Για μια ολόκληρη γενιά νέων ενηλίκων, η οικονομική αυτονομία δεν είναι πια αυτονόητη. Οι χαμηλοί μισθοί σε συνδυασμό με τα υψηλά ενοίκια και το αυξανόμενο κόστος ζωής αναγκάζουν χιλιάδες τριαντάρηδες να επιστρέφουν στο πατρικό τους ή να εργάζονται σε δύο δουλειές για να καταφέρουν να ανταποκριθούν στις βασικές τους ανάγκες.
Η Φωτεινή, ελεύθερη επαγγελματίας λίγο πάνω από τα 30, είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση. Ενώ είχε καταφέρει να ζει μόνη της, η οικονομική πίεση την ανάγκασε να επιστρέψει στο σπίτι των γονιών της. «Αρχικά το είχα υπολογίσει για τέσσερις μήνες. Έχουν περάσει τέσσερα χρόνια», λέει στην κάμερα του mega. «Ο μισθός μου είναι αξιοπρεπής, αλλά όταν υπολογίσεις ενοίκιο, λογαριασμούς και διατροφή, απλώς δεν βγαίνεις».
Το φαινόμενο της επιστροφής στο πατρικό έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια. Οι αυξημένες απαιτήσεις διαβίωσης καθιστούν αδύνατο για πολλούς νέους να συντηρήσουν ένα νοικοκυριό. Για όσους επιλέγουν να ζήσουν μόνοι, η λύση είναι συχνά η δεύτερη εργασία. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα μιας αναπληρώτριας νηπιαγωγού από τη Θεσσαλονίκη, που μετακόμισε στην Αθήνα για δουλειά: «Με ενοίκιο 500 ευρώ και συνολικά έξοδα που φτάνουν τα 800, ο μισθός των 900 ευρώ εξαφανίζεται από τη μια μέρα στην άλλη. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή από το να κάνεις δεύτερη δουλειά».
Πέρα από τη στέγαση, και το κόστος των βασικών αγαθών πιέζει σημαντικά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς: «Στην καλύτερη περίπτωση, 450 με 500 ευρώ τον μήνα φεύγουν σε πάγια έξοδα. Προσθέστε και την ακρίβεια στα τρόφιμα… Πλέον, δύσκολα σκέφτεται κάποιος να κάνει οικογένεια πριν τα 30-35», προσθέτει η ίδια. Αυτό που άλλοτε θεωρούνταν φυσικό βήμα στην ενήλικη ζωή — η ανεξάρτητη στέγαση — σήμερα έχει μετατραπεί σε πολυτέλεια. Σε πολλές περιπτώσεις, ακόμη και στην επαρχία, ένα μικρό διαμέρισμα κοστίζει πάνω από 400 ευρώ, ποσό που δεν μπορεί να καλύψει ένας νέος εργαζόμενος με βασικό ή χαμηλό μισθό.
Στην πιο παραγωγική δεκαετία της ζωής τους, οι σημερινοί τριαντάρηδες βρίσκονται αντιμέτωποι με μια σκληρή πραγματικότητα: η αυτονομία είναι το ζητούμενο, όχι το δεδομένο.