαλιστικών στόχων.
Η σωστή διαχείριση του χρόνου — ανάμεσα σε διάβασμα, δραστηριότητες, φίλους και τη χρήση των κινητών — αποτελεί βασική πρόκληση για τους εφήβους, όπως τονίζει η ψυχολόγος. Η συνεργασία στον οικογενειακό προγραμματισμό και η εμπιστοσύνη από την πλευρά των γονιών βοηθούν να χτιστεί πραγματική ανεξαρτησία, μέσα από τον διάλογο και όχι μέσω αυστηρών απαγορεύσεων.
Παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες: Ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη για προετοιμασία
Για τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες ή άλλες ιδιαίτερες ανάγκες, η υποστήριξη πριν την έναρξη του σχολείου έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία. Η επικοινωνία των γονέων με τους εκπαιδευτικούς, αλλά και μια επίσκεψη στον σχολικό χώρο πριν το πρώτο κουδούνι μπορεί να μειώσει το άγχος της προσαρμογής και να διευκολύνει τη μετάβαση.
Το σχολείο ως δεύτερο σπίτι
Η δρ Ειρήνη Αναγνώστου-Κελεπούρη υπογραμμίζει πως το σχολικό περιβάλλον αποτελεί το δεύτερο σπίτι των παιδιών: ένας τόπος που πρέπει να προσφέρει ασφάλεια, ζεστασιά και υποστήριξη. Σε αυτό το πλαίσιο, η συνεργασία γονιών και εκπαιδευτικών είναι καθοριστικής σημασίας για τη δημιουργία ενός χώρου όπου τα παιδιά όχι μόνο θα μαθαίνουν, αλλά και θα αναπτύσσονται με αυτοπεποίθηση.
Ο Σεπτέμβρης δεν είναι απλώς το τέλος του καλοκαιριού αλλά η αρχή μιας νέας διαδρομής. Με χαμόγελο, σωστή οργάνωση και θετική διάθεση, η “μεγάλη επιστροφή” μπορεί να μετατραπεί σε μία από τις πιο σημαντικές και όμορφες αρχές για κάθε παιδί και οικογένεια.