Διχασμοί, υπαναχωρήσεις και εθνικές υστεροβουλίες – Το παρασκήνιο της συμφωνίας ΕΕ– ΗΠΑ
«Η ΕΕ προσέγγισε τις διαπραγματεύσεις από τη σκοπιά ότι οποιαδήποτε συμφωνία με τους Αμερικανούς έπρεπε να είναι δίκαιη και ισορροπημένη και να λαμβάνει υπόψη της το γεγονός ότι οι δύο πλευρές ήταν περίπου ίσες σε οικονομικό μέγεθος.
Ως εκ τούτου, οι αξιωματούχοι της ΕΕ έσπευσαν να απορρίψουν τη συμφωνία που συνήψε το Ηνωμένο Βασίλειο τον Μάιο ως “κακή συμφωνία” και θεώρησαν τον αμοιβαίο δασμό 10% που επέβαλαν οι Ηνωμένες Πολιτείες (και συμφώνησε το ΗΒ) ως απαράδεκτο.
Αλλά αφού ο Τραμπ απείλησε να πλήξει το μπλοκ με δασμό 50% στα τέλη Μαΐου, η ΕΕ άλλαξε ταχύτητα και παραιτήθηκε στον ασύμμετρο χαρακτήρα οποιασδήποτε μελλοντικής συμφωνίας -δηλαδή οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ήταν ο ξεκάθαρος νικητής και η ΕΕ θα έπρεπε να κάνει σημαντικές παραχωρήσεις».
Έτσι περιγράφει την πορεία των διαπραγματεύσεων μεταξύ Βρυξελλών και Ουάσιγκτον ο οικονομολόγος Ματίας Ματάις, ειδικός συνεργάτης για την Ευρώπη στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (Council on Foreign Relations, CFR).
Η αμερικανική δεξαμενή σκέψης CFR, που ιδρύθηκε το 1921 από τον Ντέιβιντ Ροκφέλερ, δημοσιεύει μία ανάλυση για το πώς ΕΕ και ΗΠΑ κατέληξαν στην εμπορική συμφωνία και ποιος τελικά ευνοείται από αυτήν.
Τα δύο στρατόπεδα
Όπως αναφέρει, η Γαλλία και η Ισπανία τάχθηκαν υπέρ μιας πιο σκληρής προσέγγισης με άμεσα αντίποινα μετά την επιβολή νέων δασμών.
Αντίθετα, η Γερμανία και η Ιταλία ζητούσαν προσεκτικές κινήσεις και τόνιζαν τη σημασία μιας συμφωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τελικά Γερμανία και Ιταλία επικράτησαν και η ΕΕ άρχισε να βάζει στο τραπέζι κάθε είδους ανταλλάγματα: χαμηλότερους δασμούς για τους Αμερικανούς κατασκευαστές αυτοκινήτων, χαμηλότερους μη δασμολογικούς φραγμούς για τις αμερικανικές εταιρείες, νέες αγορές αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), όπλων και γεωργικών προϊόντων και περισσότερες ευρωπαϊκές ιδιωτικές επενδύσεις στην αμερικανική οικονομία.
Μια συμφωνία που πρότεινε δασμούς 10% (που αντανακλούσαν όλες αυτές τις παραχωρήσεις) βρισκόταν στο γραφείο του Τραμπ στις 10 Ιουλίου, αλλά ο Αμερικανός πρόεδρος την απέρριψε δύο ημέρες αργότερα και εξέδωσε επιστολή με την οποία απείλησε με δασμούς 30% έως την 1η Αυγούστου.
«Η κατάσταση φαινόταν απελπιστική στα μέσα Ιουλίου» περιγράφει ο Ματάις, «καθώς οι Ευρωπαίοι άρχισαν να προετοιμάζονται για το σενάριο «μη συμφωνίας» και άρχισαν να ασχολούνται σοβαρά με τα αντίποινα. Ωστόσο, η δυναμική άλλαξε αφού οι Ιάπωνες έκλεισαν εμπορική συμφωνία με τους Αμερικανούς λίγο πριν από την εμπορική σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ιαπωνίας στο Τόκιο στις 22 Ιουλίου. Ο Τραμπ είχε πάντοτε ταλέντο στον συγχρονισμό και οι νέες εξελίξεις με την Ιαπωνία ενεργοποίησαν τις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-ΕΕ, με τις δύο πλευρές να καταλήγουν τελικά σε έναν βασικό δασμό 15%. Το πλαίσιο περιλαμβάνει τους ίδιους δασμούς 15% για τα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων και εξαιρέσεις για άλλα ευαίσθητα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των ιατρικών συσκευών, ορισμένων χημικών προϊόντων και της αεροπορίας.
Τελικά, η συμφωνία που παρουσιάστηκε από τον Τραμπ και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στη Σκωτία στις 27 Ιουλίου δεν ήταν πολύ διαφορετική από εκείνη που βρισκόταν στο γραφείο του Τραμπ στις 10 Ιουλίου».
Κερδισμένοι και χαμένοι στην ΕΕ
Πώς είναι η επόμενη ημέρα της συμφωνίας για τις ευρωπαϊκές χώρες; Το CFR περιγράφει:
Η Γερμανία βρίσκει παρηγοριά στο γεγονός ότι οι δασμοί στα αυτοκίνητα μειώνονται από 27,5% σε 15%, παρέχοντας άμεση ανακούφιση στην αυτοκινητοβιομηχανία της χώρας, αναφέρει.
Η Γαλλία και η Ιταλία εξακολουθούν να εργάζονται για την εξασφάλιση εξαιρέσεων για το κρασί και τα οινοπνευματώδη ποτά και άλλα σημαντικά εξαγωγικά προϊόντα.
Στο Βέλγιο και την Ιρλανδία, οι αρχές βρίσκουν καθησυχαστικό το γεγονός ότι τα φαρμακευτικά τους προϊόντα δεν θα αντιμετωπίσουν υψηλότερο δασμό από 15% (βάσει του τμήματος 232).
Τέλος, στην Ανατολική Ευρώπη, οι περισσότεροι ηγέτες είναι ευτυχείς που αποφεύχθηκε η ρήξη μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της ΕΕ για το εμπόριο, η οποία θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την υποστήριξη των ΗΠΑ στην πολεμική προσπάθεια στην Ουκρανία κατά της Ρωσίας και τις ευρύτερες εγγυήσεις ασφαλείας μέσω του ΝΑΤΟ.
«Πέρα από αυτή την ανακούφιση, υπάρχει η συνειδητοποίηση ότι η ΕΕ έχει υποκύψει στα καπρίτσια ενός απρόβλεπτου Αμερικανού προέδρου, τόσο για τις αμυντικές δαπάνες του ΝΑΤΟ όσο και τώρα για το διεθνές εμπόριο» γράφει ο Ματάις.
«Οι Ευρωπαίοι έχουν περάσει από το να ζουν σε μια ασφαλή και ευημερούσα ήπειρο σχεδόν “χωρίς ενοίκιο”, ευγενική χορηγία ενός καλοκάγαθου αμερικανικού ηγεμόνα, στο να ζουν σε μια πιο επικίνδυνη και αβέβαιη ήπειρο με σημαντικό κόστος. Πολλοί ηγέτες πιστεύουν ότι οι προσπάθειες που έχουν τεθεί σε κίνηση σε επίπεδο ΕΕ για την ανάπτυξη περισσότερων στρατηγικών εργαλείων -συμπεριλαμβανομένου του πολυδιαφημιζόμενου μέσου κατά του καταναγκασμού Anti-Coercion Instrument- δεν έχουν οδηγήσει σε μια πιο ισορροπημένη σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αν μη τι άλλο, τα αποτελέσματα της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη και η πρόσφατη εμπορική συμφωνία της Σκωτίας καθιστούν την Ευρώπη ακόμη πιο εξαρτημένη από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ενώ οι Ευρωπαίοι στις δεκαετίες του 2000 και του 2010 ανέθεταν τις ενεργειακές τους ανάγκες στη Ρωσία, την ασφάλειά τους στις Ηνωμένες Πολιτείες και την ανάπτυξή τους (μέσω των εξαγωγών) στην Κίνα, σήμερα εξαρτώνται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και για τα τρία».
Το CFR σημειώνει ότι οι δεσμεύσεις των Ευρωπαίων για αγορές ενέργειας 750 δισ. και επενδύσεις 600 δισ. στις ΗΠΑ θα είναι τα πιο δύσκολα σημεία στην εφαρμογή της συμφωνίας.
Πηγή: newmoney.gr
Το άρθρο Το παρασκήνιο της συμφωνίας ΕΕ-ΗΠΑ εμφανίστηκε πρώτα στο Cyprus Times.