Σε μια περίοδο που η Κύπρος προχωρά στον πρώτο ουσιαστικό εκσυγχρονισμό του φορολογικού της πλαισίου έπειτα από δύο δεκαετίες, ο ρόλος του επιχειρηματικού κόσμου στον διάλογο είναι καθοριστικός. Ο Γενικός Γραμματέας του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΚΕΒΕ), Φιλόκυπρος Ρουσσουνίδης, καταθέτει τις απόψεις του επιμελητηρίου για τα θετικά στοιχεία, τις προκλήσεις αλλά και τις αναγκαίες προσαρμογές που φέρνει η προτεινόμενη μεταρρύθμιση.
Της Αγγέλας Κωμοδρόμου
Για την Έντυπη Έκδοση του Περιοδικού Ευρωκέρδος
Στην πιο κάτω συνέντευξη, αναδεικνύει την ανάγκη διατήρησης της ανταγωνιστικότητας της Κύπρου ως επενδυτικού προορισμού, τονίζει τη σημασία της απλοποίησης και της ψηφιοποίησης του συστήματος, και εστιάζει στην προστασία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Παράλληλα, παρουσιάζει συγκεκριμένες εισηγήσεις του ΚΕΒΕ για ένα πιο δίκαιο, ευέλικτο και βιώσιμο φορολογικό μοντέλο που θα υπηρετεί την πραγματική οικονομία και θα ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις της εποχής.
Ποια είναι η θέση του ΚΕΒΕ σχετικά με τους βασικούς άξονες της προτεινόμενης φορολογικής μεταρρύθμισης; Υπάρχουν πτυχές που θεωρείτε θετικές ή προβληματικές;
Το ΚΕΒΕ χαιρετίζει την πρόθεση της Κυβέρνησης να προχωρήσει σε έναν συνολικό φορολογικό μετασχηματισμό, ο οποίος να εξυπηρετεί τις ανάγκες της σύγχρονης κυπριακής οικονομίας. Στις θετικές πτυχές της μεταρρύθμισης καταγράφονται, μεταξύ άλλων, η εισήγηση μας για κατάργηση της λογιζόμενης διανομής μερισμάτων, η μείωση της έκτακτης αμυντικής εισφοράς επί της πραγματικής διανομής μερισμάτων από 17% σε 5%, καθώς και η πρόβλεψη για φορολογικά κίνητρα που αφορούν την πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Είναι άκρως θετικό το γεγονός ότι γίνεται αυτή η μεταρρύθμιση μετά από 21 και πλέον χρόνια.
Ωστόσο, το ΚΕΒΕ θεωρεί ότι δεν υπάρχουν προβληματικά σημεία, τα οποία ίσως να χρειάζονταν επανεξέταση αλλά ακόμα και ο προβληματισμός που μπορεί να φέρνει η προτεινόμενη αύξηση του εταιρικού φόρου από 12,5% σε 15%, που υπαγορεύεται από διεθνείς υποχρεώσεις (ΟΟΣΑ – Pillar Two), και η εναρμόνιση είναι αναγκαία, προσδίδει επιπλέον αξιοπιστία στην χώρα μας και το οικονομικό μας οικοσύστημα. Αυτό άλλωστε το είδαμε και πρόσφατα μέσω από τις αναβαθμίσεις από τους διεθνείς οίκους
Πώς αναμένεται να επηρεάσει η μεταρρύθμιση την ανταγωνιστικότητα της Κύπρου ως επιχειρηματικού και επενδυτικού προορισμού, τόσο για εγχώριες όσο και για διεθνείς εταιρείες;
Η φορολογική πολιτική αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας μιας χώρας. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και από τις πρόσφατες τρεις διαδοχικές αναβαθμίσεις της Κύπρου από διεθνείς πιστοληπτικούς οίκους, οι οποίες εδράζονται, μεταξύ άλλων, στη δημοσιονομική σταθερότητα και στο φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον που προσφέρει η χώρα.
Η Κύπρος έχει καταφέρει τα τελευταία χρόνια να διαμορφώσει ένα σταθερό και προβλέψιμο φορολογικό πλαίσιο, το οποίο αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα για την εγκατάσταση και λειτουργία διεθνών επιχειρήσεων. Για τον λόγο αυτό, κάθε μεταρρυθμιστική παρέμβαση οφείλει να σχεδιάζεται με προσοχή, ώστε να διατηρείται η αξιοπιστία και η ελκυστικότητα του κυπριακού φορολογικού συστήματος διεθνώς.
Η προτεινόμενη αύξηση του εταιρικού φόρου από 12,5% σε 15% έχει προκαλέσει ανησυχίες στον επιχειρηματικό κόσμο. Ποια είναι η θέση του ΚΕΒΕ και τι προτείνει για εξισορρόπηση της κατάστασης;
Το ΚΕΒΕ κατανοεί την ανάγκη συμμόρφωσης με τη Συμφωνία του ΟΟΣΑ και τη θέσπιση ελάχιστου παγκόσμιου εταιρικού φόρου στο 15%. Ωστόσο, θα μπορούσαμε για να προστατεύσουμε την πραγματική οικονομία και την ανταγωνιστικότητα των κυπριακών επιχειρήσεων και ως αντιστάθμισμα, να δοθούν συγκεκριμένα μέτρα, όπως:
– Μείωση των εργοδοτικών εισφορών στα κοινωνικά ταμεία, ώστε να ενισχυθεί η ρευστότητα και να περιοριστεί η αύξηση του συνολικού λειτουργικού κόστους.
– Φορολογικά κίνητρα για επανεπένδυση κερδών και τεχνολογική αναβάθμιση.
– Στήριξη των ΜμΕ με ειδικά προγράμματα και απαλλαγές.
Το ΚΕΒΕ έχει προτείνει συγκεκριμένες αλλαγές στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης. Ποιες είναι οι βασικές σας εισηγήσεις;
Οι βασικές εισηγήσεις του ΚΕΒΕ εστιάζονται στους εξής άξονες:
– Απλοποίηση και εκσυγχρονισμός του φορολογικού πλαισίου, με ψηφιοποίηση διαδικασιών και ενοποίηση αρμοδιοτήτων.
– Κατάργηση περιττών τελών, όπως το ετήσιο εταιρικό τέλος των €350, το οποίο δεν προσφέρει φορολογική ανταποδοτικότητα.
– Διασφάλιση σαφήνειας στη νομοθεσία ώστε να αποφεύγονται πολλαπλές ερμηνείες και αβεβαιότητα.
– Καθιέρωση προτύπων για “Green” και “Tech” εταιρείες, με ειδικό φορολογικό καθεστώς, απαλλαγές και διευκολύνσεις.
Το ΚΕΒΕ παραμένει σταθερά προσανατολισμένο σε μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την αποδοτικότητα και τη διαφάνεια του συστήματος χωρίς να πλήττουν την επιχειρηματικότητα.
Η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αποτελεί προτεραιότητα για το ΚΕΒΕ. Ποιες είναι οι πιο άμεσες και εφαρμόσιμες προτάσεις σας για να διασφαλιστεί ότι η φορολογική μεταρρύθμιση δεν θα αποτελέσει επιπρόσθετο βάρος γι’ αυτές; Θεωρείτε ότι η φωνή του ιδιωτικού τομέα εισακούεται ουσιαστικά;
Οι ΜμΕ αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας. Το ΚΕΒΕ υπογραμμίζει ότι οι προτεινόμενες αλλαγές θα πρέπει να σχεδιαστούν με τρόπο που να μην δημιουργούν υπέρμετρο διοικητικό και φορολογικό βάρος στις ΜμΕ. Συγκεκριμένες προτάσεις περιλαμβάνουν:
– Απλοποιημένες φορολογικές δηλώσεις και διαδικασίες συμμόρφωσης.
– Επιδοτήσεις για ψηφιοποίηση και ενεργειακή αναβάθμιση.
– Εκκολαπτήρια επιχειρήσεων (incubators) και προγράμματα αρχικής χρηματοδότησης (seed funding) για νεοφυείς επιχειρήσεις.
– Φορολογικές απαλλαγές για τα πρώτα έτη λειτουργίας μιας επιχείρησης.
Η φωνή του ιδιωτικού τομέα έχει εν μέρει εισακουστεί, αλλά το ΚΕΒΕ θεωρεί ότι χρειάζεται θεσμική ενίσχυση του διαλόγου και συμμετοχή σε όλα τα στάδια της μεταρρύθμισης.
Τα φορολογικά κίνητρα για την πράσινη μετάβαση και την ψηφιακή αναβάθμιση παρουσιάζονται ως βασικοί άξονες της μεταρρύθμισης. Ποια πρέπει να είναι τα χαρακτηριστικά αυτών των κινήτρων ώστε να είναι πραγματικά αποτελεσματικά και αξιοποιήσιμα από τις επιχειρήσεις;
Το ΚΕΒΕ θεωρεί ότι τα φορολογικά κίνητρα είναι ουσιαστικό εργαλείο για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, εφόσον πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:
– Σαφής στόχευση και ξεκάθαρα κριτήρια ένταξης.
– Απλή και γρήγορη διαδικασία έγκρισης και εφαρμογής.
– Μακροχρόνια σταθερότητα, ώστε οι επιχειρήσεις να ενσωματώνουν τα κίνητρα στους στρατηγικούς τους σχεδιασμούς.
– Συνδυασμός φορολογικών και χρηματοδοτικών εργαλείων, π.χ. μειώσεις σε φόρους εισοδήματος ή επιταχυνόμενες αποσβέσεις για πράσινες επενδύσεις και τεχνολογικό εξοπλισμό.
Έχετε τονίσει ότι η απλοποίηση είναι προϋπόθεση για μια επιτυχημένη φορολογική μεταρρύθμιση. Ποιες συγκεκριμένες παρεμβάσεις θεωρείτε απαραίτητες;
Η απλοποίηση αποτελεί θεμέλιο λίθο ενός λειτουργικού φορολογικού συστήματος. Οι βασικές παρεμβάσεις που προτείνει το ΚΕΒΕ περιλαμβάνουν:
– Ολική ψηφιοποίηση των υπηρεσιών και ενιαία πλατφόρμα για όλους τους φορολογικούς χειρισμούς.
– Κατάργηση πλεοναζουσών διαδικασιών και τελών, τα οποία επιβαρύνουν χωρίς αντίκρισμα.
– Καθιέρωση σαφούς νομικού πλαισίου, ώστε να μειωθεί η αβεβαιότητα.
– Αναβάθμιση των δεξιοτήτων του προσωπικού της Φορολογικής Διοίκησης, ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του νέου πλαισίου.
Τέλος, ποιά είναι η εκτίμησή σας για το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα εφαρμογής της μεταρρύθμισης; Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν επιχειρήσεις και κράτος κατά την υλοποίησή της;
Το ΚΕΒΕ υποστηρίζει ότι η εφαρμογή της μεταρρύθμισης πρέπει να γίνει σταδιακά και μεθοδικά, ώστε να επιτευχθεί ομαλή μετάβαση. Οι μεγαλύτερες προκλήσεις είναι:
– Η προσαρμογή των επιχειρήσεων σε νέες υποχρεώσεις.
– Η επαρκής εκπαίδευση των λειτουργών και των λογιστών.
– Η τεχνική προετοιμασία και ψηφιακή υποδομή της Φορολογικής Διοίκησης.
Προτείνεται ένα χρονικό περιθώριο προσαρμογής 12-18 μηνών, με συνεχή διάλογο και καθοδήγηση προς τις επιχειρήσεις.
Το άρθρο Φιλόκυπρος Ρουσσουνίδης στο Ευρωκέρδος: Φορολογική μεταρρύθμιση ανταποκρινόμενη στις προκλήσεις της εποχής εμφανίστηκε πρώτα στο Cyprus Times.